"Heeft de geschiedenis je niets geleerd?". Foto: Emmelien Lievens/Vrede vzw
Opinie, Mediakritiek - Rein Heijne

Europa, word wakker!

Rein Heijne blijft zich verbazen over het selectieve geheugenverlies van journalisten in de mainstream media. Acute vragen worden niet gesteld of blijven onbeantwoord. Europa moet dringend wakker worden...

dinsdag 27 september 2022 10:40
Spread the love

 

Ook op het “tweede gezicht” blijf ik mij verbazen over de eenzijdige beschouwing van journalist Olaf Tempelman in de rubriek Opinie&Debat van de Volkskrant van 15 september. Die gaat over het veronderstelde onbegrip van Rusland ten aanzien van provocaties door het Westen.

Hij citeert daarin de Britse historicus Orlando Figes1 waarvan eerder in de Volkskrant op 9 september een wat genuanceerdere beschouwing over de Westerse benadering van de Oekraïne-crisis stond.

Daarin concludeert Figes dat het Westen weinig rekening heeft gehouden met de historische ervaringen van Rusland. “Het Westen dacht dat de geschiedenis er niet toe deed. Maar dit is een oorlog over de geschiedenis”, aldus Figes. Nou is zo’n uitspraak wel een open deur, want juist in het verleden liggen vaak de oorzaken van conflicten en oorlogen verborgen.

Het is ondoenlijk om uitgebreid op het betoog van Tempelman in te gaan. Maar over geschiedenis gesproken: in juni 2022 hield de Amerikaanse hoogleraar politicologie John Mearsheimer een lezing op de Europese Universiteit in Florence.

In die lezing met de veelzeggende titel De geschiedenis zal over de VS en de bondgenoten oordelen stelde Mearsheimer dat de VS en NAVO de volledige schuld dragen voor de slachting in Oekraïne. Zij speelden een beslissende rol bij de gebeurtenissen die tot dit militaire conflict hebben geleid en spelen nog steeds een centrale rol in deze oorlog.

 

Conclusie van de lezing van John Mearsheimer in Florence (2:13):

 

Het is daarom gerechtvaardigd het Westen verantwoordelijk te stellen voor deze kolossale ramp. “Zij die geloven in feiten en logica zullen snel ontdekken dat het Westen hoofdverantwoordelijk is voor deze ontsporing van onze gemeenschappelijke trein”, aldus Mearsheimer.

Steeds blijf ik mij afvragen en verbazen over waar de kritische poortwachters van weleer zijn gebleven, die de achterkant van het Westerse ‘gelijk’ wisten te belichten. Die lijken getransformeerd te zijn in gehoorzame loopjongens van de politieke en militaire macht.

Het historisch bewustzijn in het Westen lijkt grotendeels weg geërodeerd. Niet alleen wordt de voorgeschiedenis van de Russische interventie compleet genegeerd, maar ook zijn de eigen militaire interventies, met alle afschuwelijke en nadelige gevolgen van dien, in het grote Westerse vergeetboek geplaatst.

Duidelijk is wel dat veel journalisten last lijken te hebben van een selectief geheugenverlies. Daarom worden acute vragen niet gesteld of blijven onbeantwoord. Vragen als:

  • Waarom niet bemiddelen, maar gelijk escaleren?
  • Hoe zat het ook al weer met de Minsk-akkoorden?
  • Is het waar dat vooral Oekraïne zich daar niet aan heeft gehouden?
  • Waarom werd niet of nauwelijks ingegaan op constructieve voorstellen van Poetin?
  • Wat deed de Amerikaanse diplomate Victoria Nuland in 2014 precies in Oekraïne?
  • Tenslotte de allerbelangrijkste: Wat is eigenlijk de ernstigste bedreiging voor mensheid, natuur en leefomgeving?

De huidige ontwikkeling van een versneld toenemende militarisering stemt in ieder geval niet vrolijk. Die lijkt nauwelijks meer terug te draaien, laat staan te stoppen. Het door de VS ontwikkelde concept van de “permanente oorlog” is realiteit geworden.

Daarin past ook het plan van de proxy – oorlog, zoals die nu in Oekraïne wordt uitgevochten. In het onlangs verschenen boek Terugtrekken – De VS na de afgang in Irak, Afghanistan, Libië vragen Vijay Prashad (historicus en journalist) en Noam Chomsky zich af of Europa onderdanig blijft aan de dictaten van de NAVO – in feite de VS – met alle risico’s van een totale oorlog of gaat het zijn eigen weg van essentiële Europese waarden op het Euraziatische continent, de weg van vrede en rechtvaardigheid, van onderhandeling, bemiddeling en samenwerking.

“Europa wordt wakker” is de niet mis te verstane boodschap van deze kritische denkers.

 

Noam Chomsky en Vijay Prashad spraken met DeWereldMorgen.be over hun boek ‘Terugtrekken’ (33:35):

Note:

1   Brits auteur en historicus, vooral bekend voor zijn boeken over de Russische geschiedenis.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!