De werken verliepen de eerste zes weken bijzonder vlot een er werd zelfs een voorsprong op het werkschema genoteerd. Daar kwam bruusk een einde aan toen de aannemer geconfronteerd werd met onverwachte grondverzakkingen op plaatsen waar de rioleringen al waren vernieuwd.

Vertragingen

Ook de verouderde nutsleidingen in de ondergrond en vooral de rioleringsaansluitingen van heel wat panden in de modestraat zorgden voor grote problemen, zodat de verschillende fases van de werken vertragingen opliepen. De langdurige vrieskoude zorgde er dan uiteindelijk voor dat de aannemer de gemaakte afspraken om tijdens de werken de afgewerkte delen van de straat open te stellen niet kon nakomen.

Zo zouden de trams rond Kerstmis terug door de staat rijden, maar dat gebeurde pas een maand geleden. Zodoende was de drukste verkeersader van de binnenstad een volledig jaar verstoken van alle verkeer en waren de winkels, ook voor voetgangers en fietsers erg moeilijk te bereiken.

Cynisme

Dat het districtsbestuur er nu feestelijk mee uitpakt dat de werken volgens plan zijn afgerond, wordt in de buurt met een zeker cynisme onthaald. Want omwille van de vertragingen moesten een twintigtal handelszaken de deuren sluiten en hebben heel wat van de handelaars die er nu nog zijn het bijzonder moeilijk om te overleven. “Het is inderdaad een feest dat de straat afgewerkt is,” zegt voorzitter Nico Volcerijck van Unizo Stad, “maar het is vooral een moment van hoop omdat de handelaars die het overleefd hebben nu de kans krijgen terug omzet te maken en zodoende hun achterstallige facturen eindelijk kunnen betalen. Want geloof me, er hebben zich hier tijdens het voorbije jaar werkelijk sociale drama’s afgespeeld. Er is hier veel verborgen armoede onder onze zelfstandigen ontstaan. Het werd hoog tijd dus dat er einde komt aan deze periode. “

Pleintjes

Zodoende heerst er ondanks de drastische daling van de omzet en de falingen bij de handelaars ook opluchting omdat het nu allemaal voorbij is. Het district heeft trouwens gelijk dat de werken op schema zijn afgerond. De deadline werd uiteindelijk gehaald, al moeten er nog enkele pleintjes worden afgewerkt en zijn er hier en daar in de straat nog werken aan de gang. Ook in de aanpalende zijstraten zijn de werken nog niet helemaal voorbij. Maar de Nationalestraat is terug open voor alle verkeer, de bussen van de lijn rijden terug op hun normaal traject en de voetpaden zijn volledig heraangelegd. En, ja hoor, de acties tegen de bomenkap vorig jaar zijn vergeten. Er staan terug bomen in de Nationalestraat, meer nog dan voorheen.

Werfvergaderingen

Toch is er heel wat kritiek op de manier hoe deze werken door de lokale overheid werden aangepakt. En er gaan meer en meer stemmen op om zulke werken in drukke winkelstraten in de toekomst in stappen uit te voeren om te vermijden dat een volledige buurt voor lange tijd onbereikbaar wordt gemaakt.

Willem-Frederik Schiltz (VLD), districtsschepen voor lokale economie heeft hier wel oren naar: “We zijn nu bezig de werken in de Nationalestraat te evalueren zodat we lessen kunnen trekken voor de toekomst. Openbare werken worden vanaf nu in stappen uitgevoerd om te vermijden dat men plots een hele straat moet openbreken. We willen ook op voorhand onderzoek doen naar de moeilijkheden van een straat vooraleer we aan de werken beginnen. Tot slot zullen handelaars nog meer betrokken worden bij de situatie zodat ze van alles op de hoogte zijn. Dat overleg was er wel. Er zijn werfvergaderingen georganiseerd waarbij handelaars aanwezig waren. Die bijeenkomsten hebben geholpen om mensen op de hoogte te stellen van wat er stond te gebeuren. Op die manier probeerden we klachten te verminderen.”

Maar handelaar Bart Schauwvlieghe, die voor zijn collega’s de vergaderingen opvolgde zegt dat die meer bedoeld waren om hen te sussen en bij te sturen. “Er was veel onduidelijkheid en de stad had beter en vooral sneller moeten ingrijpen.”

De bakfietsblues

Eén van de meest hinderlijke problemen tijdens de heraanleg van de Nationalestraat was dat fietsers tijdens de werken aan de rijbaan het voetpad gebruikten wat heel wat ergernis veroorzaakte onder de bewoners van Sint-Andries. Die slechte gewoonte is, ondanks het feit dat de fietsers nu terug de rijbaan kunnen gebruiken, gebleven. Vorige week werd een plaatselijke apotheker op het trottoir voor het christelijk ziekenfonds zelfs omvergereden door een bakfiets, waardoor ze drie dagen werkonbekwaam was.

Oud zeer

“Dit fenomeen is een oud zeer op Sint-Andries.” zegt Nico Volckerijck. “De Nationalestraat is altijd een gevaarlijke straat geweest voor fietsers. Dat is ook na de heraanleg niet anders. Het is een smalle straat die bovendien heel wat verkeer moet slikken en de tramsporen zijn levensgevaarlijk voor tweewielers. Velen verkiezen dan ook het voetpad als veiliger alternatief, wat uiteraard al even gevaarlijk is. Het is gewoon onmogelijk om een fietspad in de Nationalestraat aan te leggen. Dit zou misschien kunnen als men de bomen door een fietspad vervangt, maar dat wil uiteraard niemand.”

Fietsverbod

Hier en daar wordt er zelfs geopperd om een fietsverbod in de Nationalestraat uit te vaardigen om de fietsers te beschermen, want het blijft er vervaarlijk slalommen tussen het gemotoriseerde verkeer en vooral bij nat weer zie je heel wat fietsers vallen. “Niet eens zo’n slecht idee, aldus een lokale huisarts die dagelijks met de fiets de buurt doorkruist. “Je kan via de zijstraten overal in de wijk geraken zonder de Nationalestraat te moeten gebruiken. Mijn praktijk is nochtans in de Nationalestraat gelegen, maar ik stap af aan de hoek van de nabije zijstraat en voor het doorgaand fietsverkeer van de Groenplaats naar het Zuid zijn er betere en veiligere mogelijkheden, zoals de Kloosterstraat bijvoorbeeld.”

Modemuseum

Goed nieuws voor de hele modewijk is ook dat het provinciebestuur en de Stad Antwerpen ondertussen zijn overeengekomen om het Modemuseum in de wijk te houden, want even was er sprake van dat het museum zou verhuizen. Zowel gedeputeerde voor cultuur, Luc Lemmens (NV-A) als Schepen voor cultuur Philip Heylen (CD&V) bevestigen dat ze hun dispuut hebben bijgelegd en constructief naar oplossingen zoeken.”

En zo kan dan eindelijk een punt worden gezet achter deze donkere periode voor de modewijk met een groots openingsfeest op zaterdag 1 juni 2013 die het gedane leed moet doen vergeten. “Want ik hoop echt dat het koopjesvolk terug massaal de weg zal vinden naar onze wijk, want anders vrees ik dat er nog heel wat handelszaken zullen moeten sluiten.”, aldus Nico Volckerijck, die als sociaal rechter, beter dan wie ook, de impact van deze langdurige werken op het financieel welzijn van de lokale handelaars kan inschatten.