De afwezigheid van dit belangrijke thema getuigt van het democratisch deficit van de Europese Commissie, vindt Wervel. Sinds 1990 kaart Wervel, de Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw, de nefaste effecten aan van de bijna volledige eiwitimport-afhankelijkheid van de Europese veestapel.
In Zuid-Amerika veroorzaken monoculturen van genetisch gemanipuleerde soja (GGO) sociale en ecologische ravage, maar ook in Europa zijn er dwingende economische en ecologische redenen om de afhankelijkheid af te bouwen.
Wervel pleit er dan ook voor om opnieuw de introductie van eiwitgewassen in de EU aan te pakken, die historisch 15 procent van het areaal uitmaakten, wat nu herleid is tot amper 3 procent. De laatste jaren groeide de maatschappelijke consensus hierrond bij de diverse actoren.
Politici
Het Europees Parlement nam op 8 maart 2011 een resolutie aan “om het proteïnedeficit te beëindigen”. In de resolutie vragen de europarlementsleden handelsmaatregelen, maar ze verwijzen ook expliciet naar de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), waar via agromilieumaatregelen specifieke steun voor eiwitgewassen kan worden gegeven: de teelt ervan levert ecosysteemdiensten die een vergoeding verdienen.
Wetenschappers
Het Nederlandse platform ‘Landbouw, Innovatie & Samenleving’ (LIS) gaf op 21 april 2011 een advies over de kwetsbaarheid van het EU-voedselsysteem, waarin ook gepleit wordt voor een afbouw van de soja-import. Bovendien tonen andere recente studies de milieuvoordelen in Europa aan van meer eiwitgewassen, vooral op het vlak van biodiversiteit, bodemkwaliteit en reductie van broeikasgasemissies.
Vakorganisaties
De Europese koepel van landbouworganisaties en -coöperaties Copa-Cogeca prees eind 2010 nog de voordelen aan van meer eiwitproductie en deed een oproep tot actie. Ook de Europese koepel van jonge landbouwers CEJA riep vorig jaar op tot een sterkere onafhankelijkheid van eiwitimport.
In eigen land deed de Boerenbond vorige week nog – op een studiedag over eiwit uit grasklaver – een ‘warme oproep’ om eigen eiwitproductie te stimuleren met het GLB. Ook de European Via Campesina Coordination en de Nederlandse Akkerbouwvakbond riepen op tot actie.
Milieu- en ontwikkelingsorganisaties
De Europese beweging voor voedselsoevereiniteit en een ander GLB (Foodsovcap) ijverde deze zomer in de Nyeleniverklaring nog voor lokaal, GGO-vrij veevoer. En VN-rapporteur voor het Recht op Voedsel, de Belgische prof. Olivier De Schutter, liet in een reactie op het voorstel van commissaris Ciolos ook zijn verontwaardiging blijken.
Jeroen Watté
Jeroen Watté is medewerker communicatie en agro-ecologie bij Wervel vzw, Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw.