Opperrechter Antonin Scalia was niet alleen tegenstander van klimaatactie. Hij meende ook dat uitvoering van de doodstraf op een 'feitelijke onschuldige' geen probleem was 'zolang de juiste wettelijke procedures maar waren gevolgd' (Stephen Masker/WikiMedia Commons)

Dood VS-rechter Scalia goed voor klimaatverdrag Parijs

De onverwachte dood van Amerikaans lid van het Hooggerechtshof Antonin Scalia leidt niet alleen tot een politieke aardverschuiving in de VS, maar kan ook grote implicaties hebben voor het klimaatverdrag dat in 2015 in Parijs werd bereikt.

donderdag 18 februari 2016 11:29
Spread the love

Met rechter Antonin Scalia verdwijnt een bikkelharde tegenstander van de klimaatplannen van het Witte Huis, net nadat het Hooggerechtshof die plannen had opgeschort. Het lot van het wereldwijde klimaatakkoord leest stilaan als een heuse thriller. Het akkoord, dat eind 2015 na lange en moeizame onderhandelingen werd bereikt in Parijs op de klimaatconferentie COP21, kon er enkel komen nadat China en de VS eerder in 2015 overeengekomen waren om allebei een ambitieuze klimaatpolitiek te gaan voeren.

Voor Amerikaans president Barack Obama was dat echter makkelijker gezegd dan gedaan: hij kampt met een vijandig gezind Congres met een Republikeinse meerderheid dat gekant is tegen klimaatinspanningen en nieuwe klimaatwetten nooit zou laten passeren.

Obama moest daarom noodgedwongen een klimaatplan opstellen op basis van bestaande wetgeving en de bestaande uitvoerende macht van het Amerikaanse leefmilieuagentschap EPA. Het centrale element daarin werd het Clean Power Plan, dat de uitstoot van energiecentrales sterk aan banden legt.

Opschorting

Obama leek aanvankelijk in zijn opzet te slagen, tot het Amerikaanse Hooggerechtshof op 10 februari 2016 onverwacht roet in het eten gooide. In een historische primeur passeerde het Hooggerechtshof een lagere rechtbank en schortte het de uitvoering van het Clean Power Plan op in afwachting van verder onderzoek.

Hoewel het Witte Huis het nieuws relativeerde, sloeg de beslissing wereldwijd in als een bom. De opschorting in de VS vergroot immers de kans dat het Hooggerechtshof het plan later helemaal zou afvoeren. Dan zou de regering-Obama in de problemen komen om de beloofde doelstellingen voor de vermindering van de CO2-uitstoot te halen. Dit dreigde het hele Akkoord van Parijs op de helling te zetten, dat net gebaseerd is op wederzijds vertrouwen tussen de grote economieën.

Ander politiek overwicht

Op 14 februari 2016 volgde opnieuw een belangrijke wending, toen bekend raakte dat Antonin Scalia, een van de negen opperrechters in het Hof, was overleden op zijn ranch in Texas. Met Scalia verdwijnt de meest conservatieve rechter van het Hof, die regelmatig harde standpunten innam tegen eerdere klimaatacties van de regering-Obama.

Bovendien kan het Witte Huis met een door de president aangestelde vervanger de machtsbalans binnen het Hof doen verschuiven voor de Democraten. De voorbije jaren was die met vijf tegen vier in het voordeel van de Republikeinen.

Vertraging is geen uitstel

Helemaal gered is het Clean Power Plan nog niet: deze tijdelijke blokkering geeft een eventuele Republikeinse presidentskandidaat in 2017 de tijd om het plan toch nog terug te draaien. Het plotse overlijden van de opperrechter vergroot echter de overlevingskansen van het Amerikaanse klimaatplan en daarmee ook onrechtstreeks de kansen van het Verdrag van Parijs.

Amerikaanse columnist John Upton stelt: “Door zijn overlijden heeft Scalia mogelijk meer gedaan voor de wereldwijde strijd tegen de klimaatverandering dan de meeste mensen in hun hele leven kunnen doen”.

Bron: Scalia’s Death May Have Saved the Planet

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!