© The Time That Remains - Elia Suleiman
Nieuws, Cultuur, België, Recensie, Gent, Palestina, Filmfestival, Eye on palestine -

Filmrecensie: ‘De tijd die overblijft’

Eén van de eerste films die gespeeld werd op het filmfestival 'Eye on Palestine' was 'The Time That Remains': een beklemmende, half autobiografische speelfilm van en met Elia Suleiman. Hij beschrijft het leven van een Palestijnse familie door de jaren heen.

zondag 20 maart 2011 22:45
Spread the love

Het is al de tweede editie van Eye on Palestine, het filmfestival dat plaatsvindt van 16 tot 30 maart 2011 in Gent, maar ook in Brussel en Antwerpen.

Niet enkel film komt aan bod, maar de Palestijnse kwestie wordt ook onderzocht in muziek, dans en debatten.

Waar in de eerste editie vooral aandacht geschonken werd aan de geschiedenis en actualiteit van de Palestijnse kwestie, staan in de tweede editie vooral cultureel verzet, de bezetting en de situatie in de Gazastrook centraal. Verschillende filmmakers uit Israël en de bezette gebieden komen aan bod in deze editie van Eye on Palestine.

Elia Suleiman is één van die filmmakers. We kennen hem van Yadon ilaheyya (Divine Intervention, 2002), die op het filmfestival in Cannes de juryprijs en de FIPRESCI prijs kreeg. Ook The Time That Remains werd genomineerd in Cannes, en kreeg enkele andere prijzen.

Poëtische lethargie

Professor Ludo Abicht (specialist in het Israëlisch-Palestijns conflict), die de film inleidde, vergeleek Suleimans stijl met die van Jacques Tati. Een vergelijking die nogal voor de hand ligt aangezien beide regisseurs ook acteren in hun films, maar vooral steunt op de voorliefde voor ‘mooie’, sobere beelden die bij beide heren sterk voelbaar is.

In die sobere, strakke esthetiek vertelt de film ons in vier delen het verhaal van Elia Suleimans familie, maar tegelijk ook het verhaal van het Palestijnse volk dat er in 1948 voor kiest om in Israel te blijven.

Zijn inspiratie haalde hij uit zijn vaders dagboeken, zijn moeders brieven naar familieleden, maar ook uit zijn eigen herinneringen. Toch lijkt de Elia in de film zich op de achtergrond te houden, en alle gebeurtenissen te aanschouwen, te ondergaan zonder een greintje gevoel.

Zo aanschouwt hij zijn buurman die er van overtuigd is de oplossing gevonden te hebben voor de bezetting (door dronken te worden, omdat op die manier de vliegtuigjes dichter lijken te vliegen, en makkelijker uit de lucht te nemen zijn), het ziek worden van zijn moeder, de bezetting van zijn vaderland… Deze lethargie van het hoofdpersonage komt wel gepaard met een zekere poëzie, die in de film een belangrijke rol speelt.

Misschien zijn we wel aan het leven

The Time That Remains is een tragikomische film, soms op het absurde af (zoals een Iraakse soldaat die het slagveld niet vindt), maar dat maakt deze film net speciaal. Het feit dat Suleiman in zijn eigen beeldtaal een verschrikkelijk complex verhaal – dat over het Palestijnse volk – kan simplificeren en interessant houden maakt de film tot een meesterwerk.

“Ik zou zeggen dat de titel een waarschuwing is. Ik kan niet zeggen dat de tijd opraakt — Ik heb geen autoriteit over de tijd. Ik kan wel zeggen dat het een waarschuwing is over een bepaald gevoel van de ervaring dat we, wie we ook zijn, misschien wel aan het leven zijn. The Time That Remains is een uiting van mijn voelen, ik denk dat het ook het gevoel van anderen kan zijn — het is een waarschuwing betreffende een globale situatie. (…) Voor dingen die opraken. Voor tijd die opraakt. Voor het feit dat het misschien reeds te laat is. Van het smeltende ijs tot de reiniging van elke vorm van gerechtigheid” (Elia Suleiman)

Ook stilte is een belangrijk element in de film, en op dat vlak doet het denken aan de film Elephant van Gus Van Sant: een film die ook teert op zijn geruisloosheid.

In dat opzicht passen beeld en geluid perfect bij elkaar bij The Time That Remains: strakheid, stilte, esthetiek, kalmte en soberheid zijn troef.

De film heeft vooral een lichte toon, maar net die toon, in combinatie met de absurde, komische beelden, zet aan tot nadenken. En dat is wat een film over Palestina zeker en vast moet doen.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!