De Franse regering is bezig met een dubbel offensief tegen de burgers die het bestuurt: tegen de “islamisten” en tegen de “islamogauchisten” en aanverwant geachte organisaties of bewegingen. De media doen daar stevig aan mee. De laatste tijd was er bijvoorbeeld een hele reeks covers van kranten en tijdschriften die daarover gingen, met een golf van artikels, om van de audiovisuele media nog te zwijgen. Waar gaat het precies om?
In de aanloop van dit offensief was er de uitspraak van president Macron zelf, die in de context van de protestacties tegen het politiegeweld, op 10 juni 2020 beweerde: “De universitaire wereld heeft hier schuld aan. Die heeft de etnisering van de sociale problematiek aangemoedigd omdat hij dacht dat die interessante mogelijkheden bood. Maar de afloop kan alleen maar afscheiding zijn.” Niet het politiegeweld was voor hem het probleem, maar de protestacties daartegen. Dat protest werd gedragen door de actiegroep Vérité pour Adama, die niets met de universiteit te maken heeft, en versterkt door de internationale protestbeweging tegen politiegeweld, enorm gegroeid door de politiemoord op George Floyd in de VS.
De hersenspinsels van Macron koppelen prominente maatschappelijke actie die hem irriteert aan de universiteiten, die in zijn verbeelding blijkbaar een klimaat geschapen hebben dat het protest mogelijk maakt. Daar zou niets op tegen zijn, integendeel, maar Macron overschat de universiteiten. Die leveren wel interessante (en ja, soms voor de overheid hinderlijke) studies op over racisme, islamofobie e.d., maar ze zijn niet bezig met het creëren van grote maatschappelijke bewegingen, en daartoe ook niet in staat.
In zijn toespraak van 2 oktober in Mureaux haalde president Macron fors uit tegen het “islamisme”, overigens zonder dat duidelijk te definiëren, en legde hij uit hoe hij het bestreed en verder zou bestrijden. Hij beschreef het als een binnenlandse vijand die de Republiek probeerde te beschadigen of zelfs af te schaffen.
Op 6 oktober, in de Assemblée, slingerde de volksvertegenwoordiger Alexis Corbière van de partij La France Insoumise de Minister van Binnenlandse Zaken, Darmanin, in het gezicht: “U gaat de sociale en de gezondheidsproblemen die ons land verscheuren uit de weg door de publieke opinie te verzadigen met een obsessionele kwestie: de islam, de islam, de islam!” Waarop Darmanin de partij van de Insoumis(es) ervan beschuldigde “verbonden te zijn met een islamogauchisme dat de Republiek vernietigt!” Wie niet akkoord gaat met de regeringsideologie dat de islam/het islamisme een binnenlandse vijand is, wordt nu gestigmatiseerd en afgeblaft als islamogauchist.
Op 22 oktober was het de Minister van Onderwijs, Blanquer, die in de media verklaarde dat “wat men islamogauchisme noemt” ravages aanricht op de universiteit. Een neoconservatieve waakhond, het collectief Vigilance Universités, speelde daarop in door zich tot onderminister Frédérique Vidal te richten: “Wij vragen dus aan de Minister van Hoger Onderwijs, Onderzoek en Innovatie maatregelen te treffen om de islamistische ontsporingen te detecteren, duidelijk stelling te nemen tegen de onderliggende ideologieën en onze universiteiten te engageren in de strijd voor de laïciteit en de Republiek door een instantie te creëren die ermee belast is inbreuken op de republikeinse principes en op de academische vrijheid onmiddellijk te doen herstellen.”
Deze vraag om controle, censuur en bestraffing werd gevolgd door een vrije tribune in Le Monde van 31 oktober, waarin een groep academici, waaronder die van Vigilance Universités, de standpunten van onderwijsminister Blanquer over het islamogauchisme dat ravages aanricht, bijviel. Dit ‘manifest van de 100’ (waar nog zo’n 150 ondertekenaars bijkwamen), herhaalde de oproep, maar kreeg ook als vervolg (en drukkingsmiddel) een website waarop, zo is de bedoeling, de klachten met feiten zullen worden gestaafd:
https://manifestedes90.wixsite.com/monsite/accueil-1
Maar de ondertekenaars leveren zelf geen feiten aan, maar volstaan met beweringen en een lijst van krantenartikels en andere mediabijdragen. Het manifest is verbijsterend in zijn aanpak:
“Wie kan de ernst van de situatie vandaag in Frankrijk ontkennen, vooral na de recente aanslag in Nice – een situatie die, wat sommigen ook beweren, ook onze universiteiten niet spaart? De indigenistische, racialistische en ‘dekoloniale’ ideologieën (overgebracht van de Noord-Amerikaanse universiteitscampussen) zijn er goed vertegenwoordigd, en ze voeden haat tegen de ‘blanken’ en tegen Frankrijk; en een militantisme dat soms gewelddadig is en degenen aanvalt die het nog aandurven de anti-westerse doxa en het multiculturalistische gepreek te trotseren. Zo heeft Houria Bouteldja zich er begin oktober op kunnen beroemen dat haar dekoloniale partij, de Parti des Indigènes de la République (waarvan zij de woordvoerster is) ‘uitstraalt in alle universiteiten’.”
Welk verband er zou bestaan tussen de actuele trends aan de universiteiten en een aanslag buiten de universiteit wordt nergens duidelijk, dat wordt zomaar geponeerd. Maar de bedoeling is duidelijk: die trends in de sfeer van het terrorisme te trekken. Tegelijk kant de tribune zich tegen het dragen van de hoofddoek op de universiteit. Is een hoofddoek hinderlijk bij het studeren of bij het beoefenen van de wetenschap?
In januari 2021 verscheen een boek van de bekende islamoloog Gilles Kepel, die samenwerkt met de regering, “Le Prophète et la pandémie”. Daarin schrijft hij over de Angelsaksische pers dat ze aan French bashing doet met haar kritiek op Macron en zijn beleid. “Volgens deze visie op de zaken zou de vrijheid van blasfemie een aansporing geworden zijn om ‘te spuwen op de godsdienst van de zwakken’. Dit farizeïsme vindt je dan ook weer bij onze islamogauchisten, ‘dekolonialen’ en andere ‘intersectionelen’ die het hoge woord voeren aan de universiteit en die elke kritische benadering van een geloof verbieden, hoewel je daarbinnen, net zoals binnen het christendom, het jodendom, het hindoeïsme… of het atheïsme, het agnosticisme en de vrijmetselarij, verschillende interpretaties vindt, en zowel vormen van vroomheid die mystiek zijn als vormen die politiek zijn, en strekkingen gericht op confrontatie evenals andere die gericht zijn op aanpassing.” (p. 278-279) Kepel ondertekende uiteraard ook het Manifest van de 100.
Wat het zogenaamde islamogauchisme inhoudelijk te maken heeft met het dekolonialisme of het intersectionalisme is niet duidelijk. Islamogauchisme is een scheldwoord dat alles kan omvatten wat de gebruiker ervan afkeurt.
(Wordt vervolgd.)
Montage covers: Acrimed
