Piket bij haven van Gent in 2018. Bron: Facebook ABVV
Opinie - Miranda Ulens

Dit is waarom wij maandag staken

Miranda Ulens (ABVV) legt uit waarom er maandag zal gestaakt worden: 'Business as usual is voor ons geen optie meer'.

vrijdag 26 maart 2021 10:07
Spread the love

 

Afgelopen week brak bij de afvalophalers van IVBO in Brugge een spontane staking uit. De druppel in deze tijden van corona, waarin de werkdruk toenam door meer huishoudelijk afval? De directie die een pot choco cadeau gaf aan de afvalophalers als “waardering” voor hun essentiële arbeid. De werknemers vonden zo’n mager cadeau beledigend, getuigend van een gebrek aan respect.

Het is een mooi symbool voor de onderhandelingen over het interprofessioneel akkoord (IPA) voor 2021-2022 die wij de afgelopen maanden gevoerd hebben met vakbonden en werkgevers. Door de loonnormwet van 1996, door de rechtse regering-Michel nog verscherpt in 2017, “mogen” wij nu maar onderhandelen over een opslag van maximaal 0,4% voor de volgende twee jaar, ofwel: ongeveer maximaal een grote pot choco per maand extra voor de essentiële werknemers.

Als vakbonden kunnen wij daar onmogelijk mee akkoord gaan. Veel mensen zijn het afgelopen coronajaar in zeer moeilijke omstandigheden blijven doorwerken. Vaak gebeurde dat met gevaar voor lijf en leden, of met een zeer moeilijke werk-privé balans voor thuiswerkers (die met de ‘paaspauze’ er niet op zal verbeteren). Verdienen al die werknemers niet meer dan een kleine aalmoes?

Weg met het keurslijf van de loonwet

Bovendien zit de wet die bepaalt dat de lonen slechts met maximaal 0,4% mogen stijgen vol vreemde kronkels. Volgens de wet moeten we de loonevolutie in ons land vergelijken met de buurlanden. Maar de loonmarge mag geen rekening houden met de verschillen in productiviteit, de miljarden loonkostensubsidies die bedrijven in 2019 ontvingen, en met de verlaging van de werkgeversbijdrage door de regering-Michel waardoor bedrijven 2,8 miljard euro minder in de sociale zekerheid moeten storten.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat door deze wet de onderhandelingsmarge voor loonstijgingen stelselmatig daalt, en de lonen achterblijven bij de productiviteitsgroei. Het loonaandeel – het deel van het nationaal inkomen dat naar de werknemers gaat – daalt. Een ongelijkere, instabiele samenleving is het gevolg.

Vanuit het ABVV eisen wij dus niet alleen een hogere marge en een soepeler loonnorm voor loonstijgingen in 2021-2022. We willen ook dat de loonnormwet wordt aangepast, zodat we voor 2023-2024 en de onderhandelingen voor de IPA’s daarna niet met hetzelfde knellende keurslijf worden geconfronteerd.

Hogere lonen zijn goed voor werknemers, de economie en de sociale zekerheid

Werkgevers beweren dat er door de coronacrisis op dit moment geen ruimte is voor loonstijgingen. Nochtans zijn de verschillen tussen sectoren en bedrijven zeer groot. Er zijn er die het goed doen, en die de volgende twee jaar snel zullen herstellen of groeien. Bovendien bracht De Standaard naar buiten dat wie van de grootste twintig Belgische beursgenoteerde bedrijven een aandeel bezit, voor het crisisjaar 2020 een stijging van de dividenduitkeringen van meer dan 4% mag verwachten, tien keer zo veel als de loonmarge voor de volgende twee jaar. Dat strookt met de vaststelling van professor Gert Peersman dat de prijzen in België tegenover de buurlanden stijgen doordat de vergoeding voor kapitaal sneller stijgt. Als de marge voor aandeelhouders zo groot is, moet die voor werknemers ook groter zijn.

Een grotere marge voor loonstijgingen is ook goed nieuws voor de economie. Het zorgt ervoor dat mensen meer kunnen uitgeven, wat heel belangrijk zal zijn eenmaal de coronamaatregelen versoepeld kunnen worden. Als mensen een extra pintje drinken op café, tickets bestellen voor hun favoriete evenement of artiest, een nieuw kleedje of broek kopen bij de lokale modewinkel, dan is dat goed nieuws voor de evenementensector, de horeca en de kleinhandel, drie van de door corona zwaarst getroffen sectoren.

Bovendien zorgen hogere lonen voor een positieve spiraal in onze economie. Ze kunnen leiden tot een hogere productiviteit, zoals professor Paul De Grauwe onlangs haarfijn uitlegde in De Morgen. In plaats van een economie met laagbetaalde, precaire jobs, willen wij een welvarende economie met goede jobs.

Een verhoging van de brutolonen zorgt ook voor extra inkomsten voor de sociale zekerheid. Nu sinds corona iedereen nog meer overtuigd is van een sterke gezondheidszorg en een goede sociale bescherming voor iedereen, moeten we die sociale zekerheid versterken met voldoende financiering.

Hogere minimumlonen en een goed akkoord voor oudere werknemers

Naast een goed loonakkoord en een aanpassing van de loonnormwet willen wij vanuit onze visie op een solidaire samenleving extra inspanningen voor de zwakkere werknemers. Ten eerste ijveren we voor een serieuze verhoging van het minimumloon. Die minimumlonen blijven de laatste decennia achter bij de welvaartsgroei. Het wordt dus steeds moeilijker voor mensen met een minimumloon om volwaardig deel te nemen aan onze samenleving, terwijl zij vaak essentiële arbeid vervullen.

Met onze campagne Fight for €14 pleiten we al lang voor een minimumloon van 14 euro per uur of 2.300 euro bruto per maand. We willen met dit IPA een stap zetten in de goede richting. Dat kan eventueel door de invoering van een solidariteitsfonds, waarbij alle werkgevers een kleine bijdrage leveren.

Ten tweede willen we oudere werknemers niet in de kou laten staan. Een aantal cao’s rond de eindeloopbaanregelingen zijn verlopen op 1 januari, of verlopen eind juni. Het is dus dringend, zeker als sommige bedrijven binnenkort zouden overgaan op herstructureringen en ontslagen. Wij willen dat er goede SWT-regelingen – het vroegere brugpensioen – zijn voor werknemers met lange loopbanen, werknemers in zware beroepen, of werknemers in ondernemingen die herstructureren of failliet gaan.

Het moet beter na corona!

Onze eisen zijn sociaal rechtvaardig en economisch zinnig. Wij zijn zeer redelijk. De meeste commentatoren en economen geven ons daarin ook gelijk. Maar als werkgevers Oost-Indisch doof blijven voor onze rechtvaardige eisen, kunnen wij niet anders dan onze leden oproepen om volgende maandag 29 maart massaal het werk neer te leggen – op een coronaveilige manier. Zodat de werkgevers terug aan de onderhandelingstafel komen, maar dan voor échte onderhandelingen in plaats van voor een pot choco.

Bovendien is de inzet in een bredere context groter dan dit IPA. Een klein jaar geleden had iedereen het nog over solidariteit en dat het absoluut Beter Na Corona moest worden. Wij willen deze geest voortzetten, en willen ook echte verandering zien. Business-as-usual kan voor ons geen optie meer zijn.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!