Aflevering 6: in principe geen prijskaartje bij productiemiddelen
Zoals al gezegd zijn vanwege de opschoning van de productie in het postkapitalisme productiemiddelen, goederen en diensten gratis. Er hangt geen prijskaartje aan en daarom kunnen de productiemiddelen en consumptiegoederen in principe kosteloos verstrekt worden. Het zal de attente lezer niet ontgaan dat hier wordt gesproken over kosteloos ‘in principe’. Een en ander behoeft dus een nadere toelichting. En die uitleg is dat in een economie waarin productiemiddelen en consumptiegoederen gratis zijn, er voorwaarden ingebouwd dienen te worden die garanderen dat de verdeling beantwoordt aan de werkelijke behoeften en tevens binnen de draagkracht blijft van het milieu. In deze aflevering komen de voorwaarden aan bod die gelden voor de productiemiddelen, de volgende aflevering staat stil bij de consumptiegoederen.
Controle op productiemiddelen
Onder ‘productiemiddelen’ verstaan we hier hulpmiddelen bij de productie, zoals bijvoorbeeld machines, gebouwen, voertuigen, instrumenten et cetera. De vraag is dan welke voorwaarde bij de verdeling van productiemiddelen ingebouwd kan worden, welke conditie er te vinden is die zoveel mogelijk garant staat voor een aanschaf van middelen waarin de werkelijke behoeften niet worden overschreden. De voorwaarde die hieraan lijkt te voldoen is een controle door een instantie die uitsluitend op het algemeen belang is gericht. Een zaak van dergelijk bovenindividueel belang als de aanschaf van productiemiddelen, kan eenvoudigweg niet aan het particulier initiatief worden over gelaten, maar dient onder toezicht te staan van een instantie die vanuit een min of meer totaaloverzicht verantwoorde beslissingen kan nemen en daarbij door het volk wordt gecontroleerd, zodat niet weer egocentrische, private doelstellingen kunnen binnen sluipen. Zo’n instantie zal dus een staatsorgaan dienen te zijn. Wie in het postkapitalisme wil gaan ondernemen – en dat wordt vanzelfsprekend aangemoedigd – zal zich tot dit orgaan wenden en een verzoek en plan indienen om de nodige productiemiddelen te kunnen verkrijgen. Bij akkoordbevinding worden deze middelen gratis geleverd. De postkapitalistische ondernemer weet dat hij met de productie van deze goederen en/of diensten, geen geld kan verdienen. Het postkapitalistisch productieproces is immers opgeschoond, zoals we afgesproken hadden, en levert alleen in principe gratis consumptiegoederen af. Geld kan dan ook geen prikkeling meer zijn voor postkapitalistisch ondernemen. Het zal plaats moeten maken voor andere motieven, waarvan de wens en het besef bij te dragen aan de ontwikkeling van welzijn van mens en planeet niet de geringste zal zijn. In het postkapitalisme kunnen we dit van de mens vragen omdat, zoals in de volgende aflevering zal blijken, het inkomen van een ieder in ons alternatief gegarandeerd is, en wel op een andere wijze dan door inzet in het productieproces. Genoemd overheidsorgaan wijst trouwens niet alleen de productiemiddelen toe, het ziet ook toe op een voortdurende discussie of de bedoelde productie een substantiële bijdrage levert aan de behoeften van mens, natuur en milieu.
De volgende aflevering: in principe geen prijskaartje bij consumptiegoederen
