De Getuigen van Jehovah zijn de grootste niet-erkende religieuze groep in België. Volgens het Jaarboek van Jehovah’s getuigen 2010 tellen ze 23.764 gedoopte leden in ons land. Een sekte, zegt het I.A.C.S.S.O., kort voor Informatie- en Adviescentrum inzake Schadelijke Sektarische Organisaties. Neen, zeggen Jonge Getuigen. Zij hebben minder problemen met de stringente leefregels op vlak van seksualiteit, verder studeren, vrije tijd en bloedtransfusies.

Het einde van de wereld

Belangrijkste punt van het Wachttorengenootschap is het nakende einde van deze wereld. Alleen zij die tot de Getuigen van Jehovah behoren, zullen na de verwoesting voortleven in het paradijs. Dit geeft meteen aan waarom alle leden van deur tot deur gaan om anderen van ‘de waarheid’ te overtuigen. Het grootste doel van de Getuigen is personen redden van de volledige ondergang. De Getuigen van Jehovah zien de Bijbel als de enige bron van waarheid. Hiervan maakten ze een eigen vertaling met enkele aanpassingen, de ‘Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift’.  Deze moet zo letterlijk mogelijk gevolgd worden.

Sekte?

Volgens het I.A.C.S.S.O., is het Wachttorengenootschap een sektarische organisatie. Het centrum wijst hiervoor naar de problemen en controverses die de Getuigen van Jehovah met zich meedragen: ‘weigering van bloedtransfusie’, ‘zo weinig mogelijk contact met de buitenwereld’ en ‘valse voorspellingen’ zijn enkele voorbeelden.

De jongeren bij de Getuigen van Jehovah vinden niet dat ze bij een sekte zitten. Hun grootste argument daarvoor is het idee dat aan het hoofd van hun gemeenschap geen fysieke leider staat maar een bovennatuurlijke God, Jehovah.

“Dit klopt niet, want aan het hoofd van de gemeenschap staan ouderlingen, je kan ze bestempelen als de afgevaardigden van God”, stelt Sandrine Mathen van het I.A.C.S.S.O.

Seksualiteit

“Voorechtelijke betrekkingen zijn niet toegestaan”, vertelt Kris V. (36), een ex-getuige die van zijn 16de  tot zijn 22ste  jaar naar de bijeenkomsten ging. In het boek van de Getuigen van Jehovah voor jongeren, ‘Wat jonge mensen vragen: praktische antwoorden‘ wordt ook zoenen, elkaar omhelzen of een andere vorm van lichamelijke genegenheid afgeraden. Deze zouden kunnen leiden tot seksuele opwinding waardoor een stelletje immorele dingen kan doen. “Zulk verbod heeft tot gevolg dat koppeltjes zeer snel trouwen zonder elkaar goed te kennen”, stelt Johan Detraux, onderzoekspsycholoog aan de K.U. Leuven en voorzitter van het S.A.S., kort voor Studie– en Adviesgroep Sekten. “Logisch gevolg hiervan zijn echtscheidingen. In de gemeenschap wordt er echter sterk gepusht om niet te scheiden. De psychologische en sociale gevolgen voor leden zijn zwaar.”

Liefjes

Kris V. was op zijn zestiende niet bezig met meisjes, “Ik focuste me vooral op de studie van de Bijbel. Liefdesrelaties waren een ver-van-mijn-bedshow.” Dat was anders voor Els Vermeulen (18), die sinds haar geboorte Getuige van Jehovah is. “Op mijn veertiende had ik een kortstondige relatie met een jongen die geen lid was. De andere Getuigen stonden daar niet achter. Ik denk dat ik later met een Getuige zal trouwen.”

Er is weinig kans dat een Getuige van Jehovah later een partner heeft die geen lid is van de gemeenschap. Een van de basispunten voor een geschikte partner in het boek  ‘Wat jonge mensen vragen: praktische antwoorden’ is de liefde die hij/zij moet hebben voor Jehovah.

“Als een Getuige een liefje heeft buiten de gemeenschap dan wordt men, na het negeren van een waarschuwing van de ouderlingen, gebrandmerkt. Het lid zal dan bijvoorbeeld geen gezellige sociale omgang meer mogen hebben met andere geloofsgenoten”, vertelt Detraux. “Een Getuige wordt zo sociaal geïsoleerd en de druk van de gemeenschap om de relatie te verbreken is groot.”

Experimenteren

Rond experimenteren met seksualiteit hangt een groot taboe bij het Wachttorengenootschap. Alles wat ‘onreinheid’ met zich meedraagt wordt veroordeeld. Het gaat dan over masturberen, orale- en anale seks, maar ook over het strelen van de borsten. Dat genoegen is enkel weggelegd voor echtparen. In ‘Wat jonge mensen vragen: praktische antwoorden’ is een hoofdstuk gewijd aan hoe de strijd aan te binden tegen masturbatie. “Niet kunnen masturberen  is uiteraard psychisch belastend. Een jongere gaat op die manier kapot aan schuldgevoelens. Wat als iemand homo of lesbisch is? Dat is de hel”, aldus Detraux.

Verder Studeren

De Getuigen van Jehovah zijn geen voorstanders van verder studeren aan de universiteit of hogeschool. “Volgens hen zijn universiteiten boemannen”, zegt Kris V.. “Omdat mensen daar kritisch leren denken. Dat komt natuurlijk nooit van pas in een sektarische  beweging. Vanaf mijn 22ste ging ik naar de Katholiek Universiteit Brussel en daar ontmoette ik automatisch veel mensen met andere ideeën. Vanaf dan ben ik bijna niet meer naar de bijeenkomsten van de Getuigen van Jehovah gegaan.”

Els Vermeulen legt uit waarom het Wachttorengenootschap verder studeren afraadt. “Wij denken dat het niet meer zo lang gaat duren . Dat de wereld in de nabije toekomst vergaat. Daarom is het belangrijker om anderen te overtuigen van de waarheid dan om verder te studeren. Zelf ben ik momenteel bezig met een zevende specialisatiejaar gehandicaptenzorg. Daarna ga ik werken.”

Gevaren

Detraux geeft aan wat de andere redenen zijn die Getuigen aanhalen om verder studeren niet te ondersteunen. “Getuigen zien vele gevaren aan verder studeren, zoals drugs, alcohol en vrije seks. Bovendien zien ze een hogere opleiding niet als een garantie voor succes op de arbeidsmarkt.”

Een fragment uit een lezing gegeven tijdens een speciale conventie in Monza (Italië) op 22 mei 2005, door Gerrit Lösch, lid van Het Besturende Lichaam (hoofdbestuur) van de Getuigen van Jehovah vertelt meer: “Wat zal jij doen? Zal je een universiteitsopleiding gaan volgen of niet? Je zal je hiervoor moeten verantwoorden ten aanzien van Jehovah. Wij willen degene in dit publiek prijzen die de beslissing genomen hebben om van het college te gaan wanneer ze de Waarheid aanvaardden, en we prijzen degenen die na het horen van deze toespraak dezelfde beslissing zullen nemen… .” Lösch eindigt zijn toespraak met: “In plaats van te investeren in een hogere opleiding, is het aan te bevelen te groeien in de kennis van Jehovah.” Het gehele videofragment van de lezing is te bekijken op youtube.

Vrije Tijd

Getuigen van Jehovah moeten het contact met de buitenwereld beperken tot het minimum. “Omgang met niet-gelovigen moet zoveel mogelijk worden geweerd”, schrijft Detraux in Focus, een uitgave van het S.A.S.. “Vrijtijdsbestedingen moeten zich in hoofdzaak richten op Bijbelstudie en anderen van de waarheid overtuigen.”

Uitgaan

“Vroeger ging ik veel uit met vrienden van de school, maar dat is erg verminderd”, vertelt Vermeulen. “Nu ga ik veel meer weg met jongeren van de Getuigen van Jehovah. Dit proces gaat vanzelf. Je merkt dat je met andere leden een beter contact hebt omdat je hetzelfde geloof hebt.”

“Dancings zijn niets voor Getuigen van Jehovah”, zo staat het in ‘Wat jonge mensen vragen: praktische antwoorden’. “Het dansen is vaak immoreel en het grootste deel van de mensen gaat erheen met maar één doel: iemand vinden met wie ze seks kunnen hebben.”

Sport

“Kijk hoeveel ongelukken er gebeuren bij sporten”, staat in ‘Wat jonge mensen vragen: praktische antwoorden’. Het Wachttorengenootschap raadt vooral sporten in teamverband af omdat deze tijdrovend zijn. “Wanneer iemand goed is in een sport zal hij aangemoedigd worden om nog meer tijd aan sport te besteden. Bovendien geraken teamleden vaak heel goed bevriend omdat ze samen overwinningen vieren en nederlagen verwerken,” luidt het.

Detraux ziet het dan ook eerder pessimistisch, “Al deze elementen maken duidelijk dat een kind, indien het opgevoed zou worden als Getuige van Jehovah, hoogstwaarschijnlijk niet zal mogen deelnemen aan na- en buitenschoolse activiteiten.”

Sociale netwerksites

Op de website van het Wachttorengenootschap worden sociale netwerksites, zoals Facebook en Netlog, bestempeld als ‘megastores voor pedofielen’. Hierbij wordt ook een citaat uit het boek ‘What in the World Are Your Kids Doing Online?’ toegevoegd: “Hoe maak je kinderen duidelijk dat ze empathie en medegevoel moeten leren terwijl ze in de elektronische wereld de mensen die ze ontmoeten heel makkelijk weer kunnen afdanken?”

In Ontwaakt! van september 2005, een uitgave van de Getuigen van Jehovah, wordt aangeraden dat ouders bij internetopzoekingen best naast hun kinderen zitten. Die aanbevelingen lijken enigszins aangepast te zijn in 2010. Op de website van het Wachttorengenootschap krijgen ouders de tip om het internetaccount van hun kinderen, de geschreven e-mails en de bezochte websites te controleren.

Bloedtransfusies

De Getuigen van Jehovah weigeren bloedtransfusies om religieuze redenen. Het krijgen van bloed wordt door de Getuigen vergeleken met het eten van bloed, dat verboden is in de Bijbel. Al zijn de afgelopen jaren enkele aanpassingen gedaan aan het verbod: elk bloed mag aanvaard worden als het voldoende gefractioneerd is. “Rode bloedcellen mogen we niet krijgen, maar wel andere fracties van bloed”, verduidelijkt Vermeulen. “We gebruiken vervangmiddelen, zoals zoutoplossingen. In een video van de Getuigen van Jehovah wordt zelfs gezegd dat deze beter zijn dan bloed. Wanneer deze zoutoplossing geen optie is zou ik bloed toch weigeren.”

Unieke oplossing

“Bij een ernstig ongeval met een groot bloedverlies is bloedtransfusie de enige oplossing”, reageert Jean-Luc Demeere, voorzitter van het Verbond der Belgische Beroepsverenigingen van Geneesheren-Specialisten. ”Geen enkel ander middel kan in zulke levensbedreigende situatie helpen. Als een patiënt een dokter verbiedt om bloed te geven, dan kan een dokter dit enkel respecteren. De arts heeft wel de plicht om de patiënt te informeren over de risico’s en het recht om een behandeling met vervangmiddelen te weigeren”, duidt Demeere. “Een probleem stelt zich echter als een kind een bloedtransfusie nodig heeft. De ouders van het kind zijn dan de bevoegden en nemen de beslissing. Ik herinner me een situatie waar een kind na een auto-ongeluk bloed nodig had om te blijven leven. De ouders waren Getuigen van Jehovah en weigerden. Op dit moment is er naar de procureur gebeld. Die heeft meteen gereageerd door de ouders hun bevoegdheid over het kind af te nemen. Gelukkig is het goed afgelopen.”

Helden

“De bloedkwestie wordt zowel door het I.A.C.S.S.O., het S.A.S. en de Europese Unie als een ernstig probleem geduid, zeker als er kinderen bij betrokken zijn”, vertelt Detraux. In Ontwaakt!, een publicatie van de Getuigen, wordt het sterven voor God door bloed te weigeren opgehemeld, “In vroegere tijden zijn duizenden jongeren gestorven omdat zij God de eerste plaats lieten innemen. Er zijn nog steeds jongeren die dat doen, maar tegenwoordig speelt het drama zich af in ziekenhuizen en voor rechtbanken, met bloedtransfusies als strijdpunt.” In dezelfde publicatie komt een jongen van 14, Adrian, aan het woord, ”Ik denk er zo over: mocht ik bloed krijgen, dan zal het zijn alsof ik verkracht word, alsof ik lichamelijk aangerand word. Ik wil mijn lichaam niet als dat gebeurt. Daar kan ik niet mee leven.” Detraux besluit, “Een kind kan in een risicosituatie terechtkomen met de dood als gevolg. De opvattingen van de Getuigen van Jehovah omtrent bloedtransfusies zijn willekeurig en inconsequent.”

Verzet

Omdat er zoveel controverse bestaat rond dit thema, is een deel van de Getuigen zich beginnen te verzetten tot het bloedverbod. De Vereniging van Jehovah’s Getuigen voor Hervorming van de Bloedkwestie wil “een einde maken aan het tragische en misleidende beleid van de Getuigen van Jehovah dat van duizenden het leven heeft gekost, waaronder veel kinderen”, staat te lezen op hun website.

© 2010 – StampMedia/Plantijn – Tomas Bachot