Het is niet zo dat concentratiescholen met een hoog percentage kinderen van allochtone afkomst, de zogenaamde ‘zwarte’ scholen, slechter onderwijs aanbieden. Integendeel. De eerste onderzoeksresultaten van o.a. Orhan Agirdag (UGent) en Jan Van Damme (KU Leuven) tonen aan dat evenveel kinderen in die ‘zwarte’ scholen eenzelfde vooruitgang kunnen boeken als kinderen in heterogene en ‘witte’ concentratiescholen.
Niet zozeer de kleur van de leerlingenpopulatie blijkt van doorslaggevend belang te zijn, maar wel het schoolbeleid. Niettemin is het platform Solidaire Scholen [*] tegelijk van mening dat we zoveel mogelijk moeten blijven streven naar heterogene scholen. Al is het maar omdat de school toch bij voorkeur een afspiegeling vormt van de samenleving waar ze middenin staat.
Scholen als spiegel
Het platform Solidaire Scholen roept beleidsmakers, ouders en scholen wel op om te blijven streven naar de zogenaamde sociale mix. Op deze manier kunnen kinderen opgroeien in scholen die een spiegel vormen van onze maatschappij. We volgen Vlaams minster van Onderwijs Pascal Smet (SP.A) in zijn idee dat wie gescheiden opgroeit, later ook gescheiden zal leven (DeMorgen.be, 8/2).
Bovendien is het niet zozeer de etnische afkomst die bepaalt of een kind al dan niet goed scoort. De grote kloof tussen onze sterkste en zwakste presteerders blijkt vooral verband te houden met de sociaaleconomische achtergrond van kinderen.
En het is net voor hen dat het goed is dat er meer kansrijke kinderen in de klas zitten, aldus Orhan Agirdag (Knack, 1/2). Autochtone kansrijke kinderen ondervinden hiervan volgens deze onderwijssocioloog geen enkele schade!
Vertrekken vanuit de leefwereld
Dat niet in alle scholen heterogeniteit bereikt en haalbaar is, wil nog niet zeggen dat het volledige GOK-decreet gefaald heeft. Maar al te vaak wordt het GOK-beleid verengd tot een spreidingsbeleid.
Het realiseren van een sociale mix is echter maar één van de doelstellingen van het GOK-decreet. Een andere, veel belangrijkere doelstelling, van het decreet is dat alle leerlingen gelijke leerkansen krijgen. En daar stelt het platform Solidaire Scholen enkele knelpunten vast.
Gelijke onderwijskansen krijgen, wil ook zeggen dat elk kind zichzelf en zijn leefwereld in de school- en klaspraktijk herkent, dat het solidariteit ervaart tegenover de eigen identiteit en dat het alle mogelijkheden krijgt zichzelf te ontplooien. Of je kansarm bent of niet, van allochtone of autochtone afkomst bent, pas wanneer je je als kind echt goed voelt in de school, zul je alle mogelijke leerkansen kunnen grijpen.
Het GOK-decreet heeft hiertoe negen jaar geleden een eerste aanzet gegeven. Nu is het aan alle actoren in het onderwijsveld om er in de praktijk werk van te maken.
platform Solidaire Scholen
[1] In het Platform Solidaire Scholen steken tal van organisaties uit diverse hoeken (integratiesector, ontwikkelingseducatie, onderwijs, …) de handen bij elkaar.
Deze tekst werd ondertekend door: Bevrijde Wereld vzw, De 8, Steunpunt Diversiteit en Leren, KAHO St-Lieven Campus Waas – Opleiding Bachelor Lager Onderwijs, School zonder Racisme en OVDS.
