Communicatiedeskundige Koen Van Deun vond het nodig om dinsdag in De Standaard de betogers tegen Monsanto in het hoekje van de naïeve wereldverbeteraars te zetten. Door het verwerpen van de GGO’s van Monsanto, zo stelt hij, zijn ze mee verantwoordelijk voor de honger in de wereld.

Een zware beschuldiging, maar wie is hier onwetend?

Honger uit de wereld bannen, is namelijk geen kwestie van meer eten produceren. Integendeel, er is vandaag genoeg voedsel voor iedereen. Genoeg om de wereld anderhalve keer te voeden.

Elke dag zouden we elke mens op aarde 3.500 kcal aan eten kunnen geven. Dat is voldoende om zelfs een echt buikje te krijgen. Ondanks al dat eten heeft bijna 1 miljard mensen honger en sterven dagelijks 22.000 kinderen door ondervoeding.

Wat is er aan de hand?

Al dat geproduceerde voedsel geraakt niet tot bij zij die honger hebben. Dat heeft te maken met overconsumptie, want 30 procent van het eten wordt weggegooid. Of met voedsel dat als veevoeder of biobrandstof dient. Het voedsel dat overblijft, is hierdoor vaak te duur, ook als gevolg van prijszetting en speculatie.

Aan overconsumptie kunnen we zelf werken, maar de vernietigende speculatie aan banden leggen of het gebruik van biobrandstoffen reglementeren, dat is bij uitstek een taak van politici. Niet van multinationals.

De GGO’s van Monsanto vormen los daarvan zelfs geen antwoord op de mondiale voedselcrisis. 90 procent van haar producten worden verbouwd in de VS, Argentinië, Brazilië en Canada. Daar passen GGO’s in een industrieel landbouwmodel dat maïs en soja voortbrengt die vooral eindigen als – jawel – veevoer of biobrandstof.

Ondanks de grootse verhalen blijken GGO-gewassen bovendien toch nog zeer kwetsbaar voor ziektes. De Amerikaanse maïsteelt, die volledig op GGO-varianten draait, heeft vandaag zelfs te lijden onder een plaag die de maïsprijzen in de hoogte jaagt (en dus voor meer honger zorgt).

Ironisch genoeg zijn het vandaag vooral de kleine boeren in ontwikkelingslanden die het grootste slachtoffer van armoede en honger zijn. Meer dan drie kwart van de mensen die ondervoed zijn, is zelf boer. Ze slagen er niet in voldoende te produceren, met armoede en meer honger als gevolg.

Deze boeren spelen in het Monsanto-verhaal geen enkele rol van betekenis. Terwijl het antwoord op honger net bij hen te vinden is.

Door in hen te investeren, kan je én de productie verhogen én inkomens genereren én ook nog eens de milieu-impact van landbouw verminderen.

Dat zeggen wij niet alleen, het is ook de conclusie van één van de meest omvattende rapporten dat ter zake ooit verscheen en waaraan meer dan 900 wetenschappers uit 110 landen meewerkten.

Het hongerprobleem is dus helemaal geen technologisch, maar een politiek probleem. GGO’s zijn misschien een geslaagd antwoord op de vraag hoe we het huidige industriële model nog een tijdje kunnen rekken.

Maar een antwoord op honger zijn ze niet.

Bogdan Vanden Berghe

Bogdan Vanden Berghe is directeur van 11.11.11, de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging.

Deze opinie verscheen al op 29 mei 2013 in ‘De Standaard’ als reactie op een opinie van reclamemaker Koen Van Deun.