De bank is in 1991 opgericht om voormalige communistische landen te helpen met wederopbouw, met geld van overheden. In recente jaren is er publiekelijk verklaard dat er zou worden ingezet op energie-efficiëntie, hernieuwbare energie en de opbouw van een koolstofarme economie. “Maar de cijfers zeggen iets anders”, zegt Fidanka Bacheva-McGrath van het Bankwatch, een netwerk van ngo’s. “De bank steunt vooral projecten met fossiele brandstoffen.”

Olie, gas en kolen

In 2006 werd er 250 miljoen euro geleend aan olie-, gas- en kolenprojecten, in 2009 was dat meer dan 1,3 miljard. Volgens Bankwatch is er in die periode ook een half miljard euro per jaar naar energie-efficiëntieprojecten gegaan, wat “prijzenswaardig” is. Maar hernieuwbare energie kreeg slechts 80 miljoen per jaar.

Een deel van de leningen aan fossiele projecten waren ook bestemd voor efficiëntie, maar zelfs als je die niet meerekent, neemt het totaal bedrag voor fossiele brandstoffen ieder jaar toe.

Een van de meest recente investeringen is een lening van 250 miljoen euro voor de uitbreiding van een bruinkoolcentrale in Slovenië. Slovenië zit hiermee de komende decennia vast aan een koolstofintensief economisch model, zegt Bankwatch.

“Kolencentrales staan weer op de agenda”, verwacht Bacheva-McGrath. “De EBRD zal zeggen dat de landen er inkomsten mee kunnen genereren, maar wij zeggen dat publiek geld daar niet voor gebruikt zou mogen worden.”

Economische groei

De EBRD verdedigt zich door te zeggen dat ze bij olie-, gas- en kolenprojecten aan de hoogst mogelijke milieustandaarden werkt. “Ze kunnen een belangrijke positieve economische impact hebben als aanjagers van economische groei in landen die verder niet veel hulpbronnen hebben”, zegt woordvoerder Anthony Williams.

Verder vindt de bank het belangrijk om bestaande centrales te moderniseren en daarmee de koolstofintensiteit te laten afnemen. “De regio heeft veel verouderde en inefficiënte centrales die zo efficiënt kunnen worden gemaakt dat ze met onze milieustandaarden weer tien tot twintig jaar mee kunnen.”

Bacheva-McGrath vindt echter dat dit de landen niet echt zal helpen duurzamer en competitiever te worden. “De EBRD moet projecten voor hernieuwbare energie en duurzame hulpbronnen steunen. Anders zullen mensen hun geloof verliezen in de mooie beloften van de bank.”

– – – – – – – –
Auteur: Pavol Stracansky