De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Een bezoek aan de “Da Vinci the Genius Expo” in de Beurs te Brussel (22/03/2013 -> 01/09/2013)

Wat ik weerhouden heb van de gesproken teksten en een reflectie op het eind.

maandag 29 september 2014 16:40
Spread the love

Leonardo
werd op 15 april 1452 geboren in de stad Vinci als de onwettige zoon
van notaris Ser Piero Da Vinci en een boerin met de naam Caterina.
Hij woonde bij zijn vader en stiefmoeder tot hij een 14 jaar oud was
en in de leer ging bij één van de meest gewaardeerde kunstenaars
van zijn tijd: Andrea di Cione, beter bekend als Verrocchio in
Firenze. Leonardo was een leerjongen van 1466 tot 1476. Hij werkte
in dit atelier samen met andere beroemde schilders zoals Perugino en
Botticelli.

Vanaf
1476 begon Leonardo aan zijn zoektocht om alles te leren wat er te
leren viel. Hij had niet de opleiding genoten die gebruikelijk was
in die tijd. Hij had geen Grieks of Latijn gestudeerd, las weinig en
leerde niet uit boeken. In plaats daarvan putte hij zijn kennis uit
de kracht van waarneming en ervaring. Iets waar hij tijdens de rest
van zijn leven nooit van zou afwijken.Wat hij van de wereld
observeerde legde hij vast in tekeningen en schetsen.

Hier
volgen enkele feiten over wat uit onderzoek over Leonardo bekend is.

Hij
was een lange man van bijna 2 meter en linkshandig. Hij is nooit
getrouwd geweest en gaf de voorkeur aan het gezelschap van mannen
waardoor velen suggereerden dat hij homoseksueel was. Hij was een
vegetariër. Toen hij jong was kocht hij vaak gekooide vogels,
alleen maar om hen uit gevangenschap te bevrijden. Hij was een
pacifist hoewel hij enkele van de meest gruwelijke moordmachines
voor het leger ontwierp. Hij had een onverzadigbare nieuwsgierigheid
om alles te leren wat er te leren viel. Hij schreef in spiegelbeeld
vanaf de rechter benedenhoek van de pagina omhoog van rechts naar
links. Hij was zijn hele leven gefascineerd door de natuur en vooral
door vogels en het concept van vliegen.

Om
zijn dorst naar kennis te stillen had hij geld nodig. Vandaar zijn
voortdurende zoektocht naar opdrachtgevers of opdrachten die zouden
bijdragen aan de kosten voor levensonderhoud, zijn studio en
leerlingen. Hij werd nooit een rijk man. Vele pagina’s in zijn
codices bevatten gekrabbelde berekeningen om uit te vissen hoe hij
moest rondkomen met zijn budget. Machiavelli en Botticelli rekende
hij tot zijn vrienden. Michelangio en hij waren echter felle rivalen
die elkaar verachtten. Hij wilde zijn kunst perfectioneren om de
afbeelding en de ziel van zijn onderwerpen te weerspiegelen.

Er
zijn weinig volledig authentieke kunstwerken van Leonardo da Vinci
te vinden in de wereld. En om één of andere reden had hij de
gewoonte aangenomen om zijn schilderijen niet te handtekenen. Hij
kreeg vaak de opdracht om voorstellingen te produceren met speciale
effecten en vuurwerk.

Twee
jaar voor zijn dood kreeg hij een beroerte waardoor de rechterkant
van zijn lichaam verlamd was. Veel van wat Leonardo begon maakte hij
nooit af. Dat is dan ook één van de grootste punten van kritiek
door experts en academici. Zijn laatste jaren bracht hij in Parijs
door in een residentie naast die van koning François de eerste. De
koning gaf hem de titel van eerste schilder, architect en
werktuigkundige van de koning. Hij liet Leonardo vrij om te doen wat
hij wilde wat inhield dat hij niet schilderde behalve dan het verder
voltooien van de Mona Lisa. Het grootste deel van zijn tijd was hij
bezig met zijn wetenschappelijke studies.

Leonardo
hield er een speciale schrijftechniek op na die hij voor zichzelf bedacht
had. Hij gebruikte spiegelschrift. Hij begon te schrijven onderaan
in de rechterhoek van de pagina en schreef van rechts naar links.
Volgens sommigen was dit zijn patent om zijn ideeën te beschermen.
Anderen geloven dat het zijn manier was om te leren schrijven met
een veer zonder vlekken te maken op het papier. Enkel wanneer hij
naar of voor andere mensen schreef, schreef hij in een normale
richting. Over het algemeen verkoos hij bloed- of roestkleurige
inkt.

Leonardo
genoot slechts beperkt onderwijs en had dan ook zijn eigen alfabet
gecreëerd zoals we kunnen afleiden uit zijn aantekeningen. Het zijn
deze aantekeningen die onze ambachtslui, stuk voor stuk Da Vinci
kenners, hebben bestudeerd en geïnterpreteerd om vervolgens de hier
tentoongestelde machines na te bouwen. Een prestatie op zich.

Elk
model is rechtstreeks gebaseerd op de aantekeningen in Da Vinci’s
codices. De machines die u ziet, geven blijk van een ultiem
vakmanschap. De ambachtslieden hebben hierbij voornamelijk
materialen gebruikt die beschikbaar waren in de 15de
eeuw zoals hout, katoen, koper, ijzer, canvas en touw.
Leonardo zou vaak doelbewust fouten in zijn beschrijvingen en
ontwerpen van zijn machines gemaakt hebben bij wijze van patent op
zijn ideeën.

De
hier tentoongestelde machines zijn opgesplitst in 6
hoofdcategorieën: hydraulica en water aangedreven machines,
muziekinstrumenten, optische instrumenten en instrumenten om de tijd
te meten. Vliegen, natuurkundige en mechanische principes, militaire
technieken, civiele machines.

De
ontdekking van volgende schets tussen Leonardo’s aantekeningen
heeft tot heel wat controverses geleid. Tussen 1966 en 1967 waren
monniken van het Laboratorio di Restauro van de abdij van Crota
Ferrata in de buurt van Rome belast met de restauratie van de Codex
Atlanticus. Er werd een bindend contract opgesteld met als
belangrijkste bepaling dat niemand tijdens de restauratie de
toestemming mocht krijgen om de inhoud van de codex in te kijken.

Tijdens
de restauratie scheidden de monniken twee bladzijden die een 16de
eeuwse conservator Pompeio Leoni dubbel had gevouwen en aan
elkaar had gelijmd. De scheiding van deze twee bladen onthulde een
aantal krabbels en de ruwe schets van een voertuig dat op een fiets
leek. Een aantal experts is ervan overtuigd dat de schets afkomstig
is van Salae, één van Leonardo’s jonge leerlingen. Nochtans
vertoont de stijl veel gelijkenis met veel van Leonardo’s schetsen
en bovendien had Leonardo wel degelijk een aandrijfsysteem getekend
met een ketting met vierkante tanden dat bijzonder goed lijkt op de
hedendaagse fiets.

Recent
onderzoek toont aan dat de tekening mogelijk een vervalste schets is
die dateert van het einde van de 20ste
eeuw. De eerste moderne
wetenschapper die de schets bestudeerde zag geen enkel spoor van een
potloodtekening. Leonardo’s dikke potloodlijnen zijn over het
algemeen goed zichtbaar aan de andere kant van het vel wat bij deze
schets niet het geval was. Verder blijkt de schets in grafiet of
potlood te zijn uitgevoerd wat pas enkele decennia na de dood van
Leonardo werd ontdekt.

Het
project “de Mona Lisa onthuld” werd mogelijk gemaakt door het
werk van Pascal Cotte, fotograaf en wetenschappelijk ingenieur. De
zeer hoge definitie multispectrale camera die hij heeft uitgevonden
is in staat foto’s te digitaliseren met een ongelooflijke
resolutie van 240 miljoen pixels, 8x hoger dan de resolutie van elke
andere professionele camera. Dit stelt conservatoren, restaurateurs,
historici en nu ook het publiek in staat om schilderijen te
analyseren en te begrijpen.

Na
3 jaar van onderhandelen met het National Laboratory van Frankrijk
voor Musea mocht Pascal Cott op 19/10/2004 de Mona Lisa
fotograferen. Hierbij kwam zijn levensdroom in vervulling. Hij
fotografeerde het schilderij volledig naakt zonder frame of
beschermende behuizing. De foto’s hebben de hoogste resolutie ooit
genomen van de Mona Lisa. Er liggen beelden vast die buiten het
bereik van het menselijk oog vallen in infrarood en ultraviolet. Ze
geven ons de mogelijkheid om tot grote formaten uit te vergroten en
leggen wetenschappelijke informatie bloot zoals het spectrum van het
licht, de pigmenthandtekening en 25 nieuwe geheimen over het
schilderij.

Dankzij
de infrarode stralen zijn we in staat om te zien wat er in de
verflaag zit en wat er achter zit. We zien alle veranderingen die de
schilder heeft aangebracht. De onderliggende tekeningen, de
restauraties. De Mona Lisa is het meest bestudeerde schilderij ter
wereld. U kunt het originele doek bewonderen in Parijs in het Louvre
museum maar dan wel van op een afstand van bijna 7 meter van achter
dik kogelvrij glas en in amper 10 minuten. Bijzonder moeilijk om zo
de ware genialiteit van Leonardo en dit ongelooflijke kunstwerk te
waarderen.

U hebt wellicht vele verhalen over de Mona Lisa gehoord
of gelezen. Ging het echt om een man? Was het echt een portret van
Leonardo Da Vinci zelf? Waarom lijkt het alsof ze geen wenkbrauwen
of wimpers heeft? U krijgt nu alle sleutels aangereikt om uw eigen
mening te vormen.

“De
Mona Lisa onthuld” laat het schilderij zien als nooit tevoren. In
de hoedanigheid van de eerste officiële biograaf van Leonardo Da
Vinci schreef Giorgio Vasari in 1568 het volgende: Bij het
natuurlijk verloop der gebeurtenissen worden veel vrouwen en mannen
met opmerkelijke talenten geboren maar slechts af en toe op een
wijze die de natuur overstijgt. Wordt één enkele persoon in zo’n
overvloed en pracht begiftigd door de hemel met schoonheid, gratie
en talent dat hij andere mensen ver achter zich laat. Iedereen
erkent dat dit waar was voor Leonardo Da Vinci. Deze woorden dateren
van ruim 400 jaar geleden.

De
reikwijdte van het talent en de capaciteiten van Leonardo is nu nog
even actueel als het toen was. Echt opmerkelijk. Van contactlens tot
auto’s, van vliegtuigen tot fossielen, van onderzeeër tot
verbrandingsmotoren, stuk voor stuk ontwikkelingen die terug te
voeren zijn naar het gedachtegoed van Leonardo die ook zijn naam
zette onder enkele van de meest bekende kunstwerken en beelden ter
wereld.

Zijn
gezicht en naam worden bijna 500 jaar na zijn dood nog steeds onmiddellijk
herkend. De belangstelling voor Leonardo is nooit afgenomen.
Miljoenen staan nog steeds elk jaar in de rij om zijn beroemdste
kunstwerken te bewonderen. Er worden nog steeds t’shirts bedrukt
met z’n meest bekende tekeningen. Schrijvers raken niet
uitgeschreven over zijn genialiteit en de hele wereld blijft
speculeren over zijn privéleven, zijn kunst, zijn ontwerpen en
uitvindingen.

Voor
velen van ons geldt dat hij de betekenis van de woorden innovatie en
visie naar een ongezien hoger niveau tilde. Een niveau dat sindsdien
ook nooit meer werd geëvenaard. Wiskundige, kunstenaar, musicus,
geoloog,
ingenieur, filosoof, schilder, beeldhouwer, uitvinder, architect,
naturalist,
pacifist, visionair: zegt u het maar…

Wij
danken u dat u de tijd hebt genomen om onze tentoonstelling te
bekijken. We hopen dat u ervan hebt genoten en dat dit bezoek u zal
aanmoedigen om uw dromen waar te maken!

Nog
wat randbemerkingen:

  • Leonardo
    gebruikte bij de Mona Lisa de sfumato techniek (gesluierde
    techniek). Sfumato is Italiaans voor “rokerig” en wijst op de
    onscherp gemaakte contouren.

  • Geen
    wenkbrauwen noch wimpers = doet oosters aan (misschien was Leonardo
    ook geïnteresseerd in het oosterse gedachtegoed)

  • de
    Mona Lisa is vrouwelijke mystiek

  • Italiaans
    = Monna Lisa La Gioconda

  • Frans
    = Joconde. Het kunstwerk hangt in het Louvre daar DaVinci het heeft
    verkocht aan de koning van Frankrijk voor 4000 ecu’s in 1516

  • beschadiging
    door een zuur in 1956 alsook door een steen, gegooid door een “gek”
    in 1956

  • Volgens
    sommige theorieën zou het kunnen dat het een zelfportret is en
    naar mijn gevoel is dat plausibel. DaVinci zag zich als vrouw maar
    in die tijd was het ronduit gevaarlijk om dat uiterlijk te tonen.

  • Evenzo
    beweert men dat DaVinci homo was maar als “transvrouw”
    kan je goed overweg met zachte mannen!

  • De
    Vitrivius man is naar mijn gevoel een man op de voorgrond en
    daarachter een vrouw => “achter iedere man staat een sterke
    vrouw”… cfr Steve Jobs en Laurene Pauwell = zij leverde ideeën
    die Steve vertaalde in technologie…

http://www.ibtimes.com/steve-jobs-wife-laurene-lady-behind-successful-man-321873

  • Vitruvius
    was een Romeins architect en ingenieur
  • Naar
    analogie van het spiegelschrift dat DaVinci gebruikte vermoed ik
    dat hij “spiegelnumerologie” gebruikte…
  • Een
    compositie van Da Vinci: “het bal van de planeten” schijnt zeer
    mooi te zijn.

meer
info op:
http://en.wikipedia.org/wiki/Personal_life_of_Leonardo_da_Vinci

take down
the paywall
steun ons nu!