Er is mij zo vaak gezegd dat feminisme vandaag de dag niet meer nodig is, omdat mannen en vrouwen tegenwoordig gelijk zijn. Sommigen beweren zelfs dat het de mannen zijn die worden gediscrimineerd. Als ik hen vraag waarom er dan nog steeds een loonkloof bestaat of hoe het kan dat opgeleide vrouwen verloren raken op hun weg naar goedbetaalde banen, halen ze hun schouders op of geven de ze schuld aan de natuur.

Argumenten als ”vrouwen zijn zorgzamer, ze houden ervan om thuis te blijven en kinderen op te voeden”, worden zo vaak aangedragen dat ze alom geaccepteerd worden als feiten. Weinig mensen realiseren zich dat er een lang proces aan vooraf gaat: speelgoed voor meisjes moedigt verzorgen aan terwijl speelgoed voor jongens creativiteit en avontuur aangemoedigt.

Meisjes wordt verteld hoe ze eruit moeten zien en zich behoren te gedragen en ze worden beloond op hun uiterlijk eerder dan op hun acties. De media en de populaire cultuur dragen elke dag uit hoe meisjes zijn en hoe ze eruit moeten zien. Zelfs de meest weerbare vrouwen komen niet onder deze druk uit zonder de consequenties ervan te ervaren. Het is niet genoeg om als vrouw geboren te zijn, je moet een Vrouw worden.

Dubbele standaard

Je vindt alom in de publieke ruimte seksueel getinte voorstellingen van het vrouwelijke lichaam. Die voorstellingen creëren op een subtiele manier verwachtingen over hoe vrouwen eruit moeten zien om het mannelijke oog te strelen.

Vrouwenbladen in heel Europa vertellen ons hoe we meer sexy kunnen zijn ‘om de man van onze dromen te krijgen’, hoe weeen perfecte geliefde, moeder en maîtresse kunnen zijn. De meeste vrouwenrollen in films zijn gerelateerd aan de man en geven daardoor de boodschap dat dit het belangrijkste doel is in het leven van een vrouw. Is dit de nieuwe vorm van gelijkheid?

Dubbele standaarden resulteren in dubbele taal: mannen zijn boos, vrouwen zijn hysterisch; mannen zijn casanova’s, vrouwen zijn sletten; mannen zijn dapper, vrouwen zijn agressief. Vrouwen worden gestraft voor succes: invloedrijke vrouwelijke politici en managers worden manwijven genoemd en er wordt gesuggereerd dat ze hun positie te danken hebben aan seksuele handelingen. Je kunt niet winnen in dit spelletje.

Vrouwen wereldwijd ervaren dagelijks seksisme: reclames van halfnaakte vrouwen, grapjes over verkrachtingen en de keuken als plek voor de vrouw gemaakt door bazen, collega’s, vrienden, partners, politici, cabaratiers. Opmerkingen over uiterlijk, seksuele intimidatie op de werkvloer, op straat en in openbaar vervoer, sexistische afbeeldingen in de media, het is onmogelijk dit te vermijden.

Ik denk niet dat feminisme dood is, simpelweg omdat vrouwen het recht hebben om te stemmen, opgeleid zijn en werk hebben. Betwistbare dubbele standaarden zijn zo diep geworteld in de Westerse wereld dat ze onzichtbaar zijn, dus eigenlijk hebben we feminisme meer dan ooit nodig. Per slot van rekening, als mannen en vrouwen echt gelijk zijn, waarom geldt de uitdrukking ‘als een meisje gooien’ dan nog steeds als een belediging?

Karmen Špiljak heeft haar bachelor in politieke wetenschappen en schrijft momenteel haar thesis voor Genderstudies. Ze woont in Brussel en werkt als free-lance (copy)writer, trainer en ontwikkelaar van buitenschoolse onderwijsmethodes.