De Gentse Lente is een beweging uit het Gentse middenveld die het denken en handelen rond diversiteit grondig wil vernieuwen. Vorig jaar werden de woorden allochtoon en autochtoon begraven op de internationale dag tegen racisme. Dit jaar werd de Gentse Lente opnieuw georganiseerd, met als thema ‘migratie is een verrijking voor de stad’.

Pascal Debruyne stond mee aan de wieg van het initiatief, “Vorig jaar wilden we vooral via een symbolische actie een debat over de betekenis van burgerschap op gang brengen. Als je kijkt naar de realiteit van een stad, dan strookt ons denken over mensen niet meer. Veel zogenaamde ‘migranten’ zijn hier al langer dan de meeste West-Vlamingen die bleven plakken na hun studententijd.”

Migratie als hefboom

In de vooravond van 21 maart vonden er twee debatten plaats over migratie in het NTGent. Tijdens het eerste debat werden een zestal mensen aan het woord gelaten die zelf een migratie-achtergond hebben. “Migratie heeft enorm veel bijgedragen aan de stad, zowel op economisch als op demografisch vlak”, zegt Debruyne. “Het is belangrijk om de complexiteit van migratie te belichten, niet alleen vanuit een academisch standpunt, maar ook vanuit de gemeenschappen zelf.”

Die academici kwamen in het tweede debat aan bod, Jozefien De Bock, Bruno Meeus en Birsen Tapsinar lieten hun licht schijnen over de simplistische hedendaagse kijk die doorgaans van toepassing is op migratie en diversiteit. Tijdens het debat werden cijfers aangehaald om de impact van migratie op Gent duidelijk te maken.

Tussen 1945 en 2000 hebben ongeveer vijftigduizend mensen de stad Gent ontvlucht, een ware exodus. In cijfers wordt de migratie van zo’n tienduizend migranten naar Gent al meegerekend. “Migranten uit onder ander Turkije, Marokko en Algerije vulden de vrijgekomen jobs en leegstaande huizen in”, zegt Jozefien De Bock.

Sluimerende discriminatie

Volgens de organisatoren van de Gentse Lente zijn er nog veel barrières die mensen met een anderstalige achtergrond moeten overwinnen. Al te vaak wordt integratie gezien als taal-en cultuurassimmilatie. Zij ijveren voor de erkenning van diversiteit in plaats van het wegwerken van diversiteit in een streven naar een homogene samenleving.

“De belemmeringen die migranten ondervinden op de arbeidsmarkt en de woonmarkt moeten worden gesloopt”, zegt Pascal Debruyne.” Hoe kun je emancipatie en integratie verwachten als mensen overal waar ze komen tegen een barrière aanlopen?”

Om die barrières aan te kaarten trok een stoet mensen door de stad met rond hun nek een zwart-witte strop, het symbool van de Gentenaar. “De Gentse strop wordt nu vooral geclaimd door de blanke bevolking. Die claim op de Gentse identiteit willen we ‘uitdelen’ aan iedereen die in onze ogen Gentenaar is.”

De stad sluit zijn deuren

Het hoogtepunt van de Genste Lente was net als vorig jaar een vrij podium op het Sint-Jacobsplein, waar zowel bekende als minder bekende Gentse muzikanten zich lieten horen.

Volgens Pascal Debruyne is het noodzakelijk om constant te blijven werken aan een beleid dat diversiteit behartigt. “Wanneer je mensen in de samenleving wilt vooruit stuwen moet je ze niet tegen allerlei belemmeringen laten aanlopen. Werk, wonen en onderwijs zijn drie van de belangrijkste maatschappelijke pijlers. Mensen daar de toegang toe ontzeggen is totaal onaanvaardbaar.”

“Deze problematiek is al jaren gekend, toch blijven er steeds opnieuw beloftes komen die niet worden ingelost. We hebben geen beloftes meer nodig maar daadkracht. Er moet worden opgetreden tegen bedrijven of verhuurders die systematisch bepaalde bevolkingsgroepen uitsluiten.”

In de aanloop naar 21 maart werden op verschillende plaatsen van de stad evenementen georganiseerd om de (Gentse) Lente in te leiden. “Voor het creatieve aspect hebben we beroep gedaan op vrijwilligers en jongeren. Iedereen kon zelf voorstellen wat hij wilde doen. Het was een soort geplande chaos.”

Op weg naar een hedendaagse stad

Het programma van de Gentse Lente werd afgerond met een herdenkingsplechtigheid bij het graf van ‘allochtoon & autochtoon’ in het Baudelopark.

Volgt er volgend jaar opnieuw een Gentse Lente?

“Vanuit het Gentse middenveld voelen we dat er nog veel werk is, vooral in de hoofden van mensen. De manier waarop er over migratie wordt gedacht moet totaal worden omgekeerd. Het klopt niet dat het steeds de minderheid is die zich moet aanpassen aan een meerderheidsmodel. Het meerderheidsmodel moet openstaan voor de realiteit van de hedendaagse stad.”

Dat is ook de boodschap die staat te lezen op het pamflet van de Gentse Lente:

De stad is een product van de migratie; zowel van de Turkse en Marokkaanse “gastarbeiders” die in de jaren ’70 onze industrie deden draaien als van de West-Vlaamse studenten die hier hun hart verloren en bleven plakken. Een erkenning van dit gedeelde verleden en van de motor die migratie voor de stad betekent lijkt ons de basis om voorbij dit ‘wij/zij’ aan het nieuwe ‘wij’ te werken.