Jimmi Jones en zijn vrouw Sandra Lee zijn de eigenaars van viskwekerij JimSan Aquaponics in Belize City. Hun manier van werken is uniek voor de Caraïben: de visbassins leveren water en voedingsstoffen aan hun groentetuin. De planten filteren op hun beurt het water dat gerecycleerd opnieuw naar de visbassins wordt doorgesluisd.
Jones heeft het concept van JimSan Aquaponics al over het hele Caraïbische gebied voorgesteld, als ondersteuning voor de de inspanningen van het Caribbean Regional Fisheries Mechanism (CRFM), verantwoordelijk voor de promotie van duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen.
Samen met zijn vrouw promoot hij een combinatie van visteelt en groenteteelt op water (‘aquacultuur’) als duurzame oplossing voor meer voedselzekerheid en als antwoord op klimaatverandering. Het CRFM ziet in aquacultuur een belangrijke methode voor visserijbedrijven in de Caraïben om zich aan te passen aan de klimaatverandering. Jones’ bedrijf toont aan dat kleine boeren zelf iets kunnen doen om hun onderneming veilig te stellen en tegelijk het eigen gezin te voorzien van proteïnerijk voedsel.
Ammoniak wordt nitraat
Jones’ methode reduceert het watergebruik met 90 procent tegenover klassieke visteelt. Het zorgt er ook voor dat de kwekers tien keer meer groenten produceren dan op klassieke grond terwijl hun ecologische voetafdruk identiek blijft. Bovendien verbruiken ze veel minder bestrijdingsmiddelen.
“Het komt erop neer dat je je vissen voedert, waarna het geproduceerde afval een bacterieel proces doorloopt, waarbij ammoniak wordt omgezet in nitraat dat de basis vormt voor het voedsel voor de planten”, zegt Jones. “Je kweekt planten en vissen en gebruikt daarvoor dezelfde infrastructuur. Het water gaat door een filtersysteem en planten groeien zonder dat ze aarde nodig hebben.”
Economische verliezen door klimaatopwarming
Volgens berekeningen van het VN-Intergouvernementeel Klimaatpanel (IPCC) kan de vangst van wilde vis door de globale opwarming en de stijgende zeetemperaturen met de helft afnemen. De klimaatverandering zal zo wereldwijd verwoestende gevolgen hebben voor lokale visbedrijfjes die afhankelijk zijn van visvangst.
Een studie van september 2015 door de Universiteit van British Columbia in Canada toont aan dat warmer zeewater de zeeroutes van vissen wijzigt en de effecten van vervuiling versterkt. Overbevissing maakt de beschadiging compleet, met wereldwijde economische verliezen voor gemeenschappen die leven van visserij tot gevolg.
Aquacultuur is een mogelijk eenvoudig alternatief. In 2012 was aquacultuur op het Caraïbische eiland Jamaica goed voor 5.000 à 6.000 ton voedsel. In 2015 zakte dat plots in elkaar tot slechts 500 ton, onder druk van goedkope import van industrieel gevangen vis uit andere gebieden.
Viskweker Vincent Wright wijst naar de overheid. “De algehele economische situatie, de hoge energiekosten en de slechte watervoorziening zijn de zaken die het systeem doen wankelen”, zegt hij. De directeur van het CRFM, Milton Haughton, daagt de regionale overheden uit om deze manier van werken te steunen en mee deze “moeilijkheden voor toekomstige viskwekers te overwinnen. We hebben behoefte aan een wetgevend kader, regelgeving en ondersteunend beleid zodat investeerders worden aangetrokken en zodat deze sector kan groeien”, zegt Haughton.
Volgens Wright, die naast viskweker ook wetenschapper is, zijn de meeste viskwekerijen gebouwd op slechte plekken die bijvoorbeeld vaak overstromen of waar er geen goede voorzieningen zijn om gemakkelijk aan schoon water te komen. Door de klimaatverandering zullen overstromingen en periodes van droogte toenemen, een bijkomende bedreiging voor deze bedrijven.
Jamaica en de rest van het Caraïbische gebied hebben sinds 2013 extreme droogteperiodes doorstaan, wat de productie van vele viskwekers heeft doen dalen. Toch gelooft Wright dat “aquacultuur een goede manier is om de bevolking van voldoende proteïnes te voorzien”, een stelling die ook de VN-Wereldvoedsel- en Landbouworganisatie FAO ondersteunt in haar rapport van 2014 over visserij en aquacultuur. Dat rapport stelt dat “de grootste groei voor de visserijsector zal komen uit de aquacultuur.”
Bron: Caribbean Looks to Aquaculture Food Security to Combat Climate Change
