Er was eens een sportjournaliste die praatte over de seksuele intimidatie in de voetbalwereld. 2014 was dat, toen ik mijn boek Speelgoed schreef. En dat was nog niet eens aanklagen, gewoon beschrijven hoe het er in de voetbalwereld aan toe ging. De toorn van half Vlaanderen was mijn deel. Want ik was ‘dom’, ‘ik zou het wel zelf gezocht hebben’, ik was een ‘aandachtshoer’ en ‘waarom had ik al die berichten bewaard?’. Aan sterren raak je blijkbaar niet.

Daarnaast kreeg ik ook veel mails, telefoontjes en Facebookberichten vanuit heel Europa, ja zelfs vanuit Mexico. Van vrouwen die blij waren dat eindelijk iemand durfde te praten. Van vrouwen die gewoon werkten bij clubs op de administratie, bij de voetbalbond, van andere vrouwelijke journalisten, ja zelfs van voetbalvrouwen. Omdat ze het zelf niet durfden. Omdat ze schrik hadden van de machtspositie die voetballers nu eenmaal innemen, omdat ze het kapitaal van een club vertegenwoordigen. Een bestuurslid van een Belgische voetbalclub liet me zelfs weten dat het erger was dan ik had neergeschreven. Dat ze ooit een verkrachtingszaak van hun topschutter – met bewijzen en bekentenissen – onder de mat hadden geveegd, omdat hij zo belangrijk was voor de ploeg.

En ik had dan nog geluk. Verschillende voetballers gaven in de media toe dat ik niet gelogen had. Dat het er wel degelijk zo aan toe ging. Dat was dan nog het ergste, niemand betwistte de feiten, niemand zei dat het niet klopte. Ik ben nooit aangevallen om wat ik zei, wel omdat ik het zei. Aan sterren raak je blijkbaar niet.

Het doet me pijn aan het hart om te zien hoe ook nu weer dezelfde termen opduiken in de zaak Bart De Pauw. Meer dan de vraag om welk gedrag het gaat en of dit door de beugel kan, wordt er geschoten op de vrouwen zelf. ‘Ze hadden maar stop moeten zeggen’, ‘ze zullen wel meegedaan hebben voor hun carrière’, ‘en waarom komen ze er nu pas mee naar buiten’, om nog maar te zwijgen van de meer botte omschrijvingen als ‘anonieme beulen’, ‘aandachtsheksen’ en ‘hoeren’. Er wordt vanalles bij gesleurd, zonder over het gedrag zelf te praten, dat lijkt zelfs niet eens meer relevant. Branden moeten ze, die vrouwen.

Wekt het dan verwondering dat velen niet openlijk durven te getuigen? Wel, vertel me dan wat we moeten doen, mannen en vrouwen die met grensoverschrijdend gedrag te maken krijgen? Praten? Dan wordt er op ons geschoten. Dan wordt de schuld nog net niet bij de slachtoffers gelegd. Niet praten? Dan zijn we laf. Anoniem praten? Dan zal het wel niet waar zijn. Is het een complot of een afrekening. De meeste slachtoffers durven het gewoon niet op te nemen tegen machtige figuren, en al zeker niet als het hun baas is. Het is veel te simpel om te stellen dat ze het maar direct moesten gezegd hebben. En nog los daarvan, verandert dat niets aan grensoverschrijdend gedrag. Of het gisteren, vorige week, of tien jaar geleden gebeurde, het is altijd fout. Ik begrijp niet eens waarom we daarover discussiëren.

Ik heb niet gezwegen, omdat ik sterk genoeg in mijn schoenen stond. Omdat de waarheid de waarheid is, ook als het gaat om onze sterren. Het kan me niet schelen dat ik met pek en veren werd of wordt overgoten. Net zoals ook nu gebeurde toen ik op Facebook de weerzinwekkende taal veroordeelde waarmee over de getuigen werd gesproken. Ik wil praten voor de vrouwen die niet sterk genoeg zijn, die zich geïntimideerd voelen, die schrik hebben. In de hoop dat het klimaat ooit verandert. Dat openheid wel geapprecieerd wordt, en dat je wel aan sterren of machtige figuren mag raken, als hun gedrag echt niet door de beugel kan. Helaas, als ik de vele reacties zie, zal dat nog wel even duren. Met het perverse effect dat grensoverschrijders gewoon verder doen waarmee ze bezig zijn. Daar moet het over gaan. Al de rest zijn nevendisscussies die er niet toe doen. Laat ons dus teruggaan naar de essentie alsjeblieft. Want die lijkt intussen volledig ondergesneeuwd.

Hilde Van Malderen, schrijfster en ex-sportjournaliste