Het is misschien een vreemd idee, luisteren naar wat terroristen en extremisten te vertellen hebben. Maar waarom proberen we het niet eens? Oorlog en bommen gaan de problemen in het Midden-Oosten niet oplossen. Daarom moeten we radicaal anders durven denken.

Het waren weer hoogdagen voor het terrorisme, met aanslagen in Frankrijk, Koeweit en vooral in Tunesië, waar 38 toeristen doodgeschoten werden. Telkens rijst de vraag wat we hieraan kunnen doen. Nog meer militaire interventies? Meer aandacht voor deradicalisering? Strengere veiligheidsmaatregelen? Bart De Wever was er na de aanslagen in ieder geval snel bij om via Twitter een streng veiligheidsbeleid te verdedigen. Law and order! Hetzelfde geldt voor de Britse premier David Cameron, die een “alomvattende aanpak” heeft beloofd tegen het terrorisme, dat zijn landgenoten “in binnen- en buitenland bedreigt.” Maar mogen we ondertussen niet vaststellen dat het huidige beleid niet werkt? Dat we iets anders moeten proberen?

Enkele weken geleden zaten delegaties van 24 landen samen in Parijs om de strategie tegen Islamitische Staat te bespreken. De delegaties hebben begrepen dat het “louter militair niet zal lukken.” Ze willen ook de propagandaoorlog winnen door “de jihadisten ideologisch aan te pakken” en de “financiële stromen van IS droogleggen.”

Op zich klinken die ideeën niet slecht, maar erg origineel zijn ze niet.

(On)veiligheid

Ik herinner me een gesprek met de voormalige woordvoerder van Sharia4UK Anjem Choudary, op Terzake. Het gesprek tussen deze fundamentalist en journaliste Annelies Beck deed heel wat stof opwaaien. ‘Waarom krijgt een terrorist een forum op de VRT?’ Dat was de algemene teneur. Maar door het omgevingsgeluid en de vele luidruchtige roepers horen we soms de boodschap niet meer.

Laten we er voor het gemak vanuit gaan dat veiligheid in binnen- en buitenland de primaire doelstelling is van onze leiders. Een einde maken aan de terroristische dreiging zou de eerste bekommernis moeten zijn van onze beleidsmensen. Helaas wijst alles erop dat ze het probleem enkel erger willen maken.

^{Anjem Choudary (photo hln.be)}

Als we even luisteren naar wat Choudary te zeggen heeft – hoe moeilijk dat voor sommigen ook mag zijn – dan komen we misschien wel tot een oplossing.

Kort samengevat komt het hierop neer:

• er moet een duurzame oplossing komen voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen.
• er moet een einde komen aan de steun voor dictators wereldwijd.
• Westerse legers moeten worden teruggetrokken uit moslimlanden.

Deze punten lijken me redelijk.

Palestina

Een oplossing voor het Israëlisch-Palestijns conflict, de zwerende wonde die maar niet wil helen, is na bijna zeventig jaar hoognodig. De Palestijnen werden het slachtoffer van etnische zuiveringen, ze verloren hun land, worden vandaag in Israël als tweederangsburgers beschouwd en de vluchtelingen van 1948 mogen nog steeds niet naar hun huizen terugkeren. De behandeling van de Palestijnen wordt keer op keer aangehaald als voedingsbodem voor terrorisme. Wordt het dan niet eens tijd om na zeventig jaar eindelijk het internationaal recht te respecteren en er iets aan te doen?

Helaas heeft enkel de internationale gemeenschap, de Verenigde Staten op kop, hiervoor de sleutel in handen. Zonder internationale druk zal er aan de situatie voor de Palestijnen niets veranderen.

Dictaturen

Tussen woorden en daden van politici zit vaak een groot verschil. Zo hebben Westerse leiders van het slag George Bush, Tony Blair, David Cameron of Barack Obama graag de mond vol over democratie en vrijheid. In de praktijk zien we echter dat hun acties deze democratie en vrijheid net wereldwijd dwarsbomen.

Het lijstje van door het Westen gesteunde dictators, nu en in het verleden, is lang. Saddam in Irak. Moebarak en generaal al-Sisi in Egypte. Suharto in Indonesië. Pinochet in Chili. De onthoofdingskampioenen in het Saoedische koningshuis. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.

Als het Westen de claims voor vrijheid en democratie serieus neemt, dan moet de steun voor dictators in de wereld stoppen. Omwille van economische belangen (wapens, olie,…) en geopolitiek worden ze vandaag als vrienden van het Westen beschouwd. Dit blokkeert de democratische ontwikkeling in tientallen landen. Mensen in het Midden-Oosten willen ook graag in vrijheid leven. Het feit dat Westerse steun voor dictators die vrijheid in de weg staat, leidt logischerwijs tot ongenoegen en vormt een voedingsbodem voor terrorisme.

Legers

Wat hebben Amerikaanse, Britse of andere NAVO-legers te zoeken in het Midden-Oosten? Het antwoord is eenvoudig: niks. Zij zijn er enkel om de economische en geopolitieke belangen van de machtige landen te verdedigen. In het mainstream propagandaverhaal zijn die legers ter plaatse om vrede te handhaven en om humanitaire missies uit te voeren. Helaas is de werkelijkheid anders. Het miljoen dode Irakezen sinds de invasie van 2003 zijn hiervan het trieste bewijs.

De buitenlandse interventiemachten van de Westerse legers moeten allemaal worden teruggeroepen, in het bijzonder in het Midden-Oosten. Amerikaanse troepen zijn vandaag nog gelegerd in Saoedi-Arabië, de grond die meer dan een miljard moslims heilig achten. Het wordt keer op keer aangehaald als voedingsbodem voor ongenoegen en radicalisering.

Amedy Coulibaly, de dader van de aanval op de joodse supermarkt in Parijs op hetzelfde moment als de moorden bij Charlie Hebdo, spreekt in een interview ook over Westerse interventies als voedingsbodem voor zijn radicalisering en oorzaak voor zijn daden. Het hoeft niet te verbazen dat decennia van oorlog, met ontelbare dode onschuldige mannen, vrouwen en kinderen, mensen tot wraak brengen.

Verklaring of goedkeuring?

Laat het duidelijk zijn: ik ben geen liefhebber van Choudary of Coulibaly of van de normen en waarden die ze aanhangen. Ik verkies te leven in een seculiere samenleving, waar iedereen in vrede samenleeft, waarin rechtvaardigheid ervoor zorgt dat elkeen een menswaardig leven kan leiden en waarin mensen respect hebben voor ieders mening.

Ik zie me helaas genoodzaakt hier de nadruk op te leggen, want sommige mensen lijken het moeilijk te hebben met het onderscheid tussen enerzijds gedrag verklaren en anderzijds gedrag goedkeuren. Glenn Greenwald, die al vijftien jaar schrijft over terrorisme, krijgt hier geregeld mee te maken, zoals toen hij schreef over een schietpartij in Quebec, Canada.

“Then there’s also the extremely predictable accusation that I was justifying the attack on the soldiers. I know from prior experience in discussing these questions that no matter how clear you make it that you are writing about causation and not justification, many will still distort what you write to claim you’ve justified the attack. That’s true even if one makes as clear as the English language permits that you’re not writing about justification: “The issue here is not justification (very few people would view attacks on soldiers in a shopping mall parking lot to be justified). The issue is causation.” If there’s a way to make that any clearer, please let me know.”

^{Journalist Glenn Greenwald (photo huffingtonpost / AP Photo/Silvia Izquierdo)}

Poging

Hoe dan ook, nog vóór de oorlog in Irak in 2003 begon, voorspelden mensen als Noam Chomsky al dat die enkel het terrorisme in de wereld zou doen toenemen. Hun voorspelling werd waarheid. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat de laatste acties tegen ISIS in Irak en Syrië, en recenter van Saoedi-Arabië in Jemen, het probleem gaan verhelpen. De aanslag van 7 januari tegen de redactie van Charlie Hebdo en de aanslagen van afgelopen week in Tunesië en elders tonen dit aan.

Volgens de Verenigde Staten werden er sinds de zomer van 2014 ruim 3.600 luchtaanvallen uitgevoerd in Irak en Syrië. Het is duidelijk dat het geen bal oplevert, enkel meer dreiging, meer ellende en meer aantrek van het fundamentalistische gedachtegoed bij jongeren. Ondertussen worden steeds meer onschuldige burgers – ook in het Westen – hiervan het slachtoffer, of het nu pendelaars zijn op de trein in Madrid, journalisten in Parijs, sjiieten in Koeweit of toeristen in Tunesië.

Sommigen zullen zeggen dat het nergens op slaat om ‘toe te geven’ aan terroristen. We kunnen de vraag stellen of het dan wel steek houdt om te volharden in methodes die hun zinloosheid keer op keer bewezen hebben.

Waarom doen we niet eens een poging? In plaats van nog meer oorlog, meer straaljagers, meer deelnemers aan de ‘internationale coalitie’, met of zonder grondtroepen,…

Terrorisme is geen strak afgelijnde tegenstander die met veel militaire overmacht op zijn knieën kan worden gedwongen. Het is wel een symptoom, waarvan we de voedingsbodem moeten weghalen. Het is de vrucht van militaire escalatie. Hoe veel verder willen we hierin gaan? Misschien kunnen we het eens over een radicaal andere boeg gooien?

http://uberhaupt.be/2015/07/01/en-als-we-nu-eens-luisteren-naar-de-terroristen/