In het debat over de fouten van Electrabel en bevoegd minister Marghem en bij het zwarte pieten spel over wie schuldig is aan een mogelijk tekort aan elektrische stroom in de komende wintermaanden,  heb ik een persoonlijke kanttekening.

Wel, het is nogal wiedes, het was bijna voorspelbaar, dat wij allen, diep in ons hart, op een laag die allicht voor vele mensen niet “na te voelen”, onbereikbaar is voor het bewustzijn, bang zijn. Zeer bang voor de koude van de (zoals gewoonlijk) komende Winter: wij zijn zo fel verwend geweest met warmte en zon, gedurende drie, vier maanden deze unieke 2018-zomer!

De bezorgdheid rond de kerncentrales en de hoeveelheid elektriciteit die zou tekort schieten lijkt mij ook juist gewoon de psychologische weerslag van die lange, uitzonderlijk warme zomer.

Merk op: die angst mag je niet verbazen. Wij mensen zijn in wezen niet zeer verschillend, van de dieren en zelfs de bomen. Die laatsten hebben ook in een soort paniek heel veel vruchtjes aangemaakt, zoals u kon vaststellen; of het nu eikels zijn, beukennootjes, kastanjes van beide soort, of noten enzovoort.

Laten we dus gewoon ook ons eigen hart blijven verkennen, en redelijk blijven.

Het is niet omdat onze buik bang is, dat ons hoofd mag warm lopen.Dat onze angsten met ons op de loop mogen gaan.

En een beetje psychologie studeren helpt ook. Je zou versteld staan hoezeer een mensengemeenschap, ook in tijden van ICT, games en AI, vatbaar blijft voor zoiets als collectieve hysterie, ook al is dat een wat zware term die ik zelden gebruik.

Een ander voorbeeld van overreageren is het afmaken van dertigduizend of meer zwijnen in het Ardense gebied waar zieke wilde varkens zijn aangetroffen. Dat geval maakt duidelijk dat de moderne angsten vaak verband  houden met de economie. De angst voor winstderving, neemt soms bizarre en ontheiligende vormen aan.

Tot slot, in die zin, in verband met de overdreven stress die de zorg voor het inkomen en de handel meebrengt, zou het ons als gemeenschap allicht geen kwaad doen, wat meer (opnieuw) aansluiting te maken bij dingen als het besef van heiligheid van de natuur, van de dieren, van de bomen, van de mens en zijn lichaam. Misschien mogen wij concluderen dat een samenleving als de onze er baat bij heeft dat niet één manier van kijken naar leven en werkelijkheid, al te dominant wordt…

Voor de burger die beseft dat een democratie met plaats voor meerdere partijen en meningen een goede zaak is, kan die extrapolatie niet moeilijk zijn.

Toemaatje

Wat dat  doorschuiven betreft van de blaam naar “de ware schuldige”, een spel dat velen  ijverig spelen, las ik onlangs nog een vergelijking met onze Nederlandse buren. Die doen daar veel minder aan; zij zijn dapperder in het benoemen van problemen en gaan vlotter naar oplossingen zoeken, ongeacht wie nu de schuld of verantwoordelijkheid zou dragen. Laten wij daar lessen uit trekken. Of is die rare, nerveuze gewoonte eerder te beschouwen als folklore, die wellicht beschermd moet worden?