De verkiezingen verlopen voor de leiders van de Democratische Partij niet als gewenst. Hun uitgesproken favoriet, Joe Biden, scoort onder de verwachtingen. Er waren al enkele tekenen aan de wand dat het zo zou lopen. Hij deed het niet echt goed in de debatten, vergat soms zijn zinnen af te maken en hij leek niet altijd in goede gezondheid.

De andere establishment-kandidaten – Pete Buttigieg en Amy Klobuchar wogen te licht – bleven achterop in de polls. De Democraten moesten een plan bedenken indien er iets met Joe Biden gebeurde. Hem onmiddellijk afschrijven was ook niet mogelijk, want hij was de enige centrumkandidaat die ook populair is bij zwarte en Latino-kiezers.

Toen hij toch een te grote risicofactor bleek, maakte de DNC (Democratic National Committee, het partijbestuur)) eind november 2019 een akkoord met voormalig Republikein Michael Bloomberg om hem toe te laten in de race. Bloomberg mag ook deelnemen aan het Democratisch debat op 19 februari 2020.

Dit is hoogst ongewoon, want normaal gezien moet een kandidaat aantonen dat hij een minimum aantal donaties ontvangen heeft om te kunnen deelnemen aan het Democratisch debat. Dit aantal loopt op tot boven de 200.000.

Bloomberg daarentegen heeft de DNC een cadeau gedaan van 300.000 dollar en organiseerde nog een fundraising die 800.000 dollar binnenbracht voor zijn campagne. De rest van zijn campagne zou hij volledig zelf financieren. De DNC ging akkoord en paste het reglement aan.

Ondertussen stapten al verschillende kandidaten uit de race omdat ze niet aan deze quota voldeden. Deze ongelijkheid zorgde voor grote woede onder sommige kandidaten, zoals Elizabeth Warren en Bernie Sanders. Anderen haalden de schouders op: oligarchen hebben nu eenmaal een vlottere toegang tot de hogere echelons van de politieke macht. Het gebeurt alleen normaal iets subtieler.

De Miljardair Michael Bloomberg

Bloomberg staat op de 9^de plaats van rijkste personen ter wereld. Hij zou een vermogen hebben van zo’n 61 miljard dollar en ongeveer 17 keer zo rijk zijn als Donald Trump. Zijn tentakels zijn zo wijdverspreid over het land dat zijn deelname aan de verkiezingen onmiddellijk enkele democratische principes op spel zet.

Ongeziene uitgaven 

Zijn uitgaven zijn exorbitant. Momenteel spendeerde hij al een duizelingwekkende 300 miljoen dollar uit aan zijn campagne. Tijdens de Super Bowl werd een spotje van hem getoond gedurende 60 seconden: kostprijs 10 miljoen dollar. Volgens de nieuwssite The Daily Beast zou zijn campagne ook bereid zijn 150 dollar te betalen aan iedere influencer met 1.000 tot 100.000 volgers om content te posten. Hij gaat ook naarstig op zoek met bots (fake-profielen die via Instagram, Twitter of Facebook content kunnen verspreiden) naar jongeren die memes voor hem kunnen maken.

Volgens Ross Barkan is het systeem-Bloomberg een soort van omgekeerde corruptie: hij wordt niet gekocht, hij koopt anderen. Een tijd geleden verklaarde de progressieve activist Elijah Manley dat hij benaderd werd door een staflid van Bloomberg met de vraag om voor hem te komen werken als adviseur (voor thema’s rond raciale discriminatie en sociale rechtvaardigheid).

Er werd hem een maandloon aangeboden van 6.500 dollar (plus ziekteverzekering), een aanbod dat de activist weigerde, omdat hij een Sanders-supporter is en vond dat Bloomberg steun van de zwarte kiezers probeerde te kopen (in plaats van te verdienen). Shaun King, gastheer van de uitstekende podcast The Breakdown en voornaam criticus van Michael Bloomberg liet via Twitter weten dat kennissen, vrienden en familie geregeld vragen krijgen van privédetectives over hem.

Politiek kapitaal 

Bloombergs fortuin stelt hem in staat verschillende politieke campagnes, studiebeurzen, (liefdadigheids-) initiatieven en instituten te sponsoren. Hierdoor heeft hij een indrukwekkend netwerk van cliënten en getrouwen opgebouwd. Deze getrouwen zijn niet de minsten: burgemeesters, journalisten, intellectuelen, enzoverder.

Steun voor Bloomberg lijkt soms gemeend, dat kan ook gerust, maar het valt toch op dat degenen die hem steunen vaak rechtstreeks of onrechtstreeks iets te danken hebben aan hem. Zijn liefdadigheidsorganisatie Bloomberg Philantropies heeft al aan ongeveer 196 verschillende steden beurzen, technische assistentie en educatieve programma’s uitgegeven. Voor een burgemeester met een klein budget voor onderwijs is zoiets zeker welkom. 

Thomas Friedman, topcolumnist van The New York Times, , schreef een column (eerder een lofdicht) over Michael Bloomberg waarin hij hem als enige in staat stelt om Donald Trump te verslaan in de presidentsverkiezingen. Op het eind van de column stond nog een opvallende voetnoot. Bloomberg Philantropies heeft een donatie gegeven aan ‘Planet World’, het museum dat de vrouw van Thomas Friedman momenteel aan het oprichten is.

Naast zijn liefdadigheidsorganisaties beschikt Bloomberg ook over zijn eigen mediabedrijf Bloomberg News waarmee hij zijn imago steeds kan bijpassen. Toen er enkele dagen geleden controverse ontstond over een audiotape die zijn (racistisch) beleid als burgemeester van New York aantoonde (straks meer hierover), bracht  Bloomberg News een artikel over hoe Bloomberg dit achter zich wil laten en wil focussen op de campagne. De man achter de podcast (Benjamin Dixon) die de audio naar buiten bracht, werd hard aangepakt door CNN-anker Christina Alesci. Volgens haar kon men niet met zekerheid weten of de audio wel echt was. Achteraf bleek dat ook zij nog gewerkt had voor Bloomberg News. 

Zijn media-apparaat zal ook nog van pas komen wanneer de 64 vrouwen die hem beschuldigen van seksueel misbruik of discriminatie een spreekbuis beginnen te krijgen. Ook daar zal één en ander ‘in context geplaatst’ moeten worden. Bloomberg News is ook hard voor één van zijn politieke tegenstanders: Bernie Sanders. Die aanvallen zijn niet toevallig. Niet Trump, maar Sanders is de echte uitdager voor Bloomberg.

Volgens het fiscaal plan van Bernie Sanders zou Bloomberg ongeveer 5 miljard dollar meer belastingen moeten betalen dan volgens zijn eigen belastingplannen. Vandaar dat deze (dure) verkiezingen hem eigenlijk goedkoper kunnen uitkomen dan de verkiezing van Sanders (of Elizabeth Warren, wat minder waarschijnlijk is). Hij neemt het daarbij op voor alle miljardairs, want zij zouden allemaal minder betalen onder Bloomberg’s belastingplan. Knap staaltje van solidariteit onder miljardairs! Het opnemen voor miljardairs is een rode draad in zijn carrière als politicus. Hij deed hetzelfde als burgemeester van New York.

Republikeins politicus ‘formaly known as’ Michael Bloomberg

Michael Bloomberg laat zich tegenwoordig graag Mike Bloomberg noemen. Misschien doet hij dat wel om zich niet langer te associëren met een moeilijk verleden.

Wie nu slechts inpikt in de verkiezingsrace zou kunnen denken ‘die Mike Bloomberg is een goede kandidaat. Hij heeft het geld om een harde campagne te voeren (17 keer rijker dan Trump) en hij heeft enkele progressieve standpunten’. Zo wil hij de wapenhandel aan banden leggen door het moeilijker te maken om een vergunning te krijgen en is hij sedert vorig jaar een voorstander van de invoering van een minimumloon van 15 dollar per uur vanaf 2025.

Als burgemeester van de stad New York gaf Michael Bloomberg een volledig andere indruk. Bloomberg werd eind 2001 als Republikein verkozen tot burgemeester van de stad New York. Hij werd twee keer herverkozen en bleef burgemeester tot 2013. In de tussentijd steunde hij president Bush en zijn oorlog in Irak.

Net als de presidentiële campagne besloot Bloomberg vooral zijn eigen geld te gebruiken voor die verkiezingscampagne. Hij spendeerde zo’n 5 keer meer als zijn tegenstander en beloofde een burgemeester te worden die bedrijven terug op de kaart zou zetten na de terroristische aanval op de Twin Towers. Toch zal hij vooral voor iets anders herinnerd worden: de intensivering van het ‘Stop and Frisk’-beleid.  Stop and Frisk betekent het stoppen van een persoon om hem te fouilleren op het bezit van wapens en verboden middelen.

Stop and Frisk bestond al een tijdje toen Bloomberg burgemeester werd. Hij maakte er echter een prioriteit van binnen zijn politiekorps en het aantal acties steeg sterk.  De controverse van de eerder vermelde gelekte audio-tape is dat Bloomberg orders gaf aan zijn politiekorps om vooral minderheden te viseren, omdat, volgens hem, ‘95 % van de moorden, moordenaars en slachtoffers’ zwart of Latino mannen zijn tussen de leeftijd van 16 en 25.

Dit waren zeer duidelijk racistische instructies en in strijd met wat een goed veiligheidsbeleid moet inhouden in een complexe stad als New York. Volgens Shaun King werden meer dan 5 miljoen personen het slachtoffer van de stop and frisk-acties van de politie. Deze acties konden overal en op gelijk welk moment gebeuren. Jonge mannen konden op die manier gekwetst, getraumatiseerd of opgesloten geraken.  

Een gekend verhaal is dat van de New Yorker Kalief Browder. Browder werd opgesloten in de gevangenis van Rikers Island tussen 2010 en 2013. Op 15 juni 2010 keerde de 16-jarige Browder terug van een feestje bij een vriend. De politie onderschepte hem en Browder dacht dat het opnieuw een ‘stop and frisk’-controle was van de politie die hij al zo vaak ondergaan had (sommige getuigenissen beweren dat ze letterlijk meer dan 100 keer in hun leven gecontroleerd werden door de politie).

Er bleek echter een klacht binnengekomen te zijn van een buurtbewoner die beweerde dat Browder zijn rugzak gestolen had met daarin een camera, 700 dollar, een creditkaart en een iPod. Uiteindelijk werd Browder gearresteerd en moest hij, zonder de mogelijkheid om op borg vrij te komen, naar de gevangenis. Daar werd hij hard aangepakt door zijn medegevangenen en cipiers en liep hij verschillende blessures op. Hij moest ook verschillende keren in isolatie gaan.

Toen hij uiteindelijk vrij kwam (er waren geen bewijzen), schreef hij over zijn nare ervaringen en over de wreedheid die isolatie is. Hij leed aan een depressie en pleegde uiteindelijk zelfmoord in 2015. Zijn verhaal is te zien in de documentaire ‘Time: The Kalief Browder Story’ op Netflix. Na zijn overlijden is er een wetswijziging gekomen die het onmogelijk maakte om jongeren jonger dan 21 op te sluiten in isolatie.

De Stop and Frisk-acties lieten vele slachtoffers na. Activisten en juristen noemden de praktijk een vorm van Apartheid en vroegen aan Bloomberg om deze te stoppen. Er werden ook verschillende betogingen georganiseerd om hier een eind aan te stellen. Een rechter noemde de acties onwettig en eiste dat deze onmiddellijk stopgezet werden. Bloomberg weigerde, terwijl de stad New York miljoenen moest betalen aan schadevergoedingen voor mensen die valselijk beschuldigd werden en van hun vrijheid beroofd werden.

De acties zouden uiteindelijk pas stoppen toen Bloomberg niet langer burgemeester was. In de jaren nadien kon men een daling zien in de criminaliteit. Zijn racistisch beleid maakte New York dus absoluut niet veiliger, integendeel, het terroriseerde de stad en zorgde voor enorm veel woede, verdriet en onmacht. Hij verdedigde zijn beleid tot vorig jaar, het moment dat hij zich kandidaat stelde voor het presidentschap. Michael Bloomberg was een racistisch burgemeester, Mike Bloomberg is dat niet. Hij excuseert zich nu voor de pijn en het verdriet dat zijn beleid veroorzaakte.

Een andere erfzonde van Michael Bloomberg is zijn constante weigering om het minimumloon te verhogen. Zelfs niet in één van de duurste steden ter wereld: New York. 8 jaar terug lag daar een plan op tafel om bedrijven die subsidies van de stad ontvingen hun werknemers een hoger minimumloon te laten betalen. Een logische eis: als werkgevers willen dat hun werknemers een ietwat comfortabel leven kunnen leiden en een (duur) appartement kunnen huren in de nabijheid van hun werk, mag hun loon niet te laag liggen.

Bloomberg weigerde, volgens hem zou een hoger minimumloon ervoor zorgen dat bedrijven moeilijker in New York kunnen blijven, neerstrijken en investeren. In 2015 stelde hij op 73-jarige leeftijd: ‘Ik ben geen, en ben het ook nooit geweest, voorstander van de invoering van een minimumloon’. Mike Bloomberg is dit plots wel. Hij wil een minimumloon van 15 dollar vanaf 2025.

Maakt Mike Bloomberg een kans tegen Trump?

Een groot probleem voor Bloomberg is dat hij eigenlijk een Republikein is en de Republikeinen hebben al een kandidaat: Donald Trump. Indien de Democraten voor Bloomberg kiezen, kiezen ze eigenlijk voor iemand die in dezelfde vijver vist als Donald Trump.

Terwijl de verkiezingen in Iowa en New Hampshire aangetoond hebben dat Bernie Sanders vooral kiezers aantrekt onder de 29 jaar. In Iowa was het aantal zelfs hoger dan in 2008 onder Obama. Ook bij andere doelgroepen als witte, zwarte en latino kiezers scoort Sanders hoger dan gelijk welke Democratische kandidaat, inclusief Bloomberg.

Dit soort van enthousiasme, in een land als de Verenigde Staten waar de opkomst bij verkiezingen rond de 50 procent schommelt, is een zeer belangrijke troef. Sanders’ aanhang lijkt ook zeer trouw, want terwijl de andere kandidaten blijven schommelen in de peilingen, lijkt Sanders zelf nog enige groeimarge te hebben. Dit lijkt aan te tonen dat de Democraten hun wit konijn te laat uit hun hoed getoverd hebben. Voor velen ligt hun beslissing als vast: Bernie Sanders.

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of op zelfmoord1813.be

Foto: Gage Skidmore, Flickr / CC BY-SA 2.0