“Wat kan een mens nog doen om van die voortdurende onrust af te geraken, dat gevoel dat alles wat we doen tot niets leidt?” schreef een Mexicaanse journalist op haar Facebookpagina na de moord op haar twee collega’s.

De lichamen van Marcela Yarce Viveros en Rocío González Trápaga, beiden 48 jaar oud, werden vorige week gevonden in een park in het zuidwesten van Mexico-Stad. De lichamen waren naakt, met sporen van slagen en beten, en met een kabel rond hun nek.

De brutale manier waarop ze gedood waren, schokte de Mexicaanse bevolking. Het is voor het eerst sinds president Felipe Calderón in december 2006 aan de macht kwam en de oorlog aan de drugshandel verklaarde, dat er in de hoofdstad journalisten vermoord zijn.

Ongeloof overheerst

In augustus 2010 waren de journalisten in de hoofdstad al eens op straat gekomen, een ongewone manifestatie, na de ontvoering van vier collega’s. Toen reageerden de journalisten vooral verontwaardigd, vandaag overheerst een gevoel van ongeloof. “Elke dag gebeurt iets wat nog erger is dan de dag voordien”, zei een radiopresentator.

In de meer dan vier jaar dat de oorlog tegen de drugshandel nu al duurt, zijn al meer dan 40.000 mensen omgekomen en 10.000 mensen verdwenen; 700.000 mensen moesten hun huizen verlaten. Over het aantal weduwen, wezen, verminkten en gewonden bestaan geen cijfers.

De laatste weken kwam het geweld voor het eerst op terreinen die tot nog toe gespaard waren gebleven. Eerst was er een vuurgevecht, op 20 augustus, net buiten een voetbalstadion in de noordelijke deelstaat Coahuila, waardoor toeschouwers en spelers dekking moesten zoeken. Vervolgens werd in de noordoostelijke stad Monterrey een casino in brand gestoken, met 52 doden als gevolg. En nu de moord op twee journalisten in Mexico-Stad.

Politiek van terreur

Clemencia Correa, een onderzoeker van de Universiteit van Mexico-Stad die gespecialiseerd is angst, zegt dat hier sprake is van een politiek van terreur die de samenleving lam wil leggen. Vroeger had men het vooral op mensenrechtenactivisten en sociale bewegingen gemunt, nu is de hele bevolking het doelwit.

Voor Verónica Martínez Solares van het Instituut voor Juridisch Onderzoek van de Nationale Autonome Universiteit van Mexico, kunnen de gevolgen van het recente geweld verwoestend zijn voor de gemeenschappen. “De logica van de angst is een zeer machtige vorm van sociale overheersing en controle, want ze voedt het verlies van individuele en sociale identiteit en veroorzaakt verlamming, isolement en segregatie. Dat werkt autoritair bestuur en mensenrechtenschendingen in de hand.”