Het programma:
DE COMMONS: TOEGELICHT
Als de eerste weg die van de privé-markt is en de tweede
die van de overheid, dan behoort de derde weg van het gemeengoed de gemeenschap
toe. Via collectieve actie komen we tot het beheer van gemeengoed. We
organiseren ons opnieuw rond goederen die van iedereen zijn – bijv. kennis of
voedsel – maar toch steeds vaker worden deze geclaimd door de markt of
overheden.
In het bedenken, uitvoeren, faciliteren, trekken van die
collectieve acties rond de commons is mogelijk een belangrijke rol weggelegd
voor de culturele sector. Daarom maken we u op deze trefdag graag diets wat “de
commons” nu eigenlijk zijn en hoe die derde weg dan wel ons cultuurlandschap
mee kan vormgeven.
Het “hoe, wat, waar en waarom” van de commons komt Dirk
Holemans, bezielde coördinator van de denktank Oikos, eerst plenair toelichten.
DE COMMONS: UITGELICHT
Doorheen het programma zullen organisaties het patroon
van de commons ontrafelen en van naald tot draad laten zien hoe het culturele
veld dit oeroude principe eigenlijk al ten dele omarmt.
Het thema gemeengoed werd op deze trefdag in acht overzichtelijke,
cultuur-gerelateerde thema’s opgedeeld: culturele co-creatie en commons,
erfgoed en commons, digital/creative commons, overheid en commons, geld en
commons, voedsel en commons, de stad en commons en tot slot natuurlijke
hulpbronnen en commons.
DE COMMONS: OVERZICHT
In een afsluitend gesprek blikken wij terug op wat we
hoorden, weten en denken over de commons. Hoe moeten we ons bijvoorbeeld hoeden
om de verantwoordelijkheid voor collectieve actie niet té gretig te claimen,
zoals voorstanders van de Big Society (oftewel: de doorgedreven
participatiemaatschappij) dat willen zien?
Dit reflectiegesprek zal de verbeelding nog een laatste keer prikkelen rond het
concept van de commons – en laat ons stof tot gesprek tijdens een afscheidsglas
achteraf.
Kom af, luister, doe, denk, praat én drink er eentje mee
na afloop – op onze Pulse Trefdag : “Cultuur – (on)gemeen goed”. Het wordt
ongemeen goed!
Luik I:
Introductie en keynote door de voorzitter, Guy Gypens,
directeur van het Kaaitheater, die het woord neemt:
De politiek zit terug in een situatie zoals aan het begin
van WOI = burn out/stress.
Pulse dient de denkkracht aan te zwengelen. Hoe kunnen we
met de cultuursector werken aan de verbeelding van een mogelijke toekomst = een
algemeen bewustzijnsproces. Gelukkig krijgt Pulse nog in 2015 subsidie van de
Vlaamse Gemeenschap.
Plenaire sessie. Inleiding in de wereld van de commons
door Dirk Holemans, coördinerend bezieler van Oikos, een sociaal-ecologische
denktank.
Transitie = een systeemverandering en dit begint met een
systeemverstoring: een andere samenleving installeren. We leven in een
twee-stromen land met een liberale gedachtestroom en een tegenstroom met
initiatieven van onderuit om de politiek om te vormen.
Commons = een vorm van organisatie. Het beheer van het
gemeengoed.
Commons communiceren met mekaar en beheren alles op
zorgzame wijze. Profiteurs worden er uit gegooid. Het dient niet om winst te
maken!
PPS: publiek private samenwerking
PCS: publiek civiele samenwerking
Het is altijd óf Links óf Rechts en niet Averechts…
Meer en meer burgers starten energiecoöperatieven en
Duitsland is hier koploper in! = die Energiewende. Duurzame energie middels
windmolens. Burgers beginnen zelf dingen te produceren! Burgerinitiatieven zijn
meestal sterker dan een gevestigde organisatie (zie bv Linux)
Commons = participatief beheer en samenwerking met de
staat = de partnerstaat
Eigenlijk is de Maffia een voorbeeld van commons in
Italië!
De toekomst ligt open!
Luik II
Parallelsessies rond “commons” en een maatschappelijk
thema
Culturele
co-creatie en commons
Timelab heeft
het over haar peer-to-peer geïnspireerde werking, projecten, experimentele
functie (o.m. over Atelier de Stad en het nieuwe project A.D.E.M.). Als het van
Timelab afhangt, wordt iedereen maker. Maar vooral: wordt iedereen samen maker.
Kunde, talent en competentie vervangen het loutere “weten”. De tijd dat een
wetenschappelijke elite van ontwerpers kennis en techniek “omheinde”, of enkel
van bovenaf liet doorsijpelen naar de samenleving – met patenten en
auteursrechten tot gevolg – is misschien
wel voorgoed voorbij. Een werkplaats als Timelab breekt alvast nu al een lans
voor de kracht van het scheppende subject, door makers samen te brengen en
samen te laten creëren, in een open experimentele sfeer.
De Buren van de
Abdij over hun collectieve invulling van de infrastructuur van de Oude
Sint-Baafsabdij. De Buren van de Abdij zijn een bonte verzameling buurtbewoners
die zich rond de eens verlaten site van de Oude Sint-Baafsabdij hebben
verenigd, om die magische plaats weer leven in te blazen, nadat de abdij vijf
jaar gesloten bleef en elk beleid rond de leegstand dode letter was – tot de
buren zélf het roer in handen namen. Dit staaltje van participatie rond een
common (ons materieel erfgoed) wordt door begeesterd spreker – journalist John
Vandaele aan het publiek voorgesteld – met aandacht voor de successen, maar ook
voor de mogelijke struikelblokken.
De Pianofabriek
heeft het over haar bottom-up, transversale werking en organisatie. De Pianofabriek wil een plek zijn waar
overheid, individuen en gemeenschappen elkaar treffen, waar mensen elkaar
kennis, verwondering, technieken aanleren en netwerken bieden. Zij staat voor
co-creatie, broedplaats- en open-ended planningsmethodieken. In die visie van de Pianofabriek is het
cultuur die mensen veerkrachtig én bestendig maakt en nieuwe maatschappelijke
issues laat opborrelen.
Overheid en
commons
Het
Agentschap Kunsten en
Erfgoed wil samen met
het veld een aantal principes uitwerken rond de commons als een model voor een
digitaal cultuurbeleid en praktijk. Tegelijk willen de sprekers nagaan hoe
een commons-model de basis kan zijn voor een toekomstgericht (digitaal)
kunsten- en cultureel-erfgoedbeleid.
Digitalisering
biedt volop kansen voor de werking van kunsten- en
cultureel-erfgoedorganisaties. Deze kansen en uitdagingen kunnen enkel
efficiënt aangepakt worden in het kader van een overkoepelende strategische
visie voor deze sectoren.
Deze visie
schetst een raamwerk waarbinnen de verschillende actoren en projecten
(aanvullend) kunnen opereren. Ze geeft een antwoord op de (huidige) behoeften
los van de drempels die bestaan en brengt alle belangen in kaart. Deze visie
bepaalt evengoed de context waar een overheid in opereert en de rol die ze
opneemt.
Het
onderzoeksproject rond “Knowledge Commons” gebruikt de commons als principe, om
de structuur en publieke missie van culturele instituties te herdenken.
Het is ook een
casestudy over hoe de overheid toch ook een faciliterende rol kan spelen in het
niet-hiërarchische concept van de commons en bepaalde drempels kan wegwerken om
te streven naar open knowledge/open source databanken voor bibliotheken,
archieven en musea.
Erfgoed en commons
Erfgoedcel Mechelen bouwt aan een nieuw Stadsmuseum. Op
de opening (2018) is het nog even wachten maar de (proef)tentoonstelling Uw toren is niet af, van december
2014 tot maart 2015, plaatst nu al de stad, de erfgoedgemeenschap en de
Mechelaars centraal. Aan Uw toren
is niet af ging een inspirerende zoektocht vooraf. Tal van mensen,
organisaties, verenigingen en beleidsmakers dachten mee over wat een
stadsmuseum kan betekenen. Maar hoe houden we deze schwung en “positive vibes”
ook ná de tentoonstelling levend? In deze workshop vraagt de Erfgoedcel
jullie om concreet mee na te denken over de toekomst van ons stadsmuseum. Welke
strategieën, technieken en praktijken kan de betrokkenheid – gecreëerd tijdens
het traject – bewaren en consolideren voor de uitbouw van het definitieve
museum. Maar ook, hoe verleggen we ons perspectief en betrekken we de
niet-Mechelaar of de toerist bij dit verhaal? Meer algemeen willen we
reflecteren over hoe een radicaal participatief verhaal ook een economische of
toeristische meerwaarde kan zijn, zonder een uitverkoop te doen?
In de sessie “Uw toren is niet af” heeft Erfgoedcel
Mechelen het over participatie, co-creatie in samenwerking met de gemeenschap
in het museumtraject naar het nieuwe Mechelse stadsmuseum. Hoe verhouden de
museale collecties zich tot een stedelijk verhaal? Is een stadsmuseum de nieuwe
centrale en gedeelde geheugenplek bij uitstek en wat betekent dat? Welke nieuwe
vormen van publiekswerking kunnen de relatie tussen stad en musea verbeteren?
Doorheen een uitgebreid participatief traject onderzocht
Mechelen hoe dat nieuwe “museum maken” samen met de Mechelaar vorm kan krijgen.
De resultaten worden vanaf december 2014 tentoongesteld in “Uw toren is nog
niet af”.
Digital, creative
commons
Constant vzw geeft een workshop rond o.a. wiki’s, open
source software en de mogelijkheden die dit biedt in een culturele context. Het
werkterrein van Constant is al jaren bezaaid met vragen rond ethiek op het web
– met de uitgelekte foto’s van ‘celebrities’ kunnen we ons inderdaad afvragen
wat bijv. privacy nog betekent in een gedigitaliseerde, genetwerkte
maatschappij. Maar ook de privatisering van social media, die we nu al een stuk
minder sociaal kunnen noemen door de inmenging van bedrijven, of software en
auteursrechten kunnen we in vraag stellen.
Daarom leidt
Constant het publiek in in de wereld van de digital commons: digitale media die
de mensen toebehoren, zonder de overheid of privé-bedrijven. Zij presenteren
alternatieven, door samen te werken in labo-stijl rond open source software,
peer-to-peer kennis, creative commons (open auteursrechten).
Geld en commons
FairFin heeft het over de plaats van complementaire
munten in een commons-gebaseerd systeem, of hoe munten zélf als common kunnen
worden beschouwd – met name een collectief goed waar de gemeenschap zich over
ontfermt, zonder dat de staat noch de markt ingrijpen. FairFin is een
sociaal-culturele organisatie die al dertig jaar haar voet tussen de deur van
grootbanken houdt, om de banken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en
hun plicht tot verantwoording aan spaarders te wijzen.
FairFin
sensibiliseert niet alleen overheden en grootbanken rond verantwoord bankieren,
maar zet een publiek van kleine en grote spaarders aan om na te denken over de
manier waarop hun spaargeld wordt geïnvesteerd en geïnjecteerd in de economie.
Hugo Wanner werkt sinds een aantal jaren aan een onderdeel van FairFin,
namelijk MuntUit, een platform dat gespecialiseerd is in het opzetten van
alternatieve muntcircuits.
Anne Snick
werkte mee aan het boek “Maak uw buurt uitmuntend” – over het lokaal opzetten
van complementaire muntsystemen. Zij doet al meer dan tien jaar onderzoek naar
de thema’s solidaire economie, gelijke kansen en duurzaamheid. Tevens is ze Bestuurslid
van de Club van Rome-EU afdeling en lid van de Universiteit voor het Algemeen
Belang.
Zij deelt in
deze sessie ook haar visie op commons en complementaire munten. Het geldsysteem
is tot nu toe gecentraliseerd (monopolie van bankengeld), maar daarnaast
verschijnen vandaag ook lokaal gecreëerde en beheerde muntkringen.
Gemeenschapsmunten zijn een voorbeeld van de wijze waarop de gemeenschap zelf
de “governance” van het collectieve goed (de publieke ruimte, het sociale
weefsel, zorg en welzijn) in handen neemt.
Voedsel en commons
CSA (of Community Supported Agriculture) komt
haar door de gemeenschap gedragen biolandbouwproject voorstellen. Als lid van
CSA neem je een aantal verantwoordelijkheden op (lidgeld, principes
bio-landbouw, …) waarvoor in ruil gedurende het teeltseizoen groenten en fruit
kunnen afgenomen worden en je inspraak krijgt in de bedrijfsvoering. Daarnaast
werk CSA ook actief aan lokale gemeenschapsvorming door educatieve momenten,
boerderijfeesten, enz.
De
Landgenoten laat
boeren en consumenten samenwerken aan een betere toegang tot landbouwgrond voor
boeren. De toegang tot grond is, door zijn hoge prijs, één van de grootste
drempels voor (startende) landbouwers. Door privémiddelen samen te brengen –
via aandelen, schenkingen en legaten -, kan grond worden aangekocht en vele
generaties lang worden beheerd als biologische landbouwgrond.
De Landgenoten
werd eind april 2014 opgericht door een netwerk van middenveldorganisaties:
BioForum Vlaanderen, Bond Beter Leefmilieu, CSA Netwerk, De Kollebloem, De
Wassende Maan, FIAN Belgium, …
De stad en commons
Parklife Tienen is een initiatief van het
burgerinitiatief OpgewekTienen, RISO Vlaams-Brabant (Samenlevingsopbouw) en het
architectenbureau AST 77 om van het Tiense stadspark opnieuw een
ontmoetingsplek te maken voor alle inwoners en de sociale, ecologische en
historische meerwaarde van het park te benadrukken en versterken. Meer dan 60
verenigingen, organisaties, kunstenaars, bedrijven en handelaars sloegen in
augustus 2014 de handen in elkaar om deze publieke ruimte van onderuit
kwaliteitsvoller in te vullen.
Commons Josaphat is een
organisatie rond een soort “urban crack”, een friche, een braakland in
Schaarbeek. Dat terrein is 24ha groot en mag volgens de organisatie niet
eenzijdig worden opgeëist door overheden en projectontwikkelaars. Commons
Josaphat maakt zich sterk, dat dit braakliggend terrein de gemeenschap
toebehoort. Aan de omwonenden is het dan ook om van dit stuk aarde een
vruchtbare grond van initiatief, experiment en creativiteit te maken.
De
Koep Turnhout is een
burgerbeweging, die zelf initiatieven neemt om Turnhout zo aangenaam,
rechtvaardig en duurzaam mogelijk te maken. De Koep laat zich inspireren door
de coöperatieve gedachte en streeft naar maximale betrokkenheid en zelfverantwoordelijkheid
van de leden. Op dit ogenblik werkt De Koep aan de oprichting van de
energiecoöperatieve Campina Energie, aan een vernieuwend participatieproject ‘”Dreaming
about Turnhout”, onderzoekt samenwerking rond duurzame landbouwprojecten i.s.w.m.
de stadsboerderij, organiseert culturele activiteiten en zet debatten en acties
op rond maatschappelijke thema’s in Turnhout (operatie Watertoren, debat over
de toekomst van de Warande,…)
Natuurlijke bronnen en commons
City Mine(d) (Sofie Van Bruysteghem) en Christoph Kowalewski
van het “Partnership for Transparancy Fund” komen spreken over de plaats van onze
common “water” in de gemeenschap, maar dan vanuit twee verschillende
standpunten en projecten.
Het werk van City
Mine(d) draait rond het experimenteren met en creëren van prototypes die
bottom-up initiatief en sociale relaties in de stad voeden. Vanuit collectieve
ervaringen op een braakliggend terrein in de Europawijk (Eggevoort Friche) en
de nieuwsgierigheid die daaruit voortkwam, ontstond het project “EauPropre/ProperWater”. Vanwaar de vele
overstromingen in de buurt? Kunnen we betonstad Europa met het regenwater
verzoenen? Kan regen ook nuttig of zelfs drinkbaar zijn? Wat of van wie
is proper water?
EauPropre|ProperWater gaat op zoek naar het verdwenen water van
de Maalbeek, bouwt een waterpunt om het water weer een centrale plaats te geven
in de buurt, experimenteert met een zelfgemaakt waterzuiveringstation en
een test-kit om zelf waterkwaliteit te controleren. Het struikelt daarbij over
stedenbouwkundige obstakels en botst tegen verexpertisering en technologisering
van waterbeheer en waterbeleid. Maar het deelt vooral ervaringen en stelt de
bestaande situatie in vraag.
Het PTFund heeft met het project “CARTA”
(Citizen Action for Result, Transparancy and Accountability Program) enkele
tools ontwikkeld die burgers in armere landen toelaten om bijv. afpersing van
bedrijven die het water willen privatiseren, te melden. Of zij richten zich op
overheidsprojecten en projecten van NGO’s, die vroeger eenzijdig werden
gefinancierd door de Wereldbank en dan zonder meer werden geïmplementeerd, maar
die nu dus ook door de gemeenschap kunnen geëvalueerd en bekritiseerd worden
m.b.v. handige online tools en andere evaluatiemethodes.
Muzikale onthaasting met “Silent Music”
In Silent Music
worden de instrumenten beroerd, eerder dan ze klassiek te bespelen. Stem wordt
viool en viool wordt stem. Soms intens en stil, soms verrassend dynamisch met
fantasierijke ritmes en klanken uit verre landen. Het beweegt zich tussen
moderne kleinkunst en folk, tussen cabaret en wereldmuziek, tussen theater en
“luistermuziek”. Maar bovenal wil Silent Music het publiek een totaalervaring
van rust en stilte laten beleven.
LUIK III: pitch-sessie, reflectiegesprek, afsluitmoment
met uitwuifglas
Een burgerideeënoproep voor een realistische utopie “Make
your own City”
Commons Josaphat
lanceert een ideeëncall om het braakliggend terrein tot een common te maken. In
kleine groepjes, rond een plan van de site, wordt in deze pitch-sessie samen
nagedacht over hoe de commons vorm kunnen krijgen op een terrein midden in de
stad. Hoe het wonen vorm geven? Hoe en waar moet er wat worden beslist? Hoe een
cultuur van de commons stimuleren? Hoe omgaan met de natuur op zo’n site? Op
welke manier kan zo’n wijk worden gefinancierd, zodanig dat de gemeenschap er
wel bij vaart en niet de grote investeerders? Via de pitch-sessie wil Commos
Josephat nieuwe input verzamelen om het proces te voeden.
Eerst willen zij daarom met behulp van de gemeenschap een
dossier opstellen, dat zij kunnen indienen bij de verantwoordelijke overheid.
Om dat dossier van inhoud te voorzien, vragen zij alvast de medewerking van u,
ons, de burger. Denk mee na over de invulling van deze voorlopig onbestemde
ruimte!
Samenleving en de Commons
Commons zijn een tool van herpolitisering, die bepalen
hoe we omgaan met het “collectieve”. Het concept van de “big society” – dat in
de keynote werd toegelicht – is feitelijk een depolitiserend initiatief waarbij
we weggaan van de commons – maar het ziet er gelijkaardig uit als een commons,
op het eerste zicht. Je verlegt de verantwoordelijkheid van de overheid of een “zorgstaat”
naar de burgers, naar een bestaand middenveld, naar een zogenaamde
participatiesamenleving.
De culturele sector is echt een interface tussen burgers
en overheid en kan in die hoedanigheid zowel het domein van de commons claimen
(en dus collectieve actie rond gemeengoed organiseren), als opgezadeld worden
met het model van de “big society” – de participatiesamenleving – zoals
die nu ook in Nederland naar voren wordt geschoven. Maar hoe moeten we ons
hoeden, om de verantwoordelijkheid voor collectieve actie niet té gretig te
claimen, zoals voorstanders van de Big Society dat willen zien?
Het reflectiegesprek biedt een terugblik op de voorbije
dag, waarbij we de verbeelding nog eens prikkelen rond het concept van de
commons.
Na afloop van het programma wordt een welverdiend glas
geschonken om samen te klinken op de voorbije, ongemeen goed gevulde dag!
PULSE Transitienetwerk Cultuur
“Cultuur: (on)gemeen goed” is een organisatie van Pulse
Transitienetwerk cultuur, een netwerk van actoren en steunpunten uit de
kunsten, erfgoed en sociaal-culturele sectoren dat samen met de Vlaamse
Gemeenschap werkt aan een transitie naar een sociaal-rechtvaardige duurzame
samenleving. Pulse wil er toe bijdragen dat socio-ecologische uitdagingen
publiek bespreekbaar worden, dat de kunsten-, erfgoed- en sociaal-culturele
sectoren bijdragen tot de noodzakelijke veranderingen en dat ze de
maatschappelijke transitie naar sociaal-rechtvaardige duurzaamheid
kritisch-reflexief voeden.
Meer info op www.pulsenetwerk.be
Tot daar het aanbod en spijtig dat een fysiek mens maar
op één plaats kan toeven heb “ik” volgende keuzes gemaakt:
Geld & Commons
Anne Snick: Gelijke kansen en duurzaamheid
Waarom speelt geld een cruciale rol?
We gaan naar een commons based economie!
We ‘weten’ het maar doen niets
Economische groei is het DOEL geworden en de politiek is
een subsysteem om dat in leven te houden!
Onderzoek is een DOEL geworden (bv GGO’s) maar dient ten
dienste te staan van de samenleving!
De sociale economie wordt bekeken als “louche”…
Arbeid = emploi/employment = ik gebruik u!
Deze samenleving beziet kinderen als een risico => de
moeder/vader kan niet meer productief zijn!
Het geldsysteem zet ons in onderlinge concurrentie tenzij
je uit “het systeem” stapt.
Het geldsysteem dient terug ingezet te worden voor
collectieve doelen en dus tegen het monopolie van het “bankengeld” = REVOLUTIE
(op een zachte manier)
Hugo Wanner van FairFin vzw bekijkt het vanuit “geld”:
Een vergelijking: als je ten tijde van Jezus 3.5 gram
goud had en zou bijgehouden hebben tot nu zou dit volgens de “bankwetten” een
klomp zijn ter grootte van de aarde… er is niet zo veel goud! Het speculatieve
“geld” is gigantisch gegroeid.
Geld is een middel, een maatstaf, wordt opgepot,…
Het is een afspraak in een gemeenschap en wordt gebruikt
als ruilmiddel.
De economie, het sociale, de biosfeer en de omgeving
hangt allemaal samen.
In 2007-2008 hebben we de bankencrisis gehad en nu 2014
beleven we een overheids- en schuldcrisis. Dit is een moment om te veranderen.
Hij toont nu een filmpje van “ander-geld”: une monnaie
pour Nantes https://www.youtube.com/watch?v=_Er5rwrK_dA
In Brazilië zijn er al vele complementaire munten in
omloop, dit als aanvullend en (nog) niet als vervangend van de reguliere munt.
Wereldwijd zijn dit er duizenden: zie bv http://www.complementarycurrency.org/ccDatabase/les_public.html
En dit vooral om de lokale economie mee te stimuleren.
Enkel historische voorbeelden zijn: de Weimarrepubliek 1923, Wörgl Oostenrijk
1929, Jak Bank Denemarken, Wir bank Zwitserland: ontworpen door ondernemers om
onderling te kunnen ruilen en momenteel zijn hier 50.000 ondernemingen bij
aangesloten!
In Vlaanderen zijn er nu 45 letsgroepen.
Complementaire munten zijn een nuttige aanvulling op het
budget.
Europa begint deze systemen te ondersteunen en creëert
alzo 2 wegen: die van de Euro en de banken en die van de complementaire munten.
In Gent is er zelfs een wisselwerking want je kan
“Torekes” omwisselen voor Eurokes, blijkbaar is dat “toegelaten” middels een
opvangbudget.
Wat met de BTW? In theorie is er de “andersheid” en als
de munt wordt gebruikt voor professionele doeleinden dient er btw berekend te
worden, in de private sfeer (vriendendienst, lets,..) niet. In de praktijk is
dit niet eenvoudig (fiscus/btw administratie/sociale zekerheid). De overheid
dient een ruimte te laten = een grijze zone. Experimenten zijn bezig om een
deel aan de overheid te geven als vergoeding.
Volgende sessie: Erfgoed Mechelen met “Uw Toren is niet
af!”
Hoe kunnen we samen anders zijn?
In 2018 gaat pas het nieuwe stadsmuseum open en wenst men
de aandacht gefocussed te houden.
Acties om dit levend te houden => hoe?
En hoe maak je dit economisch en maatschappelijk
interessant?
Filmpje wordt vertoond over hoe men het in Rotterdam
heeft aangepakt =
Nood aan 3 jaar acties om het museum in beeld te zetten.
De grote zaal onder de grond is al gebruiksklaar, de rest
is nog “in restauratie” en opbouw.
Thema’s zijn: religie/diversiteit/geschiedenis van
Mechelen/ambachten
We kunnen dit vanuit “de commons” bekijken en alle
verenigingen en het onderwijs betrekken.
Participatie: de burger betrekken maar wat geven we
terug?
Wat zijn de vrijheidsgraden => een lege doos invullen
en wat na 3 jaar? Er zal iets blijvends zijn en duidelijkheid dient geschapen
te worden = goede vrienden worden met de bouwheer en architect = zoeken naar
verbinding. Ook qua veiligheid en verantwoordelijkheid dient alles in orde te
zijn alvorens de zaal in gebruik gesteld wordt.
Een volgende workshop: de Culturele Co-creatie
Commoning = hoe beheren we het gemeengoed. Kunst als
motor voor transitie.
Co-creatie en participatie: de verhalen:
– TimeLab
= een experimenteel stadsatelier in Gent. Het hart is “de community” en TimeLab
is een coöperatieve geworden
Recycle bot
Eet de stad in balans =>
ganzenvlees/paté Cinderella
– Gent
Sint-Baafsabdij: fotootjes om in stemming te komen =
https://www.flickr.com/photos/burenvandeabdij/page7
een broeinest van:
·
bijenkasten => 150kg honing op een jaar
·
een kruidentuin
·
een boomgaard met peren en appels
·
regelmatig
optredens/kunst/muzikanten/poppentheater/een eigen historisch café-bar
·
het is eigenlijk een huis geworden met vele
kamers
·
de vereniging is een vzw geworden om te
formaliseren wat bestond maar zonder de structuren te veranderen. Het doel kan
je lezen op de webstek.
·
InterGent: energiecoöperatie
·
Een belevingsruimte
·
De abdij als benefietruimte
·
Kennis en innovatie delen
De pianofabriek:
“Resistance
is what we have in common. This is what made us something common, Cyclope.
Resilient
neighborhood
Resilient
centre
Resilient
people
Strategy
follows context
–
Vrijplaats
–
Open-ended
planning
– De-denken
= niet meer in hokjes denken
Kritische noot op overheidsniveau: zijn we op weg naar
een terugtredende overheid? Visie? => transversaal werken.
Bemerking: het is moeilijk om mensen van andere origine
te betrekken. Hoe wel?
Het enige wat werkt is proberen mensen samen te brengen
bv middels een rommelmarkt of tuinbouw…
Het reflectiemoment:
De stad Gent is een voorbeeld van commons en
participatie.
Welke rol kan de stad spelen?
Er is heel veel bereidheid om samen te werken.
Het is een zoektocht want de klassieke relatie is aan
vernieuwing toe.
Stimuleren, ondersteunen maar loslaten: de sociale
beweging dient zich te organiseren = verbinden en zoeken naar een evenwicht.
De crisis van vandaag moet maar opgelost worden door de
burger wordt er gezegd…
Deze kan aangesproken worden maar de overheid mag zich
niet volledig terugtrekken aan verantwoordelijkheid!
De overheid ziet de burger nu als een producent en niet meer
als een klant/onderdaan…
Ambtenaren zouden meer veldwerk dienen te doen als “intendant”
= voeling kweken.
Vele geëmancipeerde burgers en vrijwilligers vormen de
voorhoede = de trekkers.
Hoe kunnen we dingen opzetten die vele mensen kunnen
meetrekken: samen een praktijk uitbouwen en de scholingsgraad speelt een
belangrijke rol!
Het invullen van een behoefte (economie) kan zeker gebeuren
met commons en niet enkel en alleen met € => iedereen geeft 1 dag aan de
stad en werkt4 dagen voor zichzelf…
In een commons praktijk gaat het niet alleen om
persoonlijke motieven maar ook om de gemeenschappelijke.
In Turnhout is er het watertorenproject “de watertoren
spreekt”. Deze stond leeg.
Subject = de mens
Object = we dienen er iets mee te doen.
Je bent onderdeel van de commons en alles heeft z’n rol en
betekenis = posthumanisme: denken in verbinding en eenheid.
Het voorbeeld van de Sint-Baafsabdij: “de ruimte spreekt”.
Deze ruimte is qua acoustiek ook heel goed!
’t Is 16u00: het was een bijzonder inspirerende dag!
Applaus voor het Pulse-team!
De webstek is bijgewerkt
en alle verslagen van de workshops zijn te vinden op:
http://pulsenetwerk.be/de-pulse-trefdag-cultuur-on-gemeen-goed-een-overzicht/
