Wat gebeurt er eigenlijk met de 4,3 miljoen Samsung Galaxy Note 7-telefoons die mogelijk spontaan exploderen? Volgens Greenpeace biedt de crisis waar elektronicagigant Samsung doorgaat een “grote kans” om een nieuw model smartphone te ontwikkelen dat wel eenvoudig gerecycleerd kan worden.

In september 2016 riep Samsung wereldwijd 4,3 miljoen Note 7-smartphones terug van de aankopers, na een aantal incidenten waarbij deze telefoon in brand vloog. Het bedrijf zegt meer dan 3 miljoen telefoons van dit type verkocht te hebben.

Greenpeace baseert zich op data van het Duitse onderzoeksbureau Oeko-Institutom te stellen dat er daarnaast nog eens 1,3 miljoen telefoons zijn die nooit verkocht werden (omdat ze nog in voorraad waren bij verdelers en winkels).

Samsung, de grootste smartphone-producent ter wereld heeft volgens Greenpeace nog geen duidelijkheid gegeven over wat er met deze teruggeroepen telefoons gaat gebeuren. Smartphones bevatten meerdere giftige zware metalen zoals chroom, arseen, beryllium en cadmium. Die stoffen komen in de bodem, de lucht en het water terecht wanneer de telefoons gedumpt of verbrand worden. Op die manier krijgen mensen en dieren al deze giftige stoffen binnen.

Veel elektronisch afval komt terecht in landen als Vietnam, China en Nigeria, waar arme inwoners printplaten en plastic verbranden en microchips in zuur leggen om er kostbare metalen uit te halen. Op die manier veranderen complete dorpen in afvalplaatsen.

De 4,3 miljoen Samsung-telefoons zijn veel geld waard. Volgens Greenpeace bevatten al deze telefoons samen ongeveer100 kilogram goud, wat aan de huidige marktprijzen ongeveer 4 miljoen euro waard is. Daarnaast bevatten de telefoons 20 à 60 kilogram palladium (voor een waarde van 360.000 tot 1 miljoen euro), een ton zilver (minstens 590.000 euro), 20 ton kobalt (518.000 euro) en 1 ton wolfraam (235.000 euro).

“Deze materialen kunnen eruit gehaald worden, maar dreigen in het milieu te belanden als Samsung ze niet hergebruikt”, zegt Greenpeace. “Het dumpen van miljoenen telefoons zet ook vraagtekens bij de transparantie van Samsung en de beweringen van het bedrijf dat zij in een “circulaire economie” zouden produceren en “efficiënt gebruik maken van materialen”.

Greenpeace heeft een een petitie gelanceerd waarin van Samsung wordt geëist de smartphones niet zomaar weg te gooien maar eerst maximaal te recycleren.

Samsung heeft nog steeds niet gereageerd op verschillende verzoeken om commentaar bij deze kritiek. “Het bedrijf heeft een groot probleem, maar ook een grote kans om een beter recyclagesysteem op te zetten voor telefoons”, zegt Gary Cook, IT-analist bij Greenpeace-USA. Cook wijst er op dat het voor het eerst in de recente geschiedenis is dat zoveel telefoons tegelijkertijd zijn teruggehaald. “Eénzelfde model wordt op precies éénzelfde moment ingezameld. Dat biedt echt een kans, gezien het grote verwerkingsvolume, om een systeem op te zetten voor hergebruik.”

In het algemeen is de recyclage van de materialen in smartphones echter zeer laag, zegt Cook. “Elke keer wanneer je een nieuwe telefoon koopt, zijn daar nieuwe materialen voor gebruikt. Dat probleem heeft Samsung niet alleen, de hele sector werkt zo. Die materialen worden uit de grond gehaald en verwerkt in een product met een korte levensduur. Die cyclus start elke drie jaar opnieuw. Het is geen duurzaam proces.”

Er circuleren minstens 2 miljard mobiele telefoons in de hele wereld. Het overgrote deel daarvan belandt na enkele jaren op stortplaatsen of wordt verbrand. In 2010 gooiden Amerikanen ongeveer 2,4 ton elektronica weg, waaronder 150 miljoen telefoons. Daarvan werd slechts 27 procent gedeeltelijk gerecycleerd. Meer dan 40 procent van die weggeworpen producten wordt verscheept naar andere landen en eindigde op stortplaatsen in Hong Kong, in China en elders in de wereld.

Volgens Cook dragen recente veranderingen in het design van telefoons ertoe bij dat ze moeilijk te openen zijn voor reparatie en lastiger uit elkaar te halen zijn: “Gezien de waarde van sommige onderdelen, zou een efficiënte demontage-methode een impuls kunnen geven aan de recyclagemarkt. Momenteel is het nog steeds goedkoper voor de producenten om steeds weer nieuwe grondstoffen te delven”.

Bronnen:

Dumping 4.3 million Samsung phones is an environmental disaster warns Greenpeace

Samsung Galaxy Note 7: The Cost for the Planet

Nearly half of consumers say manufacturers should be responsible for recycling mobile phones

Petitie: Ask Samsung to stop the destruction of 4.3 million Galaxy Note7 phones