De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) heeft voor het eerst onderzocht wat het lot is van de werklozen die geschorst worden. In de studie wordt met de gegevens van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid nagegaan wat er gebeurd is met de werkzoekende die in 2009 een verwittingsbrief kregen.

114.259 langdurig werkzoekenden kregen zo’n brief. Zij worden uitgenodigd om te bewijzen dat ze actief op zoek zijn naar werk. Wie na die aanmaning nog niet aan de slag is, wordt op een evaluatiegesprek verwacht. Als dat negatief uitvalt, dreigt de RVA met een sanctie. Als er ook in een tweede gesprek geen verbetering wordt vastgesteld, volgt er een tijdelijke schorsing of een vermindering van de uitkering. Bij een derde negatieve evaluatie volgt onverbiddelijk de definitieve schorsing.

In 2009 kregen 10.905 mensen een negatief rapport bij hun tweede gesprek en dus ook een sanctie. Van die groep gingen er 962 (of 8,8 procent) binnen de drie maanden aan de slag. Van de 16.010 werklozen die een positieve evaluatie kregen, vonden er maar 404 mensen een job na drie maanden. Dat is 2,5 procent of 3,5 keer minder.

Dat is ook zo bij de definitieve schorsingen. Van de 2720 mensen die hun uitkering voor goed kwijt zijn, vonden er 593 (21,8 procent) een job binnen de drie maanden. Van de 3026 die in dat derde gesprek positief werden beoordeeld en die dus hun uitkering mochten behouden, keerden er slechts 173 (5,7) naar de arbeidsmarkt terug. Ook hier is de verhouding 3,8.

“De uitstroom naar werk neemt toe naarmate de sanctie zwaarder wordt”, stelt minister van Werk Monica De Coninck (SP.A) triomfantelijk vast in Het Laatste Nieuws.

29 procent naar het OCMW

De kranten en de minister hadden echter alleen oog voor de eerste drie bladzijden van de studie. De negen andere pagina’s bleven onbesproken.

Wat gebeurde er met de 91,2 procent tijdelijk geschorsten die geen werk vond? En met de 78,2 procent definitief geschorsten zonder job?

De RVA onderzocht ook hoeveel mensen er bij het OCMW aankloppen na hun schorsing. Maar liefst 17 procent van de tijdelijk geschorsten komt gewoon in de tabellen van de sociale bijstand terecht. Van de definitief geschorsten is dat zelfs 29 procent. Dat is nog altijd een pak meer dan er werk vonden.

Een aantal geschorsten komt ook in het stelsel van de ziekte- en invaliditeitsverzekering terecht (82 bij een tijdelijke schorsing en 97 na een definitieve schorsing). Maar in verhouding zijn dat er niet meer dan bij de niet-geschorsten.

45 procent verdwijnt van de arbeidsmarkt

En dan is er nog een grote groep – 1227 van de definitief geschorsten of 45,1 procent – die van de radar verdwijnt. Bij de geschorsten die ouder zijn dan 40 is dat zelfs 50,7 procent. En opvallend: relatief zijn er ook meer mannen dan vrouwen die in de nevelen van onze maatschappij verdwijnen.

Ook de RVA weet niet wat die mensen nu doen. Werken ze in het zwart? Zijn ze huisman of -vrouw geworden? Of zwerven ze bedelend in één of andere stad rond? Niemand die het weet.

De commentaar van de minister op de studie stond al in de kranten. Bij de vakbond ACV willen ze voorlopig niet zoveel kwijt over de studie. “Dat mensen na een definitieve evaluatie sneller werk vinden dan na een positieve evaluatie is logisch. Negatief beoordeelden zijn een prioriteit in de bemiddeling. Positief geëvalueerden worden aan hun lot overgelaten. Deze gegevens bewijzen dus vooral dat actief bemiddelen helpt”, aldus Ann Van Laer, nationaal secretaris van het ACV.