Het is tijd om het voluit te beseffen. Overeenkomen over het mondiale beleid dat we moeten voeren, is niet vanzelfsprekend. De Wereldhandelsorganisatie bijvoorbeeld slaagt er al jaren niet meer in om akkoorden te sluiten. Losgeslagen financiële markten en falende bankiers aan banden leggen, wil de wereld al evenmin echt lukken. En bindende afspraken maken over hoe we de dreigende klimaatverandering grondig aanpakken, zat er in Kopenhagen, en nu ook in Cancun, niet in.

Teleurstelling helpt ons niet verder

Teleurstelling, hoe gerechtvaardigd ook, zal ons niet verder helpen. Want natuurlijk is dit geen eindpunt. Met of zonder goed klimaatakkoord, voor alle overheden, of het om gemeenten, provincies, regio’s, individuele landen, Europese Unie of andere internationale organisaties gaat, voor alle economieën, voor alle burgers en samenlevingen blijft de uitdaging dezelfde: vanaf nu zo snel mogelijk een economie bouwen die zonder de aarde te verknoeien voldoende welvaart produceert om alle wereldbewoners goed te laten leven.

Niemand heeft ook maar één gegronde reden om daar geen voortgang mee te maken, niet omdat zeg maar de Verenigde Staten als land zijn verantwoordelijkheid nog niet neemt – velen in de Verenigde Staten doen dat overigens wel – en evenmin omdat andere landen nog niet mee willen. Waarom is dat zo?

De ingrepen die nodig zijn voor het klimaat zijn net dezelfde als nodig om dure olierekeningen en luchtvervuiling te vermijden en om welwaart en jobs te creëren.

Overloop alle ingrepen die we moeten doen om klimaatverandering te voorkomen: meer energie-efficiëntie en hernieuwbare energie, passieve woningbouw, voedsel van korter bij huis, recyclage van materialen en zelfs dematerialisering. Het zijn net dezelfde ingrepen die vermijden dat we te maken krijgen met een onbetaalbare olierekening of zelfs moeten gaan vechten voor de schaarser wordende olie. Het zijn dezelfde ingrepen om de luchtvervuiling te voorkomen die vele Belgen en Nederlanders hun gezondheid en een fiks stuk van hun leven kost. En het zijn dezelfde die ons aan een economie helpen die veel minder afhankelijk is van crises elders en veel meer mensen aan een goede en zekere job helpt.

Van éénzijdige stappen inzake reductie van broeikasgassen wordt iedereen beter

Om het Cancun-proces weer op de sporen te krijgen, hebben overheden en samenlevingen uit de hele wereld een krachtig wapen. Ze kunnen maar best overgaan tot het zetten van éénzijdige stappen inzake reductie van broeikasgassen, liefst vandaag al. Daar worden zowel zijzelf als de hele wereld beter van.
Laten wij Europeanen vooral maken dat de Europese Unie hierin voorgaat.

Neen, we snijden daarmee niet in ons eigen vel

Snijden we dan niet minstens in het vel van onze exporteurs wanneer landen als de VS of andere geen vergelijkbare CO2-maatregelen nemen? Die bedenking vergt inderdaad een antwoord. En dat antwoord is er ook. Tegenover ecologische dumpingpraktijken van sommige industrieën passen – zolang zij blijven duren – sancties zoals invoerheffingen en -beperkingen, desnoods zelfs een invoerverbod.

En dit heeft niets met protectionisme te maken, maar alles met onze plicht om het milieu en de aarde te respecteren en daartoe een duurzame economie uit te bouwen… Dit heeft alles te maken met het recht van onze mensen hier en van alle mensen ter wereld om door middel van die sociaalecologische economie een menswaardig inkomen te verdienen en de vruchten van een welvaartsstaat te kunnen blijven plukken, ook voorbij het jaar 2050. Dat is eigenlijk vlakbij.