EU en Oekraïne: Morsi scenario of Syrië scenario?

EU en Oekraïne: Morsi scenario of Syrië scenario?

zondag 2 maart 2014 12:51
Spread the love

De Vlaamse slavist Idesbald Goddeeris bond de kat de bel aan. Hij had het over het optreden van o.a. Verhofstadt in Kiev op 21 februari. “Ik denk dat Europa geen al te mooie rol speelt in het conflict“, zei hij op Radio 1 op 22 januari. “We doen ons voor als bemiddelaar, maar we hebben ons om andere redenen dan democratie en vrijheid gemengd in een spanning die er al heel lang is. Als we Oekraïne hadden willen helpen, hadden we dat in 2005 moeten doen bij de Oranjerevolutie.
Wat Guy Verhofstadt doet, is ofwel pervers ofwel dom“, aldus Goddeeris. “Klitsjko is echt geen democraat. Zelfs oud-premier Joelija Timosjenko is een oligarche en een gehaaide zakenvrouw. Door ons daar achter te scharen, maken we een grote fout. In het Europees Parlement stelt Verhofstadt zich scherp op tegen de fascisten, in Kiev gaat hij ze nu toejuichen. Europa gaat zich dit beklagen.

Er is sindsdien heel wat gebeurd: op 21 februari de ondertekening van een akkoord met de oppositie na zware druk van de EU, op 23 februari de afzetting van Janoekovytsj, op 27 februari een nieuwe regering en president. Toch blijft de reactie van Verhofstadt op Goddeeris in het opiniestuk van 25 februari in De Standaard heel interessant. Het is de eerste keer dat een toppoliticus van het EP in de Vlaamse pers antwoordt op drie heel fundamentele opmerkingen over het Oekraïnebeleid. Ik noem ze op:

  1. Europa zou de complexiteit miskennen, niet echt willen helpen

  2. een neoliberale en anti-Russische agenda hebben

  3. uiterst rechts voeden die de protestbeweging kaapt.

Zijn antwoord.

  1. De EU is weliswaar laat in actie geschoten maar heeft sancties uitgevaardigd tegen Janoekovytsj en enkele medestanders. De EU heeft een akkoord tussen Janoekovytsj en de oppositie kunnen opleggen (maar de dag erop werd Janoekovytsj afgezet). Hij wijst er op dat Europa nu met het IMF aan een pakket van 20 miljard euro werkt om het land in rustig financieel vaarwater te krijgen. Europa heeft er belang bij dat er aan zijn grenzen een welvarend land ligt. Hij wijst de vergelijking met Roemenië en Bulgarije af waar er een massale emigratie geweest is de laatste tien jaar en niet alleen van de hoog opgeleiden.

  1. Goddeeris beweerde dat het akkoord met de EU vooral de EU-producten bevoordeelde. De Oekraïners moesten hun productienormen aanpassen. Verhofstadt beklemtoont dat een kwart van de export naar Rusland gaat en een kwart naar de EU. Het land zou nog een groot landbouwpotentieel hebben. Anti-Russisch is de agenda niet. Kritisch zijn tegenover Poetin is niet kritisch zijn tegenover Rusland.

    3. Hier is het antwoord uiterst kort. De betogers die Verhofstadt en Europese collega’s ontmoeten, willen een normaal land zijn. Uiterst rechts is is “zwaar inde minderheid” in Maidan, “verwaarloosbaar”.

Die antwoorden zijn ronduit verbijsterend.

Neem bij 1 het reddingspakket van 20 miljard euro dat volgens Verhofstadt klaar gemaakt wordt. Dat is al heel wat beter dan wat het EU-akkoord van november voorzag nl. 0,73 miljard euro. Het nieuwe pakket zal echter van het IMF komen met extra bijdragen van Japan, de VSA en Turkije.

Een pakket van 20 miljard is niet gratis, er is een rente en er zijn sancties bij vertraging aan verbonden. Er moet bespaard worden op lonen en energieprijzen moeten worden verhoogd. Dat is wat in Griekenland gebeurd is. In drie jaar heeft het parlement 11 besparingsprogramma’s erdoor gejaagd. De lonen in vele sectoren zijn met 25 tot 50% verminderd. Wat heeft dat nu opgeleverd? 40 miljard euro in besparingen[1]. Maar de staatsschuld is nog altijd veel groter dan in 2008[2]

Oekraïne heeft een BNP dat ongeveer 3/4 van het Griekse bedraagt met een vijf keer grotere bevolking[3]. Als hakken als gek in Griekenland 40 miljard euro in drie jaar oplevert, hoeveel moet er dan in een lager geklasseerd land als Oekraïne niet gehakt worden in lonen! Een betere inning van belastingen? In Griekenland moet een beginnende zaak (kapper of kiosk) nu al vlug 4000 à 5000 euro inschrijvings- en vestigingsbelasting betalen maar de grote reders worden nog altijd even weinig belast. Anders vlaggen ze hun schepen uit. In Oekraïene zal dat met de “oligarchen” niet anders zijn.

Volgens CNN Money kan het land in maart al virtueel failliet zijn[4]. Dan even een donorconferentie optrommelen zoals Verhofstadt op 25 februari zegt? “Oekraïne hoort erbij” zeggen de EU-politici op Maidan.. Maar wat vertegenwoordigt Oekraïne economisch gezien? Volgens de Frankfurter Allgemeine van 26 februari heeft het een aandeel van 1,1 percent in het Europese handelsvolume en is daarmee de 22ste handelspartner van de EU.

Een superpakket van 20 miljard euro, dat betekent dus nieuwe draconische Structurele Aanpassingsprogramma’s (SAP) voor het land. Het land heeft er al een heleboel gekend sinds 1992, in Griekenland zijn de SAP’s begonnen vanaf 2010. CNN Money vermeldt erbij dat lonen gekort zullen moeten worden, btw op energie verhoogd maar dat er “kussens” moeten worden voorzien voor de lagere inkomensgroepen… In de “Frankfurter Allgemeine” van zaterdag 1 lmaart raadt Lagarde van het UMF af om nog cijfers erop te plakken. Kwestie van geen “paniek” te hebben.

Op 28 februari was er een interessant gegeven in dezelfde krant[5]. Het IMF heeft Oekraïne in de laatste jaren een krediet van 15 miljard dollar verstrekt. Dat is echter maar deels uitgevoerd. Reden? De “corrupte oligarch”, “massamoordenaar” Janoekovytsj zoals het nieuwe bewind hem noemt, was ervoor teruggeschrokken om de energieprijzen drastisch te verhogen zoals het IMF hem opgelegd had. Hij was teruggeschrokken voor deze uiterst antisociale maatregel. Had hij schrik te eindigen zoals Morsi? Die beloofde een betere levensstandaard voor het gewone volk maar maakte een akkoord met het IMF om energieprijzen te verhogen en subsidies op voedingsproducten af te bouwen. Dat was de belangrijkste reden waarom honderdduizenden eind juni her en der in Egypte op straat kwamen om zijn aftreden te eisen. Net zoals in Egypte balanceert in Oekraïne een groot deel van de bevolking aan de rand van de armoede; De afschaffing van een subsidie kan miljoenen in één keer in de armoede duwen.

Het nieuwe bewind van de Vaderlandspartij en UDAR van Klitschko heeft ook de neo-nazi’s van Svoboda en de zelforganisatiegroepen van Maidan donderdag 26 februari in de regering opgenomen[6]. De bedoeling is duidelijk: zij moeten mee in bad als straks het suicidaire besparingspakket van het IMF door de strot van het volk geramd moet worden. Anders zouden ze het bewind ten val kunnen brengen zoals Morsi ten val gekomen is.

Oekraïne heeft er al een reeks pakketten zien passeren. Wat hebben al die herstructureringen sinds 1992 nu gebracht? Natalia Vitrenko is doctor economie en lid van de Progressieve Socialistische Partij van Oekraïne. Ze was presidentskandidaat voor die kleine formatie en heeft nooit met de meerderheid van Yanoekovytsj meegewerkt. Ze geeft de volgende cijfers. Ze staan in een presentatie die ze op 3 mei 2013 gaf in de Duitse Schiller Stichting[7].

Het BNP van 2012 is 68,3% van dat van 1990. De bevolking is van 52 miljoen officieel verminderd tot 45,6 miljoen maar volgens haar eerder tot 39 miljoen. Wetenschappelijk onderzoek is afgebouwd. Topprofessoren fysica gaan aan de slag als supervisors van practica in Amerikaanse universiteiten en sportonderzoekers geven training in de fitnesscentra in de Golfstaten.

Goddeeris doelde in zijn radio-interview verder op de aderlating van landen als Bulgarije en Roemenië. Die hebben in de laatste tien jaar elk ruim 10% van de actieve bevolking zien vertrekken. Dat levert deviezen op maar leidt ook tot ontvolking en verwaarlozing van het platteland dat in de handen komt van agroconcerns. Die leegloop van delen van Bulgarije en Roemenië, dat zijn lang niet allemaal hooggeschoolden. De toestroom van ongeschoolde migranten is koren op de molen van de anti-EU-partijen in West-Europa.

Oekraïne heeft al 20% ontvolking gekend en is geen lid van de EU en zal dat wellicht ook in de eerste decennia niet worden. Hoeveel aderlatingen zal Oekraïne nog moeten ondergaan om aan de eisen van het volgende “reddingspakket” van het IMF te beantwoorden? Het is zo inhoudsloos als Verhofstadt dan verzekert: “We willen een welvarend Oekraïne aan onze grenzen”.

Bij 2: Onze agenda is niet anti-Russisch. Heel twijfelachtig. De president is afgezet en de grondwet is daarbij niet gevolgd volgens Vitrenko. Die voorziet een “impeachment” procedure zoals die in de VSA bestaat. Technisch gezien is er dus een staatsgreep geweest. De zaak kan genormaliseerd worden met verkiezingen maar in de tussenperiode is er een wettelijk vacuüm. Daarin hebben de Russen een punt. Is het verstandig om de onregelmatig aan de macht gekomen regering meteen te erkennen zoals de meeste EU-landen doen? Die waarschuwen Moskou om geen putsch te steunen in het oosten van het land. Ze waarschuwen een ander niet te doen wat ze zelf doen (nl. een via een staatsgreep aan de macht gekomen regering als enige wettige erkennen)…

De nieuwe maatregelen: Russisch als officiële taal afschaffen in de gebieden met Russische minderheid, de gewapende groepen opnemen in de ordediensten, Russische zenders uit de ether halen. Volgende hoofdstuk is de kerkenstrijd. De opstandelingen gaan orthodoxe kerken proberen over te brengen naar de Oekraïens-katholieke kerk die verbonden is met Rome. De Poolse paus Woytila zette de oekraïens-katholieke kerk bij de onafhankelijkheid van Oekraïne in 1991 meteen op de agenda. Dan zijn al heel wat kerken in Galicië overgebracht. Kiev zal op die manier zijn historische rol als wieg van het orthodox geloof in Oost-Slavisch gebied verliezen en een geassocieerde kerk van Rome worden.

Bij 3: Uiterst rechts zou “verwaarloosbaar” zijn in de Maidanopstand. Dat is te gek voor woorden. Een graadmeter is het antisemitisme. Een van de drie hoofdrabbi’s raadt zijn congregatie aan het land te verlaten[8] Er zijn nog 250000 Joden in Oekraïne volgens Wikepedia. Er is noodhulp gevraagd aan Israel voor de bescherming van Joodse centra. Vier dagen na het blitzbezoek van Verhofstadt berichtte Het Laatste Nieuws over een Franse filmploeg die in het Kievse stadhuis beelden geschoten had. “Ultrarechtse militanten namen week opnieuw het stadhuis van Kiev in en bekladden de muren met hakenkruisen”. Dat verscheen onder de titel “Fascisten willen de macht”[9]

Als u wilt weten wie de neo-nazi’s in de nieuwe regering zijn, Voltaire Net heeft een lijst gemaakt met c.v. en foto[10].

De tweede opinie van De Standaard van 25 februari komt van Steven Van Hecke, docent Europese en vergelijkende politiek in Leuven. Hij zegt eigenlijk alleen maar dat het een moeilijke evenwichtsoefening is voor de EU, dat we niet te streng moeten zijn, dat mensen zich nu eenmaal willen profileren maar geeft dan een belangrijke naam van die profileerders, nl. de Poolse minister van buitenlandse zaken, Sikorsky. Sikorsky is kandidaat voor de post van secretaris-generaal van de NATO en heeft uitstekende contacten in de VSA ook dankzij zijn Amerikaanse echtgenote, Anne Applebaum, historicus.

Deze Sikorsky is de sleutelfiguur van de Atlantische anti-Russische lobby in Europa, die volgens Tarpley[11] de putsch gefaciliteerd heeft samen met Fabius van Frankrijk en Steinmeyr van Duitsland .Uiteraard is dit in samenspraak met de Amierikanen gebeurd (Kerry en adviseur Nuland). “Leading from behind” noemen ze dat.

Volgens de Russische onderzoeker Korybko[12] hebben Sikorsky en zijn lobby samen met de Baltische landen en Zweden de zaak logistiek gefaciliteerd, Fabius en Steinmeyr erbij betrokken en dan de andere EU-landen genadeloos voor het blok gezet. Voor de NATO is de Oekraïense crisis een enige kans om Rusland terug te dringen. Brzezinski, de adviseur van Carter en Clinton en mentor van Obama zei het al in 1992[13]: “Without Ukraine, Russia ceases to be an empire, but with Ukraine suborned and then subordinated, Russia automatically becomes an empire.”.Het is nu de kans om Rusland te reduceren tot een in hoofdzaak Aziatische macht.

Korybko maakt een interessante parallel met Syrië. Zowel bij Syrië als Oekraïne zijn twee NATO-frontlijnstaten betrokken: nl. Polen en Turkije. Door hun bevolkingsaantal en hun strategische ligging zijn zij de twee frontlijnstaten van de oostelijke flank. Polen is ook de kern van het rakettenschild “Missile Defense”. Er is een conflict in hun buurland. In het begin is dat vreedzaam (middenklassejongeren die de oude garde weg willen en ouderen die verontwaardigd zijn over de corruptie, de ontwaarding van de pensioenen). Dan komen er scherpschutters en gemaskerden bij te pas. Geheime politie of provocateurs die er belang bij hebben dat de boel ontploft. Beide landen wakkeren het conflict in hun buurland aan: Turkije door materieel en jihadisten te laten verzamelen aan zijn grenzen, Polen door logistiek te faciliteren, materieel en medische zorg aan bezetters en paramilitaire groepen te leveren via de Oekraïense grensprovincie Galicië, waar Polen historische banden mee heeft. De kern van het gewapend verzet zijn in Syrië de salafistische jihadisten, in Oekraïne de neo-nazi’s uit het westen die nu bijv. Lviv volledig controleren. Salafistische motivatie bij de enen (“Wij zijn de zuiveren”) fascistische motivatie (“Weg met de bolsjevieken en de Joden”) bij de anderen. Voor Polen en Turkije loopt de boel echter uit de hand. De Syrische Koerden schermen zich af en spannen samen met Iraaks Koerdistan. De Polen zien plots dat de geest uit de fles is: uiterst rechts is niet alleen anti-Russisch en anti-Joods maar ook zeer anti-Pools. Hun held Stepan Bandera heeft grote groepen Polen uitgemoord in de wereldoorlog.

Dan nog eerder krediet voor Erdogan van Turkije. Hij leert van zijn fouten. Zijn houding was ingegeven door een zeker Turks grootheidsstreven. Hij ziet echter dat de destabilisering van Syrië niet de verhoopte resultaten gebracht heeft en hij zet weer in op diplomatie. Hij onderhandelt met Iran en maakt zo een kanaal open om te onderhandelen met Assad. Hij zoekt toenadering tot Rusland en China. De Poolse houding is ingegeven door revanchisme (het onrecht van de geschiedenis) en de grenzeloze ambitie van de superatilantist Sikorsky . Ze zullen ondervinden dat uiterst rechts een moeilijk te hanteren instrument is. Bij draconische besparingen zal de woede zich ook tegen de EU, “Brussel” en Polen keren. Zullen de Polen uit hun fouten leren?

Bij draconische besparingen en volksopstand zal het nieuwe bewind zoals Morsi het toneel moeten verlaten. In Egypte kon het leger overnemen. Dat is volgens de Israelische strategen de enige Egyptische instelling die zeer goed werkt. Welke instelling kan in Oekraïne overnemen? Het zal eerder een Syriëscenario worden. Implosie en een brandhaard die uitstraalt naar de Middellandse Zee en Europa (een emiraat van jihadisten en nog enkele beschermgebieden van de UNO) . Brandhaard Oekraïne zou echter nog vele keren gevaarlijker zijn. Aan de grenzen staan de twee nucleaire supermachten tegenover mekaar: de NATO en de Russische Federatie. Stel je voor: een afscheiding in Oost-Oekraïne of op de Krim, het Oekraïense leger wordt gestuurd en Poolse troepen onder NATO-dekking.

Beseffen onze politici het roekeloze spel dat ze spelen? Voor “regime change” mag je volgens hen niet te kieskeurig zijn. De wettelijkheid moet even wijken en de allianties (met neo-nazi’s) moeten even wennen maar de winst is groot: Rusland terugdringen! Bovendien winnen we een goedkoop arbeidsreservoir, een dumping voor onze producten een bonanza voor onze agrobusiness. Dat de boel uit mekaar kan vallen en een Derde Wereldoorlog na dertig jaar opnieuw actueel wordt, tot daar aan toe. Wie een omelet maakt, moet eieren breken.

Voetnoten

take down
the paywall
steun ons nu!