In grote delen van Afrika zijn er geen neerslagmeters , en dat leidt tot blinde vlekken op de weerkaarten, die het ook in andere regio’s moeilijk maken om waterstanden of het weer te voorspellen. Betere kennis van de neerslagpatronen maakt een beter waterbeheer mogelijk, maar kan ook mensenlevens redden en de schade door overstromingen beperken.

Wetenschappers van de Wageningen Universiteit onderzochten de invloed van neerslag op het netwerk van T-Mobile in Nederland. Operatoren van mobiele netwerken meten voortdurend de signaalsterkte tussen hun zendmasten. Als het regent tussen de masten, zwakt het signaal af, omdat de regendruppels de radiosignalen absorberen en verstrooien.

Aan de hand van de daling van de signaalsterkte kunnen de onderzoekers berekenen hoe hard het regent tussen de masten. Ze vergeleken hun metingen met de gegevens van klassieke neerslagmeters op 12 regenachtige dagen, en stelden een opvallende gelijkenis vast. Ze publiceerden hun bevindingen eerder deze maand in het Amerikaanse tijdschrift PNAS.

Minder meters

De bevindingen kunnen interessant zijn voor meteorologen, want het aantal neerslagmeters neemt wereldwijd snel af. De wetenschappers hopen dat de studie gsm-operatoren kan overtuigen om hun gegevens publiek beschikbaar te maken. Desnoods moeten ze daar wettelijk toe verplicht worden, klinkt het, want het systeem zou een zo goed als gratis waarschuwingssysteem kunnen vormen voor overstromingen in bijvoorbeeld rivierdelta’s.

De wetenschappers pleiten wel voor bijkomend onderzoek naar de bruikbaarheid van de telecomdata in tropische regio’s, waar de operatoren meestal lagere zendfrequenties gebruiken, en het verband met neerslag complexer is.