Frontex is het Europese grens- en kustwacht-agentschap dat de buitengrenzen van de Europese Unie en Schengenzone moet bewaken. Met een ruime meerderheid stemde de plenaire vergadering van het Europees Parlement tegen de kwijting van het budget van Frontex voor 2020. Het parlement volgde daarmee het advies van het Budget Controle Comité en het Binnenlandse Zaken Comité (LIBE) die wezen op de “enorme omvang van ernstige misdrijven” binnen het agentschap.
Vernietigend rapport van anti-fraudewaakhond
De crisis waarmee het grensagentschap kampt, volgt op een vernietigend rapport van EU anti-fraude waakhond OLAF dat Frontex rechtstreeks linkte met illegale en gewelddadige pushbacks. Tijdens deze pushbacks werden mensen op de vlucht teruggedwongen over de internationale grenzen zonder dat zij de kans kregen om beroep te doen op hun recht op asiel of andere bescherming. Reeds duizenden mensen lieten het leven als gevolg van die praktijken. Eerder dit jaar leidden de onderzoeken naar wantoestanden binnen Frontex al tot het ontslag van directeur Fabrice Leggeri die persoonlijk betrokken bleek.
De grote vraag blijft wel hoe het mogelijk is dat directeur Leggeri na talloze signalen jarenlang aan kon blijven als hoofd van het grootste EU-agentschap, onder toeziend oog van de Frontex Management Board. 11.11.11 wijst erop dat ook België vertegenwoordigd is in dit orgaan. De organisatie vraagt de regering om te zorgen voor een vertegenwoordiging die waakzaam is op vlak van mensenrechten. Ook na het vertrek van Leggeri blijven de mensenrechtenschendingen zich immers herhalen.
“De wet is duidelijk”, stelt 11.11.11 migratie-expert Flor Didden, “iedere persoon op de vlucht die op zoek is naar bescherming heeft het recht om asiel aan te vragen. Mensen mogen niet zomaar teruggestuurd worden.” Zo maakt Griekenland zich nog steeds schuldig aan ernstige schendingen van de mensenrechten. Frontex zou Griekenland op de vingers moeten tikken, maar laat begaan.
Blijk van wantrouwen
“Het Parlement geeft vandaag met haar stemming een uiterst belangrijk politiek signaal”, stelt 11.11.11 migratie-expert Flor Didden, “het is een blijk van wantrouwen over de gang van zaken binnen het agentschap”. Eind 2020 besliste het parlement al om 12 procent van het Frontex-budget voor 2022 te bevriezen op voorwaarde van vooruitgang op vlak van mensenrechten. Met de beslissing van vandaag verhoogt de druk op Frontex om dringend te hervormen.