Oxfam waarschuwde vandaag dat miljoenen mensen in Oost- en Centraal-Afrika, die al te kampen hebben met overstromingen en de gevolgen van het coronavirus, het risico lopen om meer honger en armoede te lijden. Dit, terwijl de regio zich schrap zet voor de nieuwste generatie sprinkhanen die in juni zouden aankomen – juist wanneer gewassen moeten worden geoogst.

De hevigste regenval in 40 jaar heeft ernstige overstromingen veroorzaakt waardoor meer dan 400 mensen zijn omgekomen, een half miljoen mensen uit hun huizen verdreven en gewassen vernietigd. De uitbraak van de sprinkhanen, de grootste in 70 jaar, heeft duizenden hectaren gewassen in grotere delen van de regio, vooral Kenia, Ethiopië en Somalië, verwoest. De voorraden pesticiden slinken omdat de sluiting van de grenzen de toeleveringsketen heeft geblokkeerd en de nachtelijke uitgaansverboden het vermogen van de piloten om insecticiden te spuiten in de belangrijkste broedgebieden beperken.

De overstromingen en de nieuwe sprinkhanenplaag leiden tot een toename van voedseltekorten in een regio waar meer dan 33 miljoen mensen nu al voedselonzeker zijn. Tegelijkertijd zullen de economische gevolgen van de inspanningen van de regeringen om de pandemie in te dammen waarschijnlijk miljoenen mensen verder in de armoede duwen, omdat er weinig of geen sociale vangnetten zijn om hen te beschermen.

Lydia Zigomo, de regionale directeur van Oxfam in Oost- en Centraal-Afrika, zei: “De regio heeft te maken met meerdere gelijktijdige crises – elke crisis verergert de andere en maakt het moeilijker om ze aan te pakken en in te dammen. Samen vormen ze een dodelijke combinatie die honger, armoede en lijden voor miljoenen van de meest kwetsbare mensen dreigt te vergroten. De recente regens creëerden de perfecte broedomstandigheden voor sprinkhanen, terwijl de beperkingen die zijn ingevoerd om het coronavirus in te dammen, de inspanningen om de verspreiding ervan onder controle te houden, hebben belemmerd.”

Kenia en Oeganda hebben grote leningen ontvangen van het Internationaal Monetair Fonds om hun aanpak van het coronavirus te ondersteunen, waaronder de uitbreiding van socialebeschermingsprogramma’s. Oxfam roept meer internationale donoren op om regeringen in de regio te steunen bij het verlenen van onmiddellijke hulp, waaronder meer geldelijke subsidies, om de armste en meest kwetsbare mensen te helpen de meervoudige crises te overleven.

Zigomo zei: “Contante subsidies en andere vormen van sociale bescherming kunnen een grote rol spelen bij de bescherming van kwetsbare mensen, en ze zijn een cruciaal en urgent antwoord op deze drievoudige crisis. Donoren moeten regeringen steunen om hun socialebeschermingsstelsels uit te breiden.”

De Somalische boerin Frudusa Mali Muhamed, woonachtig in Ethiopië en wiens hele uienoogst werd verwoest door sprinkhanen, zei: “Drie miljoen hectare uien zijn nu weg. Na de sprinkhanenaanval werd de boerderij al snel een broedplaats voor zwermen die later alle uienknoppen en -wortels doodden.”

Ondanks de lockdown beperkingen, is Frudusa gedwongen om thee te verkopen op straat om haar familie te steunen en de verloren inkomsten zo te compenseren.

Oxfam werkt nauw samen met lokale partners in Ethiopië, Kenia, Oeganda en Somalië om meer dan 6000 huishoudens te helpen bij het kopen van voedsel. Oxfam distribueert ook zeep, hygiënekits en schoon water naar ziekenhuizen en gemeenschappen. Oxfam-medewerkers sensibiliseren het publiek om de verspreiding van het coronavirus te helpen voorkomen, dit doen ze bijvoorbeeld door berichten in lokale talen te verspreiden in plattelandsdorpen aan de hand van megafoons.

Om een aantal van de lockdown-uitdagingen te overwinnen, werkt Oxfam samen met mobiele telefoonoperators om e-vouchers voor zeep en water te leveren via ‘water-automaten’: voorafbetaalde automaten die water leveren aan de meest kwetsbare gemeenschappen.

Oxfam heeft ook een mobiele GPS-applicatie ontwikkeld waarmee vrijwilligers uit de gemeenschap gegevens kunnen vastleggen over lokale sprinkhanenplagen die vervolgens worden gedeeld met reactieteams van de overheid. Oxfam vraagt zo’n 46 miljoen dollar om bijna drie miljoen mensen te helpen met levensreddende hulp in de regio.