Op de vergadering kwamen twee voorstellen aan bod. Een eerste voorstel ging over een belasting op de aankoop van obligaties en aandelen, een tweede voorstel ging over een bankentaks op winst en vermogen. Toch is de kans dat Europa de financiële transactietaks in de nabije toekomst zal doorvoeren, bijzonder klein.
Het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Zweden en Spanje zijn gekant tegen het voorstel. George Osborne, minister van Financiën van het Verenigd Koninkrijk, meent dat een financiële transactietaks in de praktijk moeilijk haalbaar is.
Verzet van Osborne
Hij zegt dat er voldoende landen gekant zijn tegen een transactietaks. “Ik ben ervan overtuigd dat de positie van het Verenigd Koninkrijk sterk is en dat we genoeg bondgenoten rond de tafel hebben”, aldus Osborne.
Tegenstanders van de taks argumenteren dat dit een kwestie is dat op een hoger niveau moet worden afgesproken, dat het voorstel niet werkbaar is, en oncontroleerbaar.
“Deze argumenten houden al decennia lang stand, maar het zijn drogredenen”, zegt Europees parlementslid Bart Staes (Groen!). Onderzoekers uit de wetenschappelijke en economische wereld tonen aan dat zo’n financiële transactietaks wel degelijk kan werken en dat er methodes voor bestaan.
Financiële transactietaks
Duitsland, Frankrijk, Griekenland en Frankrijk zijn voor de invoering van de financiële transactietaks. Toch tonen deze landen een zekere terughoudendheid. De Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schaeuble, verdedigde het voorstel, maar zei dat Duitsland zonder unanimiteit geen taks zou opleggen. De Franse minister, Christine Lagarde, zegt dat een transactietaks politiek wenselijk is, maar financieel onvoorspelbaar.
Groen! is fervent voorstander van de taks. “Sinds de bijna implosie van de financiële wereld in 2008, als direct gevolg van onverantwoord speculatief gedrag in Wall Street en The City, beginnen Europese burgers, maar zeker mensen in ontwikkelingslanden, de sociaal-economische fall-out nu te ervaren.”
“De financiële sector nu laten meebetalen om economische problemen te lijf te gaan, is toch de logica zelve”, zegt Europees parlementslid Bart Staes van Groen!. Hij zegt dat het doorvoeren van deze taks een kwestie is van politieke wil.
Dat eurocommissaris voor Belastingen Algirdas Semeta in zijn recente beleidspaper stelt dat de overheid de financiële sector niet te veel mag reguleren en belasten, gaat volgens Staes in tegen het pleidooi van politici voor een betere regulering en controle na het bijna crashen van de grote financiële instellingen.
Verschillende politieke partijen, vakbonden en NGO’s – onder meer Oxfam, roepen woensdag op om de voordelen van de financiële transactietaks, ook wel gekend als de Robin Hood-taks, te erkennen.
Investeren in ontwikkeling
Oxfam meent dat de prestigieuze bonussen van bankiers moeten worden tegengegaan. De organisatie vindt dat de transactietaks, die 200 miljard euro zou moeten opleveren, moet worden geïnvesteerd om publieke diensten te versterken, klimaatveranderingen aan te pakken en armoede in ontwikkelingslanden te bestrijden.
Katrien Vervoort van Oxfam Solidariteit vindt de heffing niet meer dan normaal. “Een taks op financiële transacties zou de financiële sector doen opdraaien voor de ellende die hij zelf veroorzaakt heeft.”
Europees commissaris voor Belastingen, Algirdas Semeta, meldt dat de ministers van Financiën de discussie over de technische aspecten in de toekomst zullen voortzetten.
Op 29 september zal de volgende bijeenkomst plaatsvinden. “Dat vier landen uitgesproken tegen zijn, is niet bijster positief”, zegt Staes. Toch meent hij dat het tijdsbesef er is. Dat er bovendien over de politieke grenzen heen aanhangers te vinden zijn, vindt hij hoopgevend.
