Omdat droogte een ramp is die zich in slow motion voltrekt, blijft ze vaak onder de radar, zeggen de VN. De kosten en schade worden vaak ernstig onderschat, omdat er geen rekening gehouden wordt met indirecte effecten.
In een nieuw rapport schat het VN-Bureau voor Rampenrisicovermindering (UNDRR) dat droogte al voor minstens 124 miljard dollar aan economische schade heeft veroorzaakt tussen 1998 en 2017. Maar die cijfers zijn naar alle waarschijnlijkheid onderschattingen.
Voor landen als India gaat het om een effect van 2 tot 5 procent van het bruto binnenlands product. Maar ook ontwikkelde landen zijn niet immuun. Zowel de VS, Australië als het zuiden van Europa kregen de voorbije jaren af te rekenen met ernstige droogte. De effecten voor de EU worden op 9 miljard euro per jaar geschat, maar zijn waarschijnlijk groter.
“Droogte staat op het punt de volgende pandemie te worden en er is geen vaccin”, zegt Mami Mizutori, de speciale VN-vertegenwoordiger Rampenrisicovermindering. “Droogte heeft deze eeuw al anderhalf miljard mensen rechtstreeks getroffen en dat aantal zal dramatisch groeien. Tenzij de wereld het risico beter leert beheersen, de diepere oorzaken ervan begrijpt en actie onderneemt om ze te stoppen.”
Effecten nemen toe
Volgens het rapport zal het grootste deel van de wereld de komende jaren te maken krijgen met waterstress, wanneer de vraag groter wordt dan het aanbod. Dat kan gaan over maanden, jaren en zelfs decennia. “Droogte toont en verergert de sociale en economische ongelijkheden die diep geworteld zijn in onze systemen, en treft de meest kwetsbaren het hardst”, zegt Mizutori.
Het rapport pleit voor een nieuw internationaal mechanisme om landen te ondersteunen bij de aanpak van droogte en de gevolgen ervan die vaak grensoverschrijdend zijn. De VN pleiten ook voor de oprichting van nationale partnerschappen om publieke, private en maatschappelijke partners te mobiliseren. Maar de meest opvallende conclusie is dat voorkomen beter is dan genezen: preventie heeft een veel lagere menselijke, financiële en ecologische kost dan reageren.
