De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Duizenden meisjes besneden in Kenia

Duizenden meisjes besneden in Kenia

zaterdag 9 november 2013 14:29
Spread the love

In Kenia zijn momenteel verschillende processen aan de gang tegen vrouwenbesnijdsters. Vrouwenbesnijdenis is er sinds 2011 bij wet verboden. Elk jaar worden ondergronds echter nog steeds duizenden meisjes gemutileerd.

De Keniaanse politie pakte in december verschillende vrouwenbesnijdsters op. Hun rechtszaken zijn nu lopende. De processen duren in totaal bijna een jaar lang: in november of december zullen de uitspraken bekend zijn. Denice is één van de besnijdsters die momenteel een proces ondergaat. Ze werd opgepakt tijdens een groot besnijdenisritueel in het Kuriadistrict. Denice ontkent dat ze verantwoordelijk is voor de besnijdenissen. Volgens haar werd ze door de stamgenoten gedwongen. Als ze hiervoor bewijs kunnen vinden, wordt ze vrijgelaten. Ondanks deze beschuldiging trachtten de stamgenoten van Denice haar onlangs vrij te kopen. Een besnijdster heeft namelijk een hoge sociale status en is een gerespecteerd stamlid. Ze steunen haar en de besnijdenis volledig.

De besnijdenisrituelen grijpen plaats gedurende de vakantieperiode. In het Kuriadistrict kon je in december vorig jaar honderden meisjes langs de weg zien aanschuiven om besneden te worden. De rij strekte zich uit tot meerdere kilometers. Elk meisje wachtte haar beurt af, en hield een scheermesje en plastic handschoenen klaar. Bij de Luo-stam in Kuria wordt ‘slechts’ de helft van het vrouwelijke geslachtsorgaan weggehaald: de clitoris en een deel van de binnenste schaamlippen. Bij andere stammen, zoals de Masaï en de Pokot, nemen ze alles weg. Van de tweeënveertig grootste stammen in Kenia bedrijven minsten twintig vrouwenbesnijdenis. Het overgrote deel van de meisjes die tot een stam behoort waar zo een traditie bestaat, kunnen er niet aan ontkomen. Kenya Television Network (KTN) toonde zondag 27 oktober op hun nieuws aan hoe ver dit kan gaan: bij de Samburu worden pasgeboren kinderen waarvan de moeder niet besneden is, vermoord. Ze krijgen gif toegediend of worden aan de wilde dieren overgelaten. In het beste geval geven de Samburu de kinderen aan een naburige stam die er een andere traditie op na houdt.

http://www.standardmedia.co.ke/ktn/video/watch/2000071089/-a-cursed-culture-samburu-kill-unclean-infants

De Keniaanse overheid probeert vrouwenbesnijdenis  sinds 1999 actief bestrijden. Sinds maart 2001 werd het verboden via de Kenian Children Act en in 2011 kwam er een officiële wet tegen vrouwenbesnijdenis. Die wet stelt dat iemand die genitale verminking bij vrouwen uitvoert tot zeven jaar in de gevangenis kan belanden en een boete rond de vierduizend euro moet betalen. Wanneer het besneden meisje sterft krijgt de besnijdster een levenslange gevangenisstraf. Als iemand een vrouwenbesnijdster contacteert en helpt, of zelf in het bezit is van instrumenten om besnijdenis uit te voeren, ondergaat die dezelfde straffen. Aangifte is verplicht.

‘Plaatselijke bewoners gebruiken alle mogelijke trucs om het toeziend oog van de wet te ontwijken’

Ondanks de zware straffen en jaarlijkse vervolgingen blijft vrouwenbesnijdenis een wijdverspreid gebruik. De besnijdenis gebeurt nu ondergronds, met uitzondering van stammen zoals de Masaï die nog steeds in het openbaar besnijden. De besnijdsters, die door de stammen goed gekend zijn, worden in het geheim opgebeld. Volgens KTN: ‘Vrouwenbesnijdenis komt nog steeds op grote schaal voor, ondanks de strikte overheidswetgeving  die twee jaar geleden werd ingevoerd. De antibesnijdeniskruisvaarders waren optimistisch dat de nieuwe wet het gebruik zou verminderen. Dit is echter niet het geval. Plaatselijke bewoners gebruiken alle mogelijke trucs om het toeziend oog van de wet te ontwijken.’

‘Veel  stammen  blijven hun traditie verdedigen. Een meisje wordt pas een vrouw als ze besneden is.’

Volgens Achieng Renish, bekend van de series De moeder van mijn dochter en De zussen van mijn dochter van Annemie Struyf, blijven veel stammen hun traditie verdedigen: ‘Een meisje wordt pas een vrouw als ze besneden is. Vanaf de besnijdenis is ze huwbaar. Door zich te laten besnijden is haar toekomstige man er zeker van dat ze hem niet zal bedriegen. De pijn die ze doorstaan toont dat ze moed hebben, geen lafaard zijn.’ De meeste meisjes ondergaan de besnijdenis tussen tien en veertien jaar. Slechts een klein aantal weigert om besneden te worden en loopt weg. Het is immers heel moeilijk om de rug naar de gemeenschap en de bijhorende tradities te keren.

De meisjes laten zich vaak vrijwillig mutileren. Ze zijn blij dat ze via het ritueel als vrouw worden aanzien en vanaf nu ook aandacht krijgen van de mannen. Ze krijgen een volwaardige plaats in de gemeenschap. De besnijdenis is iets feestelijk. In Kegonga, de hoofdstad van het oostelijk deel van het Kuriadistrict, gaan de meisjes heel mooi versierd hun besnijdenis tegemoet. Hun gezicht is geverfd in verschillende kleuren, ze dragen glitterende dingen om hun hals en hebben kleine parapluutjes vast. De mensen dansen en er is veel en lekker voedsel. Als deel van de viering dragen de mannen speren en andere scherpe wapens.

Renish beschrijft dat de echter sfeer echter omdraait wanneer de meisjes aan de beurt zijn om besneden te worden. Er klinkt gehuil. De besnijdster snijdt de geslachtsdelen weg met het mesje dat de meisjes zelf meebrengen. Om infecties te voorkomen gebruikt de besnijdster steeds een ander mes. Volgens Renish wisselt de besnijdster echter niet steeds van plastic handschoenen, waardoor besmettingen zoals HIV nog steeds kunnen voorkomen. De scheermesjes zijn vaak bot en niet altijd proper. Er zijn geen ontsmettings- of verdovingsmiddelen. Wanneer de meisjes te veel bloeden of de wonde geïnfecteerd raakt, zijn er meestal geen medicijnen om hen te genezen. Door zo veel weg te snijden en de vagina toe te naaien is bevallen heel pijnlijk en moeilijk. Besnijdenis kan ook leiden tot onvruchtbaarheid. Zelfs urineren gaat niet goed meer. De jonge leeftijd waarop meisjes door mutilatie ‘vrouw’ worden, zorgt ervoor dat ze heel vroeg trouwen en dan ook niet meer naar school gaan.

Vrouwenbesnijdenis gaat volgens de WHO (de Wereldgezondheidsorganisatie) in tegen de mensenrechten van vrouwen. De WHO voert al enkele jaren strijd tegen vrouwenbesnijdenis en onderzoekt wat de beste manier is om besnijdenis tegen te gaan.  Volgens de WHO zijn veel interventies niet effectief genoeg, en komt er slechts traag verandering op gang. Het gevaar van een strenge wetgeving zoals in Kenia is volgens de WHO dat de besnijdenispraktijk nu ondergronds gebeurt, om legale implicaties te ontwijken. Marleen Temmerman, directeur van The Department of Reproductive Health and Research van de WHO, Vlaamse gynaecologe een voormalig sp.a-politicus, stelt dat er naast wetgeving ook overleg met de betrokken gemeenschappen, informatiecampagnes en trainingen voor de betrokken actoren moeten zijn. Op die manier is er een minder groot risico dat besnijdenis ondergronds blijft voortbestaan. Achieng Renish stelt dat het nog lang zal duren voor er een stop aan de besnijdenis komt. ‘Een traditie veranderen duurt lang’, aldus Renish.

take down
the paywall
steun ons nu!