Disruption: een lesje mobiliseren voor het klimaat?

Eind september groeide de People’s Climate March uit tot de grootste klimaatmobilisatie ooit. Enkele weken daarvoor vonden in de VS screenings van de film Disruption plaats. Een briljante campagnezet en een educatieve reis door de wereld van klimaatverandering. De film geeft aan actiegroep Climate Express hoop voor de massamobilisatie naar de Parijse klimaattop in december 2015.

woensdag 3 december 2014 14:29
Spread the love

When it comes to climate change, why do we do so little when we know so much?” De documentaire Disruption opent met een belangrijke vraag: klimaatverandering zit ons op de hielen, maar waarom schieten we eigenlijk niet massaal in actie? Het zou de strijd van ons tijdperk moeten zijn. Het klimaat slaat op hol en de gevolgen van klimaatverandering zijn alsmaar meer voelbaar. Om die sence of urgency over te brengen, doet de documentaire een goede poging om extreme weersomstandigheden te tonen die de Amerikaanse kijker herkent, zoals de orkaan Katrina of tyfoon Haiyan. Langetermijntrends, zoals de stijging van de zeespiegel of langdurige droogtes, komen hierdoor minder aan bod. 

De wijze waarop dit alles aan de kijker overgebracht wordt, is bij momenten nogal hollywoodiaans. Niet onlogisch, als je het doel van de documentaire in het achterhoofd houdt. Disruption werd gemaakt om mensen op straat te krijgen tijdens de klimaattop in New York. Dat is meteen ook wat de film eigen in haar soort maakt: een documentaire met als hoger doel een massa te mobiliseren. Tijdens Disruption komen we te weten dat een abstract probleem als klimaatverandering beter aanslaat als mensen zich emotioneel aangesproken voelen. Louter facts & figures brengen het grote publiek niet op de been. Het gevoel deel uit te maken van een gemeenschap die via concrete initiatieven het klimaatprobleem aanpakt, weegt zwaarder door dan het lezen van het zoveelste IPCC-rapport dat wijst op de rampzalige gevolgen van klimaatverandering.

Tipping points

Daarnaast wordt doorheen de film een leger internationale experts opgevoerd om de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering uit te leggen. Belangrijk hierbij is dat de ontwikkelingen geen lineair verloop kennen, maar zichzelf versnellen. De uitleg over ‘tipping points’ gaat soms wat te kort door de bocht, maar heeft het voordeel van de duidelijkheid.

Het technisch wetenschappelijk discours maakt plaats voor prominente figuren uit het medialandschap en de klimaatbeweging die allen klare taal spreken. We kunnen nu zelf het Albedo-effect vlot uitleggen: de witte vlakte kaatst als een spiegel het warme zonlicht terug de ruimte in. Door de opwarming van de aarde wordt die ijskap echter kleiner. Daardoor warmt de aarde nog sneller op, aangezien er steeds minder zonlicht teruggekaatst wordt.

De filmmakers benadrukken dat het over veel meer gaat dan het klimaat alleen. Klimaatopwarming versterkt sociale ongelijkheid, uitbuiting en heeft impact op alle vlakken van onze samenleving. Dit besef groeit: tijdens de Peoples Climate March sloten naast milieuactivisten ook vluchtelingengroepen, leden van de vakbonden en boerenorganisaties aan. De beroemde Canadese activiste Naomi Klein pleit in de film om afscheid te nemen van het fossiele kapitalisme, voordat het alles veranderd heeft.

Climate Express

De Climate Express organiseerde de screening van Disruption in België samen met de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM). Na de screening ging de goedgevulde zaal een levendige discussie aan. De hoofdvraag daarbij draaide uit op het ‘waarom’ van de klimaattrein. Wat hopen we ermee te bereiken? Willen we vooral de klimaatonderhandelingen zelf beïnvloeden, of draait het om meer?

De ervaringen in Kopenhagen (2009) en New York (2014) leren ons dat een massa mensen op de been brengen vaak onvoldoende is om politici te laten luisteren. Wandelen van A naar B met een grote groep mensen lijkt een weinig succesvolle formule om de klimaatonderhandelingen zelf te beïnvloeden. Veel landen beslissen immers al voor de aanvang van de top hoe ver ze tijdens de onderhandelingen zullen gaan. De marge om daarvan af te wijken is meestal klein.

Het moet dus anders. Climate Express is een beweging die van onderuit individuen en organisaties samenbrengt rond klimaat en sociale rechtvaardigheid. We staan er en zijn niet van plan te wijken. Climate Express ademt ambitie.

Supporteren

We vertrekken eind volgend jaar met ten minste 10.000 Belgen per fiets, bus, trein, te voet naar de klimaattop (COP21) in Parijs. Toch leggen we onze focus niet exclusief bij de Parijse onderhandelingen, maar durven we ook verder denken. Zoals Disruption heel toepasselijk opent met: “Power concedes nothing without a demand‘, zo willen we bouwen aan een brede beweging die na Parijs actief blijft en de politici uitdagen om juiste keuzes te maken. Politici zullen enkel handelen wanneer geëngageerde burgers hen daartoe dwingen.

Daarnaast willen we met de gedachte breken dat er geen andere weg bestaat. We geloven in de transitie naar een meer ecologische en sociaal rechtvaardige wereld. We kiezen ervoor om het doemverhaal van de klimaatsverandering niet te gebruiken, maar we gaan allen samen supporteren voor het positieve en hoe het wel kan!  

Maaike Vanmeerhaeghe is verbonden aan de Climate Express. Deze groeiende beweging bestaat momenteel uit 200 vrijwilligers. Wil jij hier ook aan meewerken? Neem een kijkje op onze website: www.climate-express.eu of mail naar: contact@climate-express.eu

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!