De traditionele grootbanken worden meer en meer geassocieerd met blind winstbejag, hoogmoed, dubieuze investeringen en gigantische bonussen. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat banken die een duurzaam alternatief bieden aan populariteit winnen. En dat geldt dus ook voor Triodos.

Lieve Schreurs van Triodos Bank: “de financiële crisis heeft vooral het bewijs geleverd dat duurzaam bankieren ook de weg is van het gezond verstand. Vroeger was het veel meer een louter waardegedreven keuze om je geld niet op een spaarrekening van een traditionele bank te zetten.”

“In tegenstelling tot de traditionele banken maken we bepaalde keuzes niet omdat ze niet kloppen binnen onze opzet. We willen enkel investeren in de reële economie op basis van duurzaamheid. Voor ons is het dan ook belangrijk om te kunnen zien waar ons geld precies terecht komt. Ondoorzichtige financiële constructies zijn uit den boze.”

Wat gebeurt er met mijn geld?

Maar naast transparantie wil Triodos mensen ook bewust maken. “Twee jaar geleden hebben we een enquête georganiseerd waaruit bleek dat 40% van de mensen niet weet of de bank hun spaargeld in haar kluis bewaart of niet. Nog eens 4% is er zeker van dat spaargeld gewoon in een kluis terecht komt en blijft liggen tot je het weer opvraagt. Wij maken daarentegen duidelijk dat we de spaargelden van onze klanten omzetten in kredieten aan duurzame projecten van bedrijven en organisaties. We kijken dus niet enkel naar de financiële haalbaarheid van hun project, maar ook naar de maatschappelijke meerwaarde die ze bieden.”

Concreet geeft Triodos aan te investeren in ecologie, cultuur en sociale projecten. “Op de homepage van onze site vind je onder ‘Ontdek waar uw geld naartoe gaat ’ de lijst met onze kredietklanten,” vertelt Schreurs. “Dat gaat van hernieuwbare energie over beschutte werkplaatsen tot bijvoorbeeld Anne Teresa De Keersmaeker of Wim Vandekeybus.”

“We willen enkel investeren in de reële economie”

De vraag is natuurlijk wat er onder duurzaamheid verstaan wordt, en wat de criteria zijn om die concrete projecten aan af te toetsen. Volgens Lieve Schreurs is de transparantie die de bank hanteert de beste manier om die zaken te bewaken. “De criteria die we hanteren om een project op duurzaamheid te beoordelen vind je allereerst gewoon online. De proof of the pudding zit dan in het feit dat onze klanten daar vragen over kunnen stellen. En dat doen ze trouwens ook.”

Maar hoeveel procent van hun geld krijgt Triodos nu precies omgezet in concrete projecten? Schreurs: “om het met een moeilijk woord te zeggen bedraagt onze conversie ratio vandaag 72%. Ons streefcijfer is tussen 70 en  80%. We zullen nooit naar 100% gaan omdat we altijd een buffer willen. We verschaffen immers enkel kredieten op basis van het spaargeld dat klanten ons toevertrouwen. We gaan we dus zelf geen leningen aan bij andere banken. In tegenstelling tot de grootbanken zijn we met andere woorden niet afhankelijk van de interbancaire markt. .”

Geen bonussen

Naast de investeringen die banken doen, liggen in de publieke ruimte ook de salarissen en met name de bonussen die bankiers krijgen onder vuur. Ook daarin gaat Triodos Bank niet mee. Lieve Schreurs: “bonussen passen niet binnen het concept van duurzaam bankieren. Onze bank is gericht op de lange termijn terwijl bonussen net draaien om snelle winst op korte termijn. Wat wel soms gebeurt is dat iedereen bijvoorbeeld een extra som krijgt op  het einde van het jaar. Maar dat geldt dan voor alle werknemers, en bovendien gaat dat om bedragen van rond de vijfhonderd euro.”

“Daarnaast hanteren we hier de regel dat de spanning tussen het hoogste en het laagste loon maximaal een verhouding van 1 op 10 mag beslaan. Momenteel bedraagt die ratio 9,4.” Dat betekent echter niet dat medewerkers het bij Triodos Bank met een peulschil moeten stellen. “Zij worden gewoon verloond volgens de barema’s van de banksector. Ze moeten dus niet inleveren op een normaal loon, alleen zullen ze nooit een bonus krijgen die elders pakweg even hoog kan zijn als een jaarsalaris. Het verschil speelt vooral voor hogere kader- en directieleden.”

Vanaf 2015 ook een zichtrekening

De grootste handicap van Triodos is wellicht dat je er als particulier enkel een spaarrekening kan openen. Schreurs: “het klopt dat we merken dat onze bestaande klanten graag volledig duurzaam zouden willen bankieren, maar ook dat voor mogelijke toekomstige klanten de stap kleiner wordt als we ook een zichtrekening aanbieden. Het goede nieuws is dat we in 2015 een zichtrekening willen invoeren met bijbehorende betaalkaarten.”

Op de vraag waarom de duurzame bank niet zoals in bijvoorbeeld Nederland eerder al een zichtrekening aanbood, antwoordt Schreurs dat ze de voorbije jaren in België vooral hebben ingezet op het omzetten van spaargelden in kredieten en in het samenstellen van een kritische massa aan klanten. “Maar we stijgen elk jaar met 15 à 20 procent, dus met de bank die we nu zijn en de omvang die we nu hebben kunnen we ons ook in België beginnen voorbereiden op die zichtrekening.”

Concurrentie

Hoewel banken als VDK en Landbouwkrediet ook een alternatief zijn voor de traditionele banken, maakte vooral Triodos tot nu toe naam als duurzame bank. Binnenkort wordt er echter ook New B gelanceerd: een nieuwe coöperatieve bank die ook zal inzetten op duurzaamheid. Juichen ze dit toe bij Triodos, of maakt het hen vooral zenuwachtig?

Schreurs: “er is nog niet zoveel bekend over New B, dus we zijn in eerste instantie vooral benieuwd naar hoe zij duurzaamheid bijvoorbeeld vorm zullen geven. Alleszins denken we dat meerdere spelers binnen ons segment alleen maar goed zijn. Ze vergroten het draagvlak voor een andere vorm van bankieren. In een ideale wereld zouden de rollen zelfs omgekeerd zijn en is duurzaam bankieren de norm in plaats van de uitzondering. En ja, er zal wel wat concurrentie ontstaan in verband met klanten en projecten, maar dat lijkt me alleen maar gezond.”