Hebben liberale denkers en politici een hart voor mensen? De casus van de Vermiljoenen Spleet en de straten van Antwerpen (1450 woorden).
Stichter en bezieler van de liberale Denktank Liberales Dirk Verhofstadt schreef een recensie van het boek van Bart Van Loo over de erotiek in leven en literatuur in Europa, “O, Vermiljoenen Spleet”. Ik las ze met interesse en grotendeels met instemming. En ik vond enkele punten van kritiek. Standpunten die typisch liberaal lijken, en zich ook weerspiegelen in het beleid onder de rechtse burgemeester van Antwerpen, die de fietsende kinderen niet uit de wind van ‘de otto’s’ weet te houden. En in de dreiging van liberale politica Marghem om de Energieprijs los te laten, en zo dreigt nog meer mensen de armoede in te duwen. En dat in tijden waarin al bijna 600.000 mensen in de sociale opvang (Ocmw) terecht zijn gekomen…
De recensie van de broer van de gewezen premier Verhofstadt van “O, vermiljoenen spleet. Seks, erotiek en literatuur” kunt u nalezen op de site van Liberales: http://www.liberales.be/teksten/2017/10/15/o-vermiljoenen-spleet-bart-van-loo .
Mijn bedenkingen gaan in de volgende richting.
Dit is helemaal geen slechte recensie. Wat ik wel mis, vooral in de visie van de boekschrijver, minder bij de recensent, is het besef dat de werkelijkheid die in het verleden gangbaar was, in dit geval op het vlak van seksueel genot en praktijk, helemaal niet zonder meer uit de culturele echo’s, zoals schilderijen of in dit geval literatuur kan afgeleid worden. Dat mag ik zeggen als historicus. Wij kregen colleges die het thema behandelden van proffen als Eddy Stols (Nieuwe Tijd) en Jan Goossens (Middeleeuwen). Zoals Dirk Verhofstadt in zijn slot aangeeft voor de tijd van tegenwoordig, ben ik ervan overtuigd dat de “gewone mensen”, en allicht de kasteelheren niet minder, best voldoende aandacht wisten te geven aan hun liefste ‘dierlijke’ verlangens en begeerten. “Het bloed / de Natuur kruipt waar zij niet gaan kan”…
Wat ik in de recensie en het boek verder nog mis, is enige afkeuring van de agressief- immorele kanten bij de Sade. Een intellectueel, een schrijver, hij heeft net als politici een morele leiders- en voorbeeldfunctie. Er zijn al genoeg mensen die verloren lopen in “het Rijk der Zinnen”.
Op die manier kan het liberale denken de indruk wekken een soort kille aanbidding van “Vrijheid” te belijden, zonder oog voor het hart, voor zorg voor de mensen… (De vaststelling van de opiniemaker vandaag in DS, dat in Antwerpen wel in de Keyzerlei de auto’s aan de kant moesten, om koopgedrag mogelijk te maken, in tegenstelling tot de straten waar kinderen naar school gaan, waar fietsers verdrongen worden door de blikken otto’s, maakt dezelfde conclusie evident… Tijd voor de rechtse burgemeester en zijn team om te tonen dat zij een hart voor mensen, een hart voor kinderen hebben. En niet alleen op meer handel en economie inzetten!
Voor christelijk denkende mensen, die wellicht worstelen met de kritiek in boek en recensie op kerkelijke standpunten, zoals “paus Gregorius VII die in 1075 verordende dat alle priesters een strikt celibatair moesten leven, aldus Van Loo, “en dat seks enkel gericht mocht zijn op de procreatie. De anti-seksuele stroming binnen de kerk kreeg in de vijfde eeuw een theologische fundering onder Augustinus. Door de ejaculatie werd immers de erfzonde doorgegeven. Toch zou het verbod op seks binnen en buiten de kerk niet altijd gevolgd worden. Zo staat in het boek Van den Vos Reinaerde uit de 14de eeuw dat de pastoor ‘een wijf’ heeft.” Ook onder christelijke historici is het een niet omstreden feit, dat geregeld in Tertio met zoveel woorden wordt onderstreept, dat het celibaat pas na vele eeuwen vrij stipt is opgevolgd geraakt.
Daarom steek ik graag de spiritueel sensitieve mensen die de Kerk niet opgeven een hart onder de riem. En ik leid hen tegelijk graag naar omarmen van wat vandaag heet ‘seksuele gezondheid’, onder anderen bij seksuologe Goedele Liekens die sinds Valentijn 2016 een min of meer profetische, weldoeners campagne voert onder die vlag. Laten we niet te snel de visie van liberale auteurs afschrijven. We moeten als christelijk gelovigen geloven dat de waarheden “van de barbaren” ons soms dichter bij ultiem inzicht, waarheid en authenticiteit kunnen brengen. In elke gemeenschap heerst zelfcensuur.
Augustinus bijvoorbeeld, wordt nog door sommige theologen en christenen heel hoog ingeschat, terwijl hij voor de levenslust een grote domper is geworden, al vijftien eeuwen lang. Luister. Ik ga u een van mijn geheimen vertellen, bij deze gelegenheid.
Seksuele lust is een prima bron van Levenslust
Levenslust is volgens mij zonder meer het ultieme wapen tegen de gewone zelfhaat, zelftwijfel, bloedeloosheid… én vervolgens een natuurmedicijn tegen de door de psychiatrie gelabelde beschavingsziekten die daarmee samenhangen. Zoals de alomtegenwoordige depressies, angsten, chronische vermoeidheidssyndroom en generale blindheid voor de zin van het bestaan. Ere wie ere toekomt. De liberalen zijn niet helemaal dom of kwaadaardig, zoveel is zeker .
En dan nu mijn geheimpje. Onder de Vlaamse liberalen zijn er veel denkers die goed vertrouwd zijn met Charles Darwin en de grote omwenteling die hij teweeg bracht met zijn Evolutietheorie. Wel, een van de peilers die maakten dat Darwin veel verder kon gaan dan de meeste gewone goede biologen van zijn tijd, lag in een ontdekking die hij op kon doen dankzij het feit dat Darwin ongewone milieus frequenteerde. Hij bezocht kringen van pluimvee- en konijnenkwekers. Die mannen waren vereerd met zijn verschijning en zijn aandacht, zijn faam was hem al vooruit gegaan, en ze spraken en schreven hem aan met “Esquire Darwin”.
Daar en nergens anders is het dat Darwin het cruciale inzicht opdeed over de “selecterende mens”, en op die manier kon in zijn grote geest het inzicht dagen dat Moeder Natuur evenzo te werk gaat. Het grote idee van “Natuurlijke Selectie” was geboren.
Welnu, ik ben eveneens een man die thuis is van vele markten. Als puber nerd bestudeerde ik de wereld van de honden. De lectuur van “Mens en hond” van Nobelprijswinnaar etholoog Konrad Lorenz maakte een ander mens van me. In een werkje geschreven door een succesvolle deelnemer aan hondenshows, las ik over het geniale trucje waarmee hij zijn prijsbeest tot kalmte en zelfzekerheid bracht, zodat het op zijn mooist zou opdraven. De baas raakte net voor het opgaan… de genitale zone van zijn dier aan. Met kampioenen resultaten. Toen ik dat las, gingen de radertjes aan het werk. Voor eens en altijd daagde mij hoe veel ‘vrede’ en ‘ruggengraat’ een bepaalde verhoogde dosis seksuele intimiteit, intiem contact en warme tederheid, wel kan brengen. Ook voor de mens, het sublieme dier van de Schepping.
Seksuele intimiteit is dé grote vergeten bron van
te-vrede-nheid en Levenslust
Wij zijn allen erfgenamen van de Kerk en van vadertje Augustinus. In de zin dat wij collectief en eeuwenlang onze warme dierlijke roots en dito behoeften zijn ‘vergeten’, en die verlangens stiefmoederlijk behandelen, tot op vandaag. Als je dit doordenkt, zie je de ‘ratrace’ en ‘de zotte morgen’ (naar het grootse, profetische lied van Jef Vanuytsel, niet toevallig ook de schrijver van leuke erotische getinte songs als “Bleke Lena”) met zijn vloot automobielen in eindeloze files op de wegen… met individuele figuren op weg naar de algemeen gekozen ‘arbeidstherapie’… en ook het ideaal van “de hardwerkende mens” in een heel ander perspectief! Die algemene gewoonten en maximes zijn in wezen schijnbewegingen, een ersatz activiteit. Een compensatie van een groot en diepmenselijk gemis.
Het bewijs daarvan maak ik ook alle dagen mee. Mijn hond Fellow is grootgebracht met het beste voer, veel natuurwandelingen, veel aandacht en veel knuffels. Hij laat zich dan ook graag de genegenheid van passagiers op trein en bus welgevallen. Soms halen tien mensen hem aan op tien minuten, daar laat ik de lange lederen lijn dan maar toe dienstig zijn. Maar dan maak ik me de bedenking: kijk toch eens hoe veel tederheid en warmte al die mensen wel missen!
Het lijkt erop dat de liberale ideologie ook in de 21ste eeuw op weg naar een goede toekomst bestaansrecht blijft behouden. Vrijheid, het kernprincipe, is en blijft een hoog goed, dat mensen een beter leven kan bezorgen. Aan de andere kant lijkt dat liberale denken vaak, ook vandaag, een supplement aan hart-voor-mensen te kunnen gebruiken. Vrijheid sticht je niet alleen met het doeltreffend bevorderen van de “Business” of de Koopkracht. En een leven dat duurzame Voldoening geeft, nog veel minder. Van de clash van de ideeën kan het sterke licht in het duister komen; een confrontatie met “groen gedachtegoed” dat de wereld van het dier en de plant kent, en met de zorgzame houding van de christen, die gewoon is naar de diepte en de hoogte te kijken, daar kan iets heel goeds uit geboren worden. Ik hoop dat de ren naar de komende verkiezingen ook op ideologisch vlak iets nieuws en beters mag opbrengen, in de diverse kampen. Want daarin verschilt de mens van het dier: zonder ideologie kan en is hij niets.
Stef Hublou Solfrian
16 oktober ’17
Creative Commons gelden
