Film Fest Gent ’13: The Selfish Giant
Filmfestival, Film Fest Gent, The Selfish Giant, 40E FILMFESTIVAL GENT, Barnard -

Film Fest Gent ’13: The Selfish Giant

maandag 7 oktober 2013 22:06
Spread the love

Debutante Clio Barnard won op de jongste editie van Cannes het Europa Cinemas Label voor The Selfish Giant (een prijs die The Broken Circle Breakdown op de jongste Berlinale ook won). De keuze van de jury was unaniem. Dat creëert toch enige verwachtingen. “Een emotioneel krachtige prent, briljant geacteerd en een verbluffende fotografie,” klonk het. Dat is wel het minste wat je kan zeggen!

Barnard is een relatief onbekende in het filmwereldje. Op The Arbor, een portret van Andrea Dunbar, na, heeft ze geen noemenswaardige referenties op haar cv staan. Des te groter is de verrassing na het zien van The Selfish Giant. De film zou een moderne interpretatie van Oscar Wildes gelijknamige kortverhaal zijn, maar het verwantschap tussen de film en Wildes sprookje ontgaat me toch wat. Niet dat dat er iets toe doet, de film staat perfect op zich, ook zonder de vage literaire allusies.

Wat misschien nog het meeste lof verdient, zijn de acteerprestaties. De hoofdrolspelers, Arbor en Swifty, worden vertolkt door twee uitstekende kindacteurs. Beiden weten ze een erg authentieke rol neer te zetten, zonder ooit ongewild de vierde wand te doorbreken – iets wat al wel eens vaker wil gebeuren met kindacteurs. Ook hun beider moeders, vertolkt door Siobhan Finneran en Rebecca Manley, maken van begin tot eind een diepe indruk. Het is niet voor niets dat de voortdurende haat-liefde verhouding tussen de kinderen en hun moeders één van de sterkste eigenschappen is van deze film.

Het verhaal is relatief eenvoudig. Arbor en Swifty, twee 13-jaar oude kinderen uit Bradford, zijn speel- en schoolkameraden. Arbor heeft last van epilepsie en komt uit een thuis zonder vader en met een drugsverslaafde broer. Swifty is dol op paarden en leeft in een kroostrijk gezin dat amper de eindjes aan elkaar kan knopen. Wanneer Swifty door enkele bullebakken op school gepest wordt, grijpt Arbor hevig in. Hierdoor wordt Arbor permanent en Swifty voor tien dagen geschorst. Hun tijd vullen ze met het bijklussen voor Kitten, een louche schroothandelaar die hen een klein loon betaalt voor het materiaal dat ze hem bezorgen. Met paard en kar trekken Arbor en Swifty de straten van Bradford door op zoek naar oud ijzer, staal en andere metalen.

Al snel komen de kinderen in aanraking met de illegaliteit; ze beginnen koperdraad te stelen en wonen paardenmenraces bij waar heel wat gegokt wordt. Het leven in Bradford is mistroostig, nagenoeg iedereen leeft er in of op de rand van de marginaliteit en elke hoop op een aangename, warme toekomst wordt teniet gedaan door de harde, kille realiteit. Dergelijke films voorzien een heuse reality check voor mensen als ikzelf en vele andere Westerse, welopgeleide jongeren. Dat dergelijke realiteit zo dicht bij de deur plaatsvindt, zorgt daarom ook voor een intense filmervaring voor al zij die het willen voelen. Mistige, industriële landschappen staan middenin uitgestrekte, agrarische gebieden – boeren en arbeiders leven zij aan zij en een hoopvolle syndicale bevrijding is nergens te bespeuren. Het lijkt alsof het brutale, rauwe kapitalisme ten tijde van de industriële revolutie hier nooit is geëvolueerd naar een meer welvarender vorm.

Wanneer de film resulteert in de onvermijdelijke climax, slaat de stilte (zelfs letterlijk, zoals het nagenoeg wegvallen van de klankband aangeeft) toe. Als kijker overvalt je een onbehaaglijk, hulpeloos gevoel. Je blijft alleen over met je verontwaardiging en gedachten. Je pikt de draad weer op en gaat eten halen in de dichtstbijzijnde supermarkt. ‘s Avonds wacht een warm bed je op en morgen begin je de dag weer zonder dat er ook maar iets veranderd is. Op zo’n momenten slaat het cynisme akelig hard toe.

Wie op zoek is naar een film met een echte meerwaarde, zit met The Selfish Giant helemaal goed. Emotioneel aangrijpend, fotografisch adembenemend en acteursgewijs indrukwekkend, om de jury die het Europa Cinemas Label uitreikte nog eens bij te vallen. Het eindresultaat is een fantastische combinatie van Shane Meadows’ This Is England en Fien Trochs Kid, zij het met een constante, geweten schoppende Ken Loach-geest op de achtergrond.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!