De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Geleid bezoek aan het Plantin-Moretus Museum op Erfgoeddag 27 april.

Geleid bezoek aan het Plantin-Moretus Museum op Erfgoeddag 27 april.

Naar aanleiding van de expo 'De anatomie ontleed' presenteert het Prentenkabinet tekeningen en grafiek rond ‘anatomie’.

dinsdag 29 april 2014 14:41
Spread the love

DeWereldMorgen.be

Geleid bezoek aan het Plantin-Moretus Museum op
Erfgoeddag 27 april.

Naar aanleiding van de expo ‘De anatomie ontleed’
presenteert het Prentenkabinet tekeningen en grafiek rond ‘anatomie’.

Te lezen op de
officiële webstek van het Museum:

De tekeningen en
grafiek tonen de fascinatie van kunstenaars voor het menselijk lichaam. In de
werken ziet u hoe de prenten een extra dimensie geven aan de
anatomie, bijvoorbeeld door dramatische poses en de compositie.

De selectie van
18 anatomische studies toont naast werk van Paulus Pontius ook onze beroemde
tekening van Peter Paul Rubens,  Hercules en de leeuw van Nemea.
Daarnaast zijn er een aantal werken van Mattheus Ignatius van
Bree, die zich voor een schetsboek liet inspireren door het
anatomieboek van Valverde, dat de hoofdrol speelt in ‘De anatomie ontleed’.

De collectie van
het Prentenkabinet is een ‘gesloten’ collectie. Onze werken worden niet
permanent tentoongesteld, maar bewaard in depot. Profiteer van deze unieke kans
om een aantal bijzondere werken uit de collectie te bekijken.

Het bezoek:

dit kadert in het
thema van de Erfgoeddag “Grenzeloos” alsook het Vesalius jaar. Onze gidse Ann
Van Houtte poneert dat Christoffel Plantin ook een grenzeloze figuur was! Hij
is geboren in Tours en in 1555 wordt hij drukker en komt zich in Antwerpen
vestigen en opende zijn eigen drukkerij.

In de periode 1555-1585 worden meer dan 2000 werken
gedrukt waarvan 10 procent wetenschappelijke. Hij was de belangrijkste drukker
en uitgever in die tijd en dan vooral van aardrijkskundige atlassen van
Ortelius.

Het “boek van de Lage Landen” van Richardini wordt
herdrukt in 1581 door Plantin. De illustraties worden a.d.h.v. kopergravures gemaakt
welke gekopieerd werden van de originele houtblokken. Plantin had deze gekocht
om te beletten dat iemand anders nog een uitgave zou kunnen maken.

De drukpersen leveren vele werken over aardrijkskunde,
natuurkunde, astronomie, wiskunde, plantkunde en krijgskunde.

De nieuwe opstelling in het museum biedt de mogelijkheid de
gedigitaliseerde boeken te doorbladeren.   

Tot de 16de eeuw bouwde men voor de kennis van
de anatomie voort op de onderzoeken van Galenus (+/- 150 jaar na Christus).
Vesalius bracht hier verandering in door de dissecties zelf uit te voeren en te
verslaan in notities en aantekeningen.

Na het overlijden van Plantin wordt de drukkerij
overgenomen door zijn schoonzoon Jan Moretus. Door de jaren heen kochten de
Moretussen allerhande werken op om inspiratie op te doen. In die tijden bestond
het patentrecht nog niet! In deze verzamelde werken zit o.a. een boekje van Jan
Van Doesborch met aan de bovenkant een ronddraaiend schijfje. Dit schijfje kan
je in beweging zetten en wijst dan een bepaalde windrichting aan. Deze
windrichting bepaalt dan de pagina die je dient te lezen…

Christoffel Plantin gaf de Vivae imagines corporis humani
van de Spaanse arts Juan Valverde uit. Dat werk verscheen voor het eerst bij
Plantin in 1566 en is geïllustreerd met gravures gebaseerd op de houtsneden uit
het anatomisch werk van Andreas Vesalius. Het valt dan ook onder de noemer “plagiaat”.
Al deze koperplaten zijn bewaard gebleven! Twee van deze platen waren
verkeerdelijk niet in spiegelbeeld gemaakt en hij diende er nieuwe te laten “snijden”.
Toch werden de twee versies gebruikt bij het drukken. Een slordigheid?

De wijze van voorstelling in prenten van Vesalius wordt
nog steeds gebruikt en heeft nog steeds invloed.

Door de jaren
heen veranderden de druktechnieken constant en in de 19de eeuw
besloot de familie om niet meer te moderniseren. In 1876 werd het pand verkocht
aan de Stad Antwerpen. Het wordt een museum.

Deze opstelling i.v.m. de anatomie blijft twee jaar staan
en is een proefproject.

De tentoongestelde boeken zullen regelmatig op een andere
pagina gelegd worden.

Het museum is Unesco werelderfgoed en heeft als missie de
boekdrukkunst door de jaren heen levendig te houden en de kennis hieromtrent te
bewaren.

Meer info over o.a. deze tentoonstelling e.a.: http://www.museumplantinmoretus.be/Museum_PlantinMoretus_NL

en tot slot een haiku:

grenzeloos erfgoed

het huis Plantin Moretus

boekdrukkunst ten top.

take down
the paywall
steun ons nu!