Dragen de sterkste schouders de zwaarste lasten?
Opinie, Nieuws, Economie, Samenleving, Politiek, België, ABVV, ACV, Pensioenen, Unizo, Nationale bank, Joseph Stiglitz, Notionele intrestaftrek, Algemene staking, Patroons -

Dragen de sterkste schouders de zwaarste lasten?

De overheidsvakbonden staken tegen de pensioenmaatregelen van de regering. De patroonsorganisaties noemen de actie, voorspelbaar, totaal onverantwoord in crisistijden. De media laten ontevreden gebruikers van het openbaar vervoer aan het woord. Zelf heb ik een receptie moeten afgelasten. En velen hebben hun plannen moeten aanpassen. De bonden zijn kop van jut. Of hebben ze toch een punt?

woensdag 21 december 2011 12:23
Spread the love

Als ik niet de details, maar het hele plaatje bekijk, heb ik begrip voor de actie. Minister van pensioenen Van Quickenborne duwt zijn plan door zonder overleg en zonder de pensioenmaatregelen te kaderen in een volledige loopbaan. En ik denk niet dat de sterkste schouders de zwaarste lasten voor de sanering van de overheidsfinancies dragen.

Overleg?

De politieke partijen hebben meer dan 500 dagen genomen voor hun onderhandelingen. Nu willen ze een verregaande pensioenhervorming vlug vlug doorduwen zonder ernstig overleg met de vakbonden. Er was al een betoging van zo’n 75.000 ongeruste mensen. Maar Van Quickenborne wou absoluut scoren. Hij liet zijn maatregelen in sneltreintempo door de bevoegde kamercommissie goedkeuren en op de dag van de staking, donderdag 22 december, moet de plenaire vergadering het fiat geven. Het ACV: “In plaats van met grondig overleg een draagvlak te zoeken voor hervormingen, koos de Minister van pensioenen voor de confrontatie.”

En de loopbaan?

Velen willen langer werken vooraleer met pensioen te gaan. Maar dat moet leefbaar zijn. Tussen 25 en 50 zitten velen in een echte ratrace. Hard werken, een relatie uitbouwen, kinderen kopen, een huis verwerven. De stress vraagt een hoge tol. En als je mensen langer wil laten werken, zorg je best voor meer vormingskansen voor oudere werknemers en verbeter je hun werkomstandigheden. Daarover spraken Van Quickenborne en zijn collega’s niet. Groen! kamerlid Wouter De Vriendt heeft een mooi beeld: “Wat de CD&V, Open VLD en SP.a voorstellen, is een marathon lopen aan het ritme van een sprinter.”

Politici?

Is de pensioenhervorming van Van Quickenborne geloofwaardig, als hij niet raakt aan zijn eigen pensioenstelsel? Parlementsleden mogen een behoorlijk pensioen krijgen. Maar moet dat al na 20 jaar een volledig pensioen zijn? En voor een provinciegouverneur na 12 jaar? Terecht vraagt politicoloog Carl Devos op deze website: “Waarom genieten zij van een onverkoopbare voorkeursbehandeling?”

Belastingen

Bedrijven klagen steen en been over de hoge belastingdruk. Voor werknemers is die er zeker. Die staan 30 tot 45 procent van hun inkomen af aan de staat. Daarom ben ik blij dat Groen! blijft pleiten voor een herschikking van de belasting: minder op arbeid en meer op gebruik van energie en grondstoffen. Dat maakt arbeid goedkoper en verschaft dus werk. En het spoort bedrijven aan om zuiniger om te springen met energie en grondstoffen.

Maar de bedrijven? Het financieel-economisch weekblad Trends publiceerde onlangs een studie. De kleine ondernemingen betalen ook hun deel, gemiddeld 21,83 procent. Dat is het dubbel van de grote ondernemingen. 344 ondernemingen hebben op vijf jaar tijd gemiddeld minder dan 1 procent belastingen betaald. 179 hebben op vijf jaar tijd geen enkele belasting betaald. Trends noemt Exxon Mobil Petroleum & Chemicals de absolute kampioen. Het bedrijf maakte op vijf jaar tijd 19,5 miljard winst vóór belasting. Het betaalde 2,1 miljoen belastingen. Dat is een belastinggraad van 0,01 procent. Het blad merkt nog op dat een kwart van de tienvoudige miljonairs geen personeel tewerkstelt. Het zijn enkel financiële constructies.

Het ABVV schiet met scherp op de notionele intrest. Die belastingvrijstelling voor inbreng van eigen kapitaal bracht Exxon Mobile in 2010 207 miljoen euro op en Inbev 312. In totaal kostte hij de schatkist vorig jaar 5 miljard. (Dat is het tienvoudige van de oorspronkelijke schatting en bijna de helft van de besparingen die de regering Di Rupo bij elkaar heeft gezocht.) Officieel moest de maatregel jobs opleveren. Bij mijn weten is nergens aangetoond dat dat ook gebeurt. Vandaar het groene voorstel om de notionele aftrek sterk af te slanken en uitdrukkelijk te koppelen aan de schepping van arbeidsplaatsen.

Rijk en arm

Karel Van Eetvelt, gedelegeerd bestuurder van UNIZO, stoort zich mateloos aan de vakbondsactie. Hij schrijft in een opinie voor deredactie.be dat in onze maatschappij “de spanning tussen rijk en arm een stuk kleiner is geworden”. Is dat zo? De Nationale Bank maakte zopas bekend dat de bedrijfswinsten tussen 2000 en 2009 van 47 miljard naar liefst 82 miljard stegen. Dat is 35 miljard méér winst, of een stijging met 75 procent. Minder dan een derde van die extra winst werd geïnvesteerd. De aandeelhouders vaarden er dus wel bij. Hun dividenden zijn de afgelopen jaren gewoon drie keer groter geworden. 26 miljard krijgen ze.

Onder invloed van het neoliberale denken is het inkomen uit vermogen de laatste dertig jaar veel sterker toegenomen dan uit arbeid. Tussen 1981 en 2011 verachtvoudigden de winsten (inflatie inbegrepen). Het gemiddelde loon per werknemer daarentegen is in dezelfde periode slechts verdrievoudigd (inflatie inbegrepen). Deze ontwikkeling laat de regering ongemoeid.

Het zijn inderdaad niet de sterkste schouders die de zwaarste lasten voor de sanering van de overheidsfinancies dragen. En dat stoort mijn rechtvaardigheidsgevoel en ongetwijfeld dat van de stakers.

Nobelprijswinnaar

Van Quickenborne en de regering zouden meer mensen meekrijgen, als ze zouden vertrekken van een globale analyse en rechtvaardige maatregelen zouden ontwikkelen. Het is opmerkelijk. De mensen van Occupy in New York, Antwerpen en elders krijgen de intellectuele steun van Joseph Stiglitz, Nobelprijswinnaar economie: “Laten we eindelijk ons gezond verstand gebruiken en ophouden met ons te bekommeren om die financiële goochelaars die de huidige crisis hebben veroorzaakt. Als er zwaar moet ingeleverd worden, dan toch in de eerste plaats door degenen die verantwoordelijk zijn voor de crisis en degenen die het meest geprofiteerd hebben van de financiële luchtbel van de afgelopen jaren.”

HugoVanDienderen

Gewezen volksvertegenwoordiger Groen! en huidig voorzitter van Groen!Plus

take down
the paywall
steun ons nu!