Opinie -

Einde vast statuut betekent slechtere dienstverlening en meer winst aandeelhouders

Een bezorgde werknemer van de post getuigt: "Ik ben heel bezorgd over de beslissing van de regering om in de overheidssector geen nieuwe mensen meer te benoemen. Ze rollen het voorbeeld van De Post uit over heel het land en we weten tot wat dat kan leiden: slechtere werkomstandigheden voor het personeel, slechtere dienstverlening voor de bevolking. De winsten zijn voor de aandeelhouders."

vrijdag 22 september 2017 10:33
Spread the love

Toen de regering op Tomorrowland haar beslissing vierde om in heel de overheidssector geen nieuwe ambtenaren meer te benoemen (alleen nog leidinggevenden), nam ik een trip down memory lane. Naar de zomer van 2002, toen ik werd benoemd als ambtenaar bij de Post. Ik behoor tot de laatste lichting van vastbenoemde postbezorgers. Sindsdien werven ze geen ‘statutairen’ meer aan. In de 15 volgende jaren heb ik de Post zien transformeren van een sociaal overheidsbedrijf tot een ultraliberale beursspeler. Terugblikkend op die woelige jaren, kan ik mijn collega’s bij de andere openbare diensten alleen maar op het hart drukken: Ga resoluut voor je statuut.

Het einde van vastbenoemde postbezorgers paste in een bewuste strategie. De Europese postmarkt moest vrijgemaakt worden en de nationale postbedrijven concurrentieel en rendabel. Verhofstadt stelde een nieuwe topmanager aan, Frans Rombouts. Voor een jaarsalaris van 750.000 euro moest hij de klus klaren.

Eén van de eerste beleidsverklaringen van Rombouts was het plan om 400 postkantoren te sluiten. Hij koos voor de frontale aanval en schuwde de controverse niet. ”Ik ben zelf nog nooit in een postkantoor geweest omdat ik hoegenaamd niet weet wat ik daar te zoeken heb”, liet de postbaas zich ontvallen op een praatavond in De Bourla in Antwerpen. Ook maakte hij zich vrolijk over de zogeheten sociale functie van de postbode.

Dit alles zorgde voor grote woede onder de collega’s. Het sociale en toegankelijke aspect van een facteur, was dat niet voor velen onder ons een belangrijke motivatie om dit beroep te kiezen? Er volgden verschillende stakingen en beenhouwer Rombouts moest plaats ruimen voor keurslager Johnny Thijs. De aanpak veranderde. Thijs speelde de rol van strenge maar rechtvaardige huisvader en probeerde het personeel in bad te trekken. In plaats van de hakbijl hanteerde hij het scalpel om de post te fileren. Tussen 2002 en 2013 werd in hoog tempo de ene herstructurering na de andere doorgevoerd. In feite wordt sindsdien alles in het werk gezet om B-Post volledig te privatiseren.

Onze postbakken veranderden van rood naar blauw. Gebruikers werden plots klanten genoemd en dienstverlening werd een koopwaar.

Werken bij de Post verschilt sindsdien als dag en nacht. Na de afschaffing van het vast statuut zagen we alles pijlsnel veranderen. Twintigduizend jobs gingen verloren (meer jobs zijn dan bij de sluiting van Renault, Opel en Ford samen) en de helft van alle postkantoren werd gesloten. Door de Geo-routes voor postbodes en automatisering voor postsorteerders wordt het werk constant omgegooid en vooral veel zwaarder. Zestig procent van de nieuwkomers verlaat het bedrijf weer binnen het jaar.

Vandaag werken we al lang niet meer volgens één statuut. B-Post heeft ons opgesplitst in 4 soorten postbezorgers: statutairen, contractuelen met barema-verhoging, hulppostbode/DA-contracten en de interimkrachten. Een voltijdse hulppostbode krijgt een bruto maandloon van 1.795 euro en een verhoging van 17,96 euro na twee jaar anciënniteit. Er bestaat geen automatische loonsverhoging zoals bij hun collega’s. Eventuele loonsverhogingen hangen af van de goodwill bij CAO-onderhandelingen.

Ook wordt er meer en meer gebruik gemaakt van interimairs. In de sorteercentra worden zij soms maandenlang aan het lijntje gehouden als superflexibele werkkrachten. Vaak ook met dagcontracten. Op sommige dagen vertegenwoordigen zij 30% van het personeelsbestand, hetgeen niets meer te maken heeft met de opvang van noodsituaties. Interimairs zijn gewoon een nieuwe vaste ondercategorie. Pas na de Pano uitzending op televisie in 2017 over het misbruik van interimcontracten bij DHL kwam er ook bij bpost een beleidsverandering en kregen meer interimairs een contract als hulppostbode.

De macht van het getal

B-Post maakt alles onderhevig aan de macht van de getal. Elke beweging van de postbode wordt gechronometreerd om de efficiëntie te verhogen. Hierbij vergeet men dat de postbode die bewegingen heel de dag moet presteren. Alleen de superfitsten krijgen hun ronde binnen de normale arbeidstijd gedaan. Postbodes zien binnenkort hun uitreikingskantoren verdwijnen. De postzakken zullen ergens op straat of in een winkel worden afgezet. Onderweg zullen de postbodes zelf een plaats, een café, moeten vinden waar ze kunnen eten of naar het toilet kunnen gaan. Elk collegiaal contact wordt onmogelijk. Contact met een vakbondsafgevaardigde wordt zo ook sterk bemoeilijkt.

In de sorteercentra wordt alles tot op de seconde uitgerekend in ‘aantal producten per persoon per uur’. Die aantallen moeten week na week verbeteren. Personeelsleden en sorteercentra worden voortdurend met elkaar vergeleken en concurrentieel tegen elkaar uitgespeeld. Alles wordt gemonitord door het privé adviesbureau McKinsey om het onderste uit de kan te halen voor de aandeelhouders.

Ook bij de chauffeurs en het onderhoudspersoneel zien we de liberalisering toenemen. De chauffeurs krijgen concurrentie van private onderaannemers. Bij de cleaning zien we dat postpersoneel plaats moet ruimen voor goedkopere krachten uit de privé die veel sneller on minder grondig hun werk moeten doen.

Ondertussen weten we wat de bedoeling was van de afschaffing van het statuut. De bescherming van de werkzekerheid afbouwen, personeelsleden contractueel verdelen en de macht van de vakbonden breken om alles uit te verkopen aan de privé.

Anderen in het vizier

Ik ben heel bezorgd over de beslissing van de regering om in de overheidssector geen nieuwe mensen meer te benoemen. Ze rollen het voorbeeld van De Post uit over heel het land en we weten tot wat dat kan leiden: slechtere werkomstandigheden voor het personeel, slechtere dienstverlening voor de bevolking. De winsten zijn voor de aandeelhouders.

Maar de macht van het getal kan ook in het voordeel van het personeel werken. Als alle werknemers in de overheidssector eensgezind de rangen sluiten en niet langer deze neerwaartse spiraal aanvaarden, kunnen we met onze vakbonden dit beleid een halt toeroepen.

Een bezorgde postbezorger

(naam en adres gekend)

take down
the paywall
steun ons nu!