Als we even grasduinen in het recentste rapport van het Rekenhof inzake de uitvoering van de aanbevelingen i.v.m. fiscale fraude, dan valt het op dat er – eufemistisch uitgedrukt – nog een massa werk op de plank ligt.
Het rapport reikt verder dan de aanbevelingen m.b.t. de structuren van Financiën. Het Rekenhof formuleert vier randvoorwaarden opdat het departement als een efficiënt draaiende organisatie zou functioneren.
1. De herstructurering oftewel het Coperfinplan moet worden afgerond.
2. Binnen die nieuwe structuren moet het juiste personeel op adequate wijze worden ingezet.
3. Het personeel moet over de nodige informaticaondersteuning kunnen beschikken.
4. De selectie van grondig te controleren dossiers met hoog frauderisico moet worden gebaseerd op een uitgebouwde risicoanalyse.
Coperfin lijkt wel een moderniseringsverhaal zonder einde, want het plan dateert al van 2003. Het plan heeft weliswaar de noodzaak aan nieuwe structuren aangetoond, maar sinds het uitwerken ervan is de organisatie van het departement herhaaldelijk gewijzigd.
Het Rekenhof stelt trouwens vast dat zijn aanbevelingen over de moderniseringsstrategie steevast terug te voeren zijn op dé vraag om systemen op te zetten om de administratieve organisatie goed te laten functioneren en derhalve ook de aanpak van de fraude.
Een van de hoofdaanbevelingen van het Rekenhof houdt verband met het optimaliseren van de controles. Daarvoor moet de historisch gegroeide opdeling van de controlediensten volgens fiscale materie verdwijnen. In plaats van de klassieke opdeling tussen BTW en directe belastingen wordt nu de doelgroep of het type van belastingplichtige bepalend voor de controlediensten.
Dat veronderstelt onder andere een harmonisering van de onderzoeksbevoegdheden van de directe belastingen en de BTW (artikel 319 van het Wetboek van Inkomstenbelastingen is toch reeds aangepast).
Binnen de Entiteit Belastingen en Invorderingen werden drie grote controleniveaus opgericht, namelijk Particulieren, KMO’s en Grote Ondernemingen. Het Rekenhof stelt nu vast dat de effectieve invoering van deze drie pijlers op zich laat wachten.
Op 1 mei 2003 werd voor elk niveau wel een administrateur benoemd die tegen 1 december 2005 de nieuwe structuren moest voorbereiden. Evenwel, tot op heden is slechts één Controlecentrum Grote Ondernemingen in Brussel met nationale bevoegdheid operationeel. De oprichtingsdatum: 1 januari 2010, dus bijna 5 jaar later!
Voorts werd met de onderrichtingen van 4 februari 2010 de organisatie van de werkzaamheden vastgelegd. Daarnaast werd de oprichting van een beperkt aantal centra gepland op 1 juli 2011. Voor de oprichting pijler Particulieren komt voorlopig enkel Brussel I, Brussel II en het Nationaal Centrum Opsporingen in aanmerking.
En wat de oprichting pijler KMO’s betreft, gaat het slechts over Brussel I, II en III. Rekening houdend met het gegeven dat er onder meer 18 centra Particulieren en 27 centra KMO voorzien zijn, is de achterstand gigantisch te noemen.
Coperfin is uiteraard een zeer complexe en omvangrijke reorganisatie. Het getalm met de integrale uitvoering ervan komt echter over als een georkestreerde besluiteloosheid van een welbepaalde politieke klasse. Het argument van de minister dat de installatie van de nieuwe structuren een regering van volle bevoegdheid vereist, hangt dan ook als los zand aan elkaar.
In een ruimere optiek moeten we ons afvragen of de rapporten van het Rekenhof wel worden gelezen door de beleidsmakers en bepaalde volksvertegenwoordigers. Of sla ik de bal mis?
Bron
http://www.ccrek.be/NL/PublicatiesFederaleStaat.htm
Evaluatie van de uitvoering van de aanbevelingen van het Rekenhof inzake fiscale fraude, mei 2011
Beheer van de fiscale achterstand, april 2011
Henri Christiaen
Henri Christiaen is econoom en pedagoog van opleiding. Hij verzorgde radioprogramma’s voor het August Vermeylenfonds over economie en ethiek, onderwijs en de verzuiling in de ziekenhuissector. Auteur van handboeken economie, artikels over economisch-maatschappelijke en onderwijskundige thema’s en recensies van boeken.
