Danny Carleer
Ook voor spaarders blijft het crisis ondanks de recordwinsten die de banken bekend maken.
Fortis kwam in 2009 na heel wat politiek en juridisch gehakketak in handen van het Franse BNP Paribas. Dat maakte vorige week resultaten over 2010 bekend. Ze hebben het over recordwinsten. Ook KBC schuift opnieuw dividenden in de richting van de aandeelhouders, terwijl haar schuld aan de overheid nog open staat. De ING doet het wat dat betreft beter: het maakte ook winst, maar het betaalt de Nederlandse overheid daarmee deels terug. Ook Dexia liet winst optekenen. Maar kunnen ze nu zeggen dat de bankencrisis achter de rug is?
Met al de hoeraberichten over de resultaten zou je gaan denken dat de donderwolken de financiële wereld verlaten hebben, maar dat is niet zo. Er staan strengere kapitaalvereisten in de steigers (de zgn. Basel III-normen) en daarvoor hebben ze geld nodig. De problemen rond de overheidsobligaties, die onze banken in portefeuille hebben van de PIGS-landen, zijn helemaal niet verdwenen. Onze grootbanken zitten echter niet alleen met Portugese, Ierse, Griekse en Spaanse obligaties. Ze hebben natuurlijk ook heel wat Belgisch schuldpapier in handen en het niveau van onze staatsschuld blijft natuurlijk hoog en ooit moet er geld op tafel gelegd worden.
Ook met de schuldenlast van de gezinnen zit het niet helemaal snor. De Nationale Bank vertelt dat die is opgelopen tot een recordpeil van 54,4% van het BBP (bruto binnenlands product). Nooit eerder waren er ook zoveel mensen die hun schulden niet meer aankunnen.
En dan is er nog de Europese stresstest die eraan komt. De Europese overheid wil dit – naar eigen zeggen – serieus aanpakken. Het lachertje waarbij de Ierse banken goed scoorden, is natuurlijk niet voor herhaling vatbaar. Met de stresstest wil Europa nagaan of de banken nu wel tegen een zware negatieve schok kunnen. Je mag ervan op aan dat er nu ook gelobbyd wordt over het nieuwe getest.
Ondertussen moeten klanten, die spaargeld op een spaarrekening deponeren, het weeral stellen met een opbrengst beneden het inflatiepercentage. Ze weten nu wel waar de winst naartoe gaat.
De kredietcrisis bedwingen met nog meer kredieten?
Michel Vermaercke, Daniel Mareels en Stefaan Decraene van Febefin gaven begin deze week een toelichting bij de resultaten van de sector die ze vertegenwoordigen. Daaruit bleek dat de kredietverlening recordhoogtes bereikte in 2010 . Dat is het geval voor leningen aan ondernemingen en voor kredieten aan particulieren. Er werden vooral veel hypothecaire leningen verkocht. De totale hypotheekschuld bedroeg eind 2010 163 miljard euro. De ondernemingen zijn 112,7 miljard euro schuldig en dat was ook nooit meer. Volgens de gegevens werd er ook goed gespaard. Febelfin is erg blij met deze cijfers.
Het is zeer de vraag of haar enthousiasme gerechtvaardigd is. De benaming ‘kredietcrisis’ of ‘credit crunch’ wordt nog nauwelijks gebruikt. Nochtans lag juist daar het begin van de financiële crisis: kredieten werden niet meer terugbetaald en het kwam tot een grote afwaardering van het onroerend goed in verschillende landen. Het begon in de Verenigde Staten, maar ook in Groot-Brittannië en vooral in Ierland en Spanje, etc. ontstonden serieuze problemen. Die zijn verre van opgelost. Een dan is er nog de consumptie: is het aangewezen om het verbruik kunstmatig op te vijzelen met nog meer kredieten?
Het aantal wanbetalers bereikt recordhoogtes. De waanzinnige prijzen die bij ons nog steeds op tafel gelegd moeten worden voor onroerend goed, kunnen en zullen vroeg of laat inklappen. Het enthousiasme van Vermaercke en c° zal dan smelten als sneeuw voor de zon.
Febelfin maakte van haar jaarlijkse persconferentie gebruik om de bankenheffing aan te vallen. Na de financiële crisis werd die ingevoerd en de banken zijn de taks verschuldigd op spaardeposito’s. De overheid wil de spaartegoeden met de opbrengst van de bankentaks gaan verzekeren. Tot 2012 zou die 1,13 miljard moeten opleveren. Febelfin vindt dat wat veel en bepleit hervormingen.
Febelfin antwoordt ook met chantage
Op de websites van De Morgen en De Standaard staan artikels over banken die zich niet aan de afspraken houden omtrent de ‘groene leningen’. Blijkt dat banken overheidssubsidies, die voor kredietnemers bestemd zijn, deels zelf op zak steken. Verrassend is dat niet.
Aan het maximale winststreven van onze aandeelhoudersbanken is niets veranderd. Na 2008 is de zgn. ‘spread’ (het verschil tussen de rente die spaarders krijgen en de interest die kredietnemers moeten betalen) nog groter geworden. Met de rente op spaarrekeningen kan het inflatieverlies nauwelijks of meestal helemaal niet gecompenseerd worden.
De reactie van Febelfin op de krantenartikels spreekt boekdelen. De Morgen laat Michel Vermaerke, topman van Febelfin, aan het woord. Hij zegt dat de overheid extra kosten oplegt, die verrekend moeten worden, via de prijszetting van de bankdiensten of de tewerkstelling. Dat betekent dus dat de kosten van overheidscontrole en de banktaksen zonder verpinken allemaal doorgeschoven worden naar klanten en personeel.
Bij De Standaard klinkt het nog erger: “Volgens Vermaerke hebben banken meer kapitaal nodig en moet dat kunnen verantwoord worden tegenover de aandeelhouders”.
Nog meer argumenten nodig voor een openbare bankensector?
www.openbarebank.be
