Naast de verdediging van de welvaart voor alle burgers is de communicatie tussen die burgers onderling en tussen de burgers, de overheid en de politieke verantwoordelijken één van de belangrijkste pijlers van een democratische samenleving. Die communicatie moet open zijn, vrij van elke dwang door belangengroepen en bezorgd om de zo breedst mogelijke participatie van alle betrokkenen.

Om deze communicatie te waarborgen, moeten de burgers correct geïnformeerd worden over alle maatschappelijke, economische, wetenschappelijke, sociale en culturele ontwikkelingen die in binnen- en buitenland de levenskwaliteit van de burgers kunnen beïnvloeden.

Zij moet met andere woorden de burgers in staat stellen zich een oordeel te vormen over deze ontwikkelingen en de impact ervan op het individu en op de samenleving juist in te schatten. Een dergelijke kritische instelling veronderstelt een inbreng van feiten en duidingen door professioneel bekwame en onafhankelijke journalisten die over de voldoende middelen beschikken om hun taak efficiënt te kunnen uitvoeren.

Het is de opdracht van de overheid, de voorwaarden te scheppen die dit mogelijk maken.

Dit betekent dat de overheid een duidelijk onderscheid dient in stand te houden tussen de behoeften van de openbare diensten en de belangen van de private sector. De overheid is daarom op de eerste plaats verantwoordelijk voor die diensten die rechtstreeks onder haar bevoegdheid vallen, zoals onder meer het tewerkstellingsbeleid en de sociale zekerheid, het openbaar vervoer en de veiligheid.

De verzekering van een goed werkende openbare omroep is één van de kerntaken van een democratische samenleving, waarin  de belangen van de burgers nooit kunnen of mogen ingeperkt of vervangen worden door die van de aandeelhouders van een private onderneming.

De overheid mag dus wel toezicht houden op de kwaliteit en de algemene toegankelijkheid van de openbare diensten, zonder aan de onafhankelijkheid van de omroep te raken, maar  ze mag er nooit dezelfde commerciële criteria op toepassen als de private sector. Ze moet er integendeel voor zorgen dat de openbare omroep  over de nodige middelen beschikt om zijn opdracht uit te voeren.

Theoretisch volgt daaruit dat er van een zuiver commerciële concurrentie tussen de openbare omroep en de private media geen sprake kan zijn.  In de praktijk ligt dat wel enigszins anders, want ook de openbare omroep moet, om efficiënt te zijn, zoveel mogelijk burgers bereiken.  Hij mag niet vernauwd worden tot een “niche dienst” die alleen maar een beperkte groep van luisteraars of kijkers aanspreekt, want dit zou ingaan tegen zijn feitelijke opdracht.  Hij mag evenmin beperkt worden tot een loutere nieuwsdienst met een educatief luik, hoe cruciaal beide aspecten ook zijn.  Om dit grote publiek te bereiken zal daarom een brede waaier van programma’s moeten aangeboden worden, iets wat trouwens tot nog toe bij de VRT met succes het geval is geweest.
Maar de VRT ligt niet op de maan, evenmin als trouwens Vlaanderen of om het even welk land, hoe klein ook.  We hebben de laatste jaren gemerkt, hoe afhankelijk we zijn van de ontwikkelingen van het economisch klimaat op wereldschaal, waardoor in principe alle actoren gedwongen werden, op korte termijn in te leveren om hopelijk op langere termijn uit de crisis te geraken.  De VRT ontsnapt daar niet aan en zal, binnen het budget van de Vlaamse regering, mede de gevolgen van de huidige crisis ondergaan. 
Wij zijn vooral verontrust over  de onevenwichtige manier waarop deze crisis de verdere werking van de omroep dreigt te belasten.  Volgens het Ondernemingsplan van de VRT zou dit in 2011 neerkomen op een besparing van 65 miljoen euro ten opzichte van de kostenstructuur van 2009.  Dit zou betekenen dat op de VRT ongeveer 300 arbeidsplaatsen zouden moeten worden geschrapt, dat het media-aanbod wat betreft nieuws, duiding, sport, Vlaamse fictie, documentaires en ontspanning drastisch zou worden ingekrompen.  Daarbij mogen we niet vergeten dat ook de tewerkstelling in de vele toeleveringsbedrijven van de openbare omroep daardoor zal worden aangetast.
Wij zijn bijzonder verontrust over de sociale gevolgen van het verdwijnen van een groot percentage van bekwame medewerkers  en de verschraling van het aanbod. Maar er is meer, wat ons ook zeer verontrust is dat de openbare omroep minder plaats krijgt om zijn centrale opdracht in onze maatschappij te vervullen. Ons gaat het vooral om de kwaliteit van de democratie die in een toenemend complexe wereld broodnodig is om de burgers in staat te stellen hun rol te spelen in het maatschappelijke leven als geïnformeerde en onafhankelijke deelnemers.
De budgettaire beperkingen zullen onvermijdelijk gevolgen hebben voor de globale financiering van de openbare omroep, maar we vragen met aandrang dat het noodzakelijke debat daarover zo breed en zo diepgaand als mogelijk  gevoerd wordt door alle betrokkenen, op de eerste plaats door de medewerkers en de vakbonden van de VRT, uiteraard naast de verantwoordelijken van de regering, externe mediadeskundigen en vertegenwoordigers van het brede publiek, de uiteindelijke en belangrijkste doelgroep van deze openbare dienst.  We kunnen niet aanvaarden dat een zo belangrijk dossier als de toekomst van de openbare omroep alleen vanuit een eenzijdig financieel-economisch perspectief  wordt besproken en afgehandeld. In een democratische samenleving is een openbare omroep namelijk geen propagandawerktuig van de macht, maar integendeel een instrument dat de vrijheid van alle burgers moet  waarborgen.  Hoeft het gezegd dat die burgers, wij dus, veel meer zijn dan consumenten van de entertainment  industrie?        

Voorlopige lijst ondertekenaars van de tekst
GEEN DEMOCRATIE ZONDER EEN STERKE OPENBARE OMROEP

   1. Ludo Abicht (Masereelfonds)
   2. Gerlinda Swillen (Masereelfonds)
   3. Frank Jacobs (Masereelfonds)
   4. Bernard Desmet (Masereelfonds)
   5. Derwich Ferho (Koerdisch Instituut)
   6. Erik Goeman (Democratie 2000, Attac)
   7. Francine Mestrum (Attac)
   8. Johan Notte
   9. Eric Corijn (hoogleraar VUB)
  10. Erik Swyngedouw (Manchester University)
  11. Stijn Oosterlynck (KU Leuven)
  12. Danny Wildemeersch (KU Leuven)
  13. Karim Zahidi (UA)
  14. Cas Goossens
  15. Dirk Tuypens
  16. Koenraad Bogaert (UGent)
  17. Han Soete (de wereld morgen)
  18. Dominique Willaert (Victoria Deluxe)
  19. Frank De Crits (auteur)
  20. Griet Vandermassen (UGent)
  21. Danny Carleer (rondetafel van het socialisme)
  22. Pieter Saey (Ugent)
  23. Luc Van Buynder (Masereelfonds Sint Niklaas)
  24. Erik Nobels (Omgevingsfilosofie)
  25. Sami Zemni (Ugent)
  26. Ico Maly (KifKif mediawatcher)
  27. Herman De Ley (U Gent)
  28. David Dessers
  29. Freddy De Pauw
  30. Rudy De Leeuw (ABVV)
  31. Caroline Copers (Vlaams abvv)
  32. Karel Stessens (ACOD)
  33. Pascal De Decker
  34. Katia Segers (VUB)
  35. Herman De Loor (burgemeester Zottegem)
  36. Else Walravens (VUB)
  37. Jan Dumolyn (U Gent)
  38. Patrick Deboosere (VUB)
  39. Jef De Loof (vredeshuis Aalst)
  40. Hans Verstraeten (Ugent)
  41. Peter Mertens (PVDA)
  42. David Pestieau (Solidair)
  43. Lieven De Cauter (cultuurfilosoof)
  44. Saddie Choua
  45. Jef Laenen (Bevrijdingsfilms)
  46. Baharak Bashar
  47. Bruno Verlaeckt (AC A’pen-Waasland)
  48. Erik De Bruyn (SP.A-rood)
  49. Wim Vanhees (weerbaar burger)
  50. Fouad Gandoul (politoloog)
  51. Joris Iven (auteur)
  52. Karl Verstrynghe (VUB)
  53. Jacky Goris (G.O. Brussel)
  54. Jean Paul Van Bendegem (VUB)
  55. Koen Stassijns (auteur)
  56. Patrick Humblet
  57. Jozef Mampuys
  58. Leen Vandervorst
  59. Marlies Casier
  60. Bart Vandersteene (LSP)
  61. Gie Goris (Mo*)
  62. Paul Vanden Bavière (Uitpers)
  63. Nick Deschacht (VUB)
  64. Jos Hennes (Uitgeverij Epo)
  65. Filip Delmotte (Masereelfonds Brugge)
  66. Koen Vanmechelen (kunstenaar)
  67. Jan Ceuleers
  68. Mong Rosseel (acteur)
  69. Willy De Greef (acteur/regisseur)
  70. Roger Arteel (recensent)
  71. Jan Pieter Everaert (mediadoc)
  72. Georges Spriet (Vrede)
  73. Jo Cottenier (Solidair)
  74. Karel Velle (UGent)
  75. Aviel Verbruggen (univ. A’pen)
  76. Rik Reusen (Celtic)
  77. Roel Jacobs (’t Scarlaken)
  78. Dorian Van der Brempt (De Buren)
  79. Lebuin D’Haese (beeldend kunstenaar)
  80. Bram Renders (scenarist)
  81. Stefaan Blancke (UGent)
  82. Kitty Roggeman
  83. Marius Dekeyser (VAKA/Hand in Hand)
  84. Stefaan van den Bremt (auteur)
  85. André Van Halewyck (uitgever)
  86. Marc Maes (BOCO-Brussel)
  87. Khadija Aznag (islamologe)
  88. Filip De Bodt
  89. Frank Stappaerts
  90. Hubert Dethier (VUB)
  91. Els Witte (VUB)
  92. Rik Bevernage (Jazzprogrammator De Werf)