Voorafgaand aan deze studie, die de onderzoekers deze maand hebben voorgesteld tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Radiological Society of North America, was nog maar weinig onderzoek gebeurd naar de effecten van de pil op de hypothalamus.

Dit kleine hersengebied vervult de vitale rol van de productie van hormonen en helpt bij de regeling van verschillende lichaamsfuncties – waaronder de slaapcycli, het humeur, de zin in seks, eetlust, lichaamstemperatuur en de hartslag.

Effect van pil op vrouwelijk brein

De onderzoekers zeggen dat er eerder geen andere rapporten zijn verschenen over het effect van de anticonceptiepil op de structuur van de menselijke hypothalamus.

“Er is een gebrek aan onderzoek naar de effecten van orale anticonceptiva op dit kleine maar essentiële deel van het menselijke brein”, zegt Michael Lipton, hoogleraar radiologie aan het Gruss Magnetic Resonance Research Center en medisch directeur van de afdeling MRI Services in het Montefiore Medical Center, beide in New York City.

Volgens Lipton waren het de resultaten van eerder werk die het team inspireerden om de hypothalamus nader te bekijken. “We hadden een aantal behoorlijk interessante bevindingen inzake seksualiteit bij hersenletsel”, zegt hij. “Vooral vrouwen vertoonden grote verschillen ten opzichte van mannen.”

Kleinere hypothalamus, minder woede

Omdat de pil op grote schaal wordt gebruikt, gingen ze in die richting zoeken voor een verklaring. “We wilden het mogelijke effect van de pil op die seksuele verschillen begrijpen”, zegt hij. “Ik had niet verwacht om zo’n gigantisch fysiek verschil te ontdekken.”

De onderzoekers vonden aan de hand van MRI-scans dat de grootte van bepaalde hersenzones bij vrouwen die de pil nemen, aanzienlijk kleiner was dan bij vrouwen die dat niet doen.

Hoewel er geen opmerkelijk verband bestaat tussen het volume van de hypothalamus en het cognitieve vermogen van een vrouw – het vermogen om te denken – suggereren de voorlopige bevindingen wel een verband tussen een kleiner hypothalamisch volume en een verminderde mate van woede.

Stemmingsregulatie

“Deze bevindingen zijn consistent met eerdere studies die een effect van de pil op stemmingsregulatie ondersteunen. Ons resultaat kan een uiting zijn van het mechanisme achter deze effecten of gewoon niet verwant zijn. Dat is nog te vroeg om te vertellen”, zegt Lipton.

“Deze eerste studie toont een sterke associatie en moet daarom verder onderzoek motiveren naar de effecten van orale anticonceptiva op de hersenstructuur en hun potentiële impact op de hersenfunctie”, concludeert hij.