“De kloof tussen de Vlaamse steden en Brussel enerzijds, en de Waalse steden anderzijds is opvallend. Toch is dit geen reden voor Gent, Brussel en Antwerpen om op hun lauweren te rusten. De volgende legislatuur zal voor alle steden cruciaal zijn om een toekomstgericht en ambitieus mobiliteitsbeleid te ontwikkelen, dat tegemoet komt aan de klimaatuitdaging en de groeiende vraag van stedelingen naar gezonde lucht”, zegt Joeri Thijs, expert Duurzame Mobiliteit bij Greenpeace. 

Het Duitse Wuppertal Instituut onderzocht de mobiliteit en levenskwaliteit in de vijf meest bevolkte steden van België. Aan de hand van 21 parameters verdeeld in vijf categorieën stelden de onderzoekers de ranking op. [1] 

Greenpeace wil geen medailles uitreiken, maar toont hiermee op een objectieve manier aan op welke punten de steden vooruitgang kunnen boeken en wat ze van elkaar kunnen leren.

Auto heerst in Luik en Charleroi

Luik en Charleroi sluiten met een grote achterstand de ranking af. Deze steden worden gedomineerd door de auto. In Charleroi gebeurt maar liefst 84 procent van de verplaatsingen per auto of motor, in Luik 76 procent.

Ter vergelijking, in Gent is dit slechts 41,2 procent. Luik en Charleroi moeten dringend het gebruik van de auto ontmoedigen en fors investeren in openbaar vervoer en veilige fiets- en voetpaden.

Gent, Brussel, Antwerpen: goed rapport in België, onder het gemiddelde in Europa

Gent scoort vooral punten met haar circulatieplan, het grote aantal verplaatsingen per fiets en een goed parkeerbeleid. Brussel onderscheidt zich van de andere steden op vlak van openbaar vervoer en heeft sinds kort een lage-emissiezone (LEZ). Antwerpen tenslotte scoort het best op verkeersveiligheid en heeft sinds 2017 een LEZ. 

Deze steden voeren de Belgische ranking aan, maar in vergelijking met Europese steden als Parijs, Amsterdam en Kopenhagen, is er nog heel wat ruimte voor verbetering in nagenoeg alle onderzochte categorieën. [2] Voor Brussel is het prioritair om werk te maken van goede en veilige infrastructuur voor fietsers. Gent en Antwerpen moeten nog meer investeren in verkeersveiligheid en beter openbaar vervoer. 

Ultralage-emissiezones

Het rapport stelt dat alle steden voertuigen op fossiele brandstoffen moeten gaan weren. Greenpeace roept de stadsbesturen op om hier het komende decennium werk van te maken. Dat kan met ultralage-emissiezones, die eerst diesel- en daarna ook benzinewagens bannen. Dit zal de luchtkwaliteit in de stad en de levenskwaliteit van haar inwoners gevoelig verbeteren. 

De complexe Belgische politieke context bemoeilijkt het invoeren van dit soort sterke en doeltreffende maatregelen. Daarom is er nood aan daadkracht op alle politieke niveaus.

“De sleutel tot verandering ligt in de politieke wil om een coherente en ambitieuze visie te ontwikkelen. Steden zoals Kopenhagen, waar massaal geïnvesteerd is in in het aanmoedigen van fietsen en wandelen, of Parijs dat dieselwagens bant vanaf 2024 en benzinewagens vanaf 2030, tonen dat het kan. Onze steden mogen niet achterblijven”, besluit Joeri Thijs.

Noten:

[1] Meer info en cijfers vindt u in deze samenvatting. De volledige studie kan u hier raadplegen.

[2] Greenpeace publiceerde eerder dit jaar een ranking van 13 Europese steden, ook opgesteld door het Wuppertal Instituut.  Brussel belandde daar op de 8e positie. Hoewel de methodologie voor deze nieuwe Belgische ranking licht moest worden aangepast, kunnen we hieruit toch concluderen dat er voor de Belgische steden in vergelijking met heel wat Europese steden nog een heel grote marge voor verbetering is.