Zes inwoners van Linkeroever, Zwijndrecht en de omgeving van Antwerpen hebben samen met Greenpeace Belgium op vrijdag 6 augustus 2021 een milieustakingsvordering ingediend bij de rechtbank van Antwerpen, gericht tegen nv Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (nv BAM met werknaam “Lantis”) en Rinkoniên (vereniging zonder rechtspersoonlijkheid). Ze worden hierbij vertegenwoordigd door Equal Partners. Met de milieustakingsvordering zoeken ze gerechtelijke bescherming tegen de ongeoorloofde PFAS-vervuiling in de werkzone van de Oosterweelverbinding en de ontoereikende manier waarop Lantis met deze ernstige toxische vervuiling omgaat.

“Omdat er geen gevolg werd gegeven aan onze eerdere ingebrekestelling van de stad Antwerpen en de gemeente Zwijndrecht, zien we ons nu genoodzaakt om naar de rechter te stappen”, zegt Thomas Goorden, milieuactivist en klokkenluider over het PFOS-dossier.

Mieke Windey van Grondrecht voegt hieraan toe: “Voor alle duidelijkheid, dit is dus geen procedure tegen de Oosterweeltunnel zelf. Indien de werken kunnen uitgevoerd worden op een manier die veilig kan geacht worden volgens de meest recente wetenschappelijke inzichten, des te beter. De werken mogen echter niet ten koste van de volksgezondheid en leefmilieu gaan. We vragen dus niet om de werken stil te leggen, enkel om maatregelen te nemen tegen de meest onveilige situaties.”

Ook Greenpeace sluit zich bij de actie aan, Mathieu Soete: “De reactie tot dusver van Lantis, stad Antwerpen en de Vlaamse Regering staat totaal niet in proportie met de extreem hoge PFOS bloedwaarden die werden vastgesteld bij zowel omwonenden als dieren in de omgeving van de Oosterweel. Het voorzorgsprincipe, dat een stevige reactie zou dicteren op basis van de meest recente wetenschappelijke kennis en metingen, wordt eenvoudigweg niet toegepast door Lantis.”

“We vragen de rechter om meteen bewarende maatregelen op te leggen, die overeenkomen met de aanbevelingen van de commissie Grondverzet, die door minister Peeters werd aangesteld”, verduidelijkt Thomas Goorden. “Dit betekent onder andere alle saneerbare en niet-saneerbare gronden onmiddellijk afdekken om te voorkomen dat de PFOS vervuiling zich verder verspreidt.”

Thomas Goorden vervolgt: “Ten gronde vragen we dat er geen illegale opslag van gevaarlijk afval wordt gecreëerd, want dat is wat deze vervuilde gronden zijn. Dit gaat bijvoorbeeld over de zogenaamde ‘beveiligingsberm’ bij 3M die eigenlijk een onvergunde bovengrondse stortplaats is. Voor alle nog niet-uitgegraven grond vragen we zo snel mogelijk een degelijk onderzoek naar de saneringsnoodzaak, uitgevoerd door onafhankelijke bodemdeskundigen en op basis van de meest recente en onderbouwde studies. Op basis daarvan willen we een duidelijk actieplan, met sanering waar mogelijk, maar vooral geen verdere verspreiding van de vervuiling, nu en in de toekomst.”

“We willen gewoon dat er nu al een plan komt om onze gemeenten op te kuisen, en dat de Oosterweelwerken die sanering niet onmogelijk maken. Is dat nu zo veel gevraagd?”, zegt Mieke Windey, woordvoerder van Grondrecht.

De indieners van de milieustakingsvordering geven aan nog een laatste verzoeningspoging te willen ondernemen, al zijn ze hierbij wel erg bewust van het feit dat Lantis al herhaaldelijk heeft aangegeven vooral zo snel mogelijk te willen doorwerken.

“Hoewel deze insteek begrijpelijk is, kan deze haast niet ten koste gaan van de volksgezondheid en een onomkeerbare situatie creëren op Linkeroever die achteraf niet of nauwelijks nog recht te trekken valt”, aldus Mathieu Soete van Greenpeace.

“De deur staat altijd open voor een inhoudelijk gesprek met de nodige dossier-experten en transparantie”, sluit Windey van Grondrecht af.