Een paar bedenkingen bij de Brexit framing

Een paar bedenkingen bij de Brexit framing

Nu de Brexit stemming achter de rug is (met het bekende resultaat), begint ook de oorlog om de ‘framing’ van de Brexit. Wat betekent het nu allemaal, in de UK en voor de rest van de wereld?

zondag 26 juni 2016 10:17
Spread the love

Nou, ik heb niet de Europese bagage van pakweg Timothy Garton Ash of Paul Goossens,  dus voel ik me verre van geroepen om grote statements te doen. Bij deze dus gewoon mijn eigen mening, for what it’s worth.

Ik heb maar een deel van de Brexit coverage doorgenomen in de krant die ik dagelijks lees (DS), (EURO 2016 eist ook wat aandacht op 🙂 ) maar een aantal zaken stonden me alvast serieus tegen:

  • Het uitgebreide forum dat aan Herman Van Rompuy werd gegeven, die ervan gebruik maakte om te pleiten voor de harde aanpak zoals hij die (samen met nog wat anderen) voorstond mbt de Grieken. Zoals we weten was dat een overdonderend succes. Ze zijn hem nu nog dankbaar.
  • David Van Reybrouck die anders zo’n voorstander is van democratie (en vooral nieuwe vormen van democratie) vindt referenda nu ‘veel te primitief als instrument’. Nou, allicht vooral omdat het resultaat hem niet zint, dan.
  • De experts die nu “en masse” staan te roepen dat Chinese leiders, Putin etc. dit een gedroomd argument vinden om tegen de democratie te pleiten. Bullshit argument: dit kun je alleen zo beschouwen als je er van uitging dat de democratie goed functioneerde in de UK en de EU. In beide gevallen, heb ik serieuze bedenkingen. En ik ben zeker niet de enige.
  • TG Ash en co staan nu te jeremiëren: “Vooral de armeren, net zij die voor de Brexit hebben gestemd, zullen het moeilijk krijgen.” Kan wel zijn, maar het klinkt bijzonder hol als argument. Als de 48% die ‘pro Remain’ stemden wat eerder hadden gedacht aan hun meer behoeftige medemensen (de verliezers van de globalisering), dan hadden ze wel een ander soort beleidsmakers aan de macht gebracht (dan Cameron en co).
  • Het ‘jong versus oud’ narrative: zoals de Daily Mail een tijdje geleden al suggereerde in een zeldzaam moment van helderheid, vraag eens aan de jongelui in Griekenland, Spanje en co wat ze vinden van de euro en de EU; of nog, het media-narratief als zouden mensen die voor een Brexit gestemd hebben, nu massaal hun stem betreuren (quod non, zie de statistieken) is ook bijzonder goedkoop. Gezien de hoek waaruit het allemaal komt: slechte verliezers.

Ik ben ook allesbehalve fan van Farage en andere xenofobe creaturen die een belangrijk deel van de ‘Leave’ campagne “kleurden”, en ben het wél eens met Van Rompuy als hij stelt dat je eigenlijk dit soort verregaande beslissingen met een tweederde meerderheid zou moeten nemen. Maar daar is het nu te laat voor, en daar pleit tegen dat een ‘tweede UK referendum’ organiseren, iets waar de EU het patent op heeft als ze niet echt blij is met de uitkomst van een referendum, wel het allerlaatste ‘signaal’ is dat de EU nu moet uitsturen, wat mij betreft.

Overigens vind ik het spijtig dat de Britten het voortouw hebben genomen (met hun referendum) om de EU te verlaten, eigenlijk hoorde dat toe aan de Grieken, die erg moedig gevochten hebben voor wat ze waard waren, en ook een referendum hebben georganiseerd (wat ze helaas, het mes op de keel gezet door “die o zo democratische EU”, volledig hebben moeten terugdraaien). De manier waarop de EU (of toch bepaalde instellingen binnen de EU) hen heeft aangepakt, vind ik nog steeds één van de twee sleutelvoorbeelden van de jongste jaren waarbij de EU haar kernprincipes en-waarden heeft verraden – en dus eigenlijk die Nobelprijs voor de Vrede terug zou moeten inleveren. Migratie is het andere beleidsterrein (zie MSF voor een pertinent standpunt daarover). In beide gevallen gaat het om inhumaan beleid, noch min noch meer.

Wat Cameron betreft: je kunt niet luidop ‘Leave no One behind’ staan roepen (met betrekking tot de rest van de wereld, bv. in de SDGs), en ondertussen in eigen land voor onversneden neoliberaal beleid gaan. Ik zeg dat als uitgesproken voorstander van ODA (die volgens mij zelfs 1% mag bedragen in landen als Engeland). Snoei maar een beetje in die Tridents  (of F36’s bij ons), zou ik zeggen.  En doe maar wat aan de belastingsvrijhavens. Ga je direct al wat meer “beleidsruimte” creëren voor sociaal en ander inclusief beleid.

Ik zou waarschijnlijk, als ik Brits was geweest, ook met toegeknepen neus ‘Remain’ hebben gestemd, maar mijn standpunt werd goed verwoord door Jeremy Corbyn toen de uitslag bekend werd: “Part of me is unhappy”.  Het is echt geen toeval dat Corbyn en velen aan de linkerzijde het moeilijk hadden om een duidelijk pro-Europa standpunt in te nemen, ook al heb je dat Europese beleidsniveau zoals bekend nodig om een aantal globale uitdagingen te kunnen aanpakken.

Als je er echter van uitgaat dat neoliberale globalisering een halt moet toegeroepen worden voor de hele planeet eraan gaat, heb je shocks zoals deze “nodig”, in het “heartland” van globaal kapitalisme. Nou, vanuit dat standpunt bekeken, is de Brexit welgekomen. Toegegeven, neoliberaal kapitalisme is behoorlijk ‘resilient’, en het het lijkt er ook niet op dat bijvoorbeeld “the powers that be” in Brussel, Frankfurt en Berlijn daaruit de conclusie gaan trekken dat we een ander soort globalisering, een meer inclusieve/humane globalisering, nodig hebben (EU-leiders zijn het onderling ook verre van eens, zoals bekend). 

Maar dat zouden ze wel moeten doen, en wel hierom: als we dan toch jaren ’30 terminologie willen bezigen, gezien de omstandigheden – de ‘Far Right’ kun je niet ‘appeasen’. Voor hen is het nooit genoeg, uiteindelijk beland je dan bij onversneden fascistische oplossingen. Wij, op (centrum-)links daarentegen, zijn “suckers” en veel makkelijker te “appeasen” & winnen voor een Europa, als dit zich ook maar een beetje meer sociaal en trouw aan de oorspronkelijke principes zou tonen. Met andere woorden: een EU die socialer, humaner en democratischer zou worden, kan een groot deel van centrum-links op relatief korte termijn terug voor zich winnen. Desnoods (eerst) in een kern-Europa. Maar met politici als Rutte en Merkel zit dat er niet direct aan te komen.

Zoals iemand zei op Twitter: het komt er nu op aan om te proberen een 21ste – eeuwse versie van de jaren ’30 oplossing in de VS te creëren, en die van centraal-Europa te vermijden. Met de ecologische tijdbom daarbij als extra pigment. Laat jonge Europeanen daar maar het voortouw in nemen, in plaats van zich (erg goedkoop) te laten opzetten tegen de ‘oudere generatie’.

take down
the paywall
steun ons nu!