‘Cijfers bevestigen wat iedereen al wist’
Stefaan Peirsman, coördinator diversiteit bij het ACV, is in de eerste plaats blij dat de cijfers er liggen. ‘Enerzijds bevestigt dit wat iedereen al wist. Aan de andere kant tonen de cijfers aan dat het nog veel erger is dan we zelf ooit hadden gedacht. De Monitoring toont bijvoorbeeld duidelijk aan dat allochtonen vaak veroordeeld zijn tot de lagere sectoren van onze arbeidsmarkt, zoals de schoonmaakbranche. Bij de jobs met betere profielen zijn ze ondervertegenwoordigd.’
Zwakke broertje
Naima Charkaoui, directeur van het Minderhedenforum, stelt dat bij de aanpak van ongelijkheid op de arbeidsmarkt etnisch-culturele diversiteit helaas tot op heden het zwakke broertje was. ‘Zo heeft de overheid wel concrete maatregelen ontwikkeld om meer 55-plussers aan het werk te krijgen, die tot positieve resultaten hebben geleid. Dit toont aan dat een effectieve aanpak van discriminatie op de arbeidsmarkt mogelijk is. We moeten er alleen een prioriteit van maken.’
‘Geen diversiteit, dan ook geen subsidie’
Zowel het ACV als het Minderhedenforum zijn van mening dat overheidssubsidies een krachtig middel kunnen zijn om diversiteit af te dwingen. ‘Wanneer er overheidsgeld wordt toegekend, moet er verplicht diversiteit zijn’, aldus Peirsman.
Charkaoui: ‘De overheid is zelf al bezig met de vraag hoe talent van buitenlandse origine het beste aangetrokken kan worden. Zo richt de VRT hier stages voor in. Aan de andere kant gaat de interim-sector er bijvoorbeeld gemakkelijk mee akkoord als bedrijven aangeven liever geen buitenlanders te willen. Hoewel diversiteit een verantwoordelijkheid is van de sectoren zelf, moet de overheid op zoek naar alle mogelijke manieren om hen aan het werk te zetten. Bijvoorbeeld bij het toekennen van overheidsmiddelen.’
Ook vinden beide organisaties dat de sociale inspectie te weinig controleert op discriminatie. Charkaoui: ‘De sociale inspectie kan allerlei bevoegdheden vanuit de sociale wetgeving toepassen om discriminatie aan te pakken. Maar dan moet ze er wel een prioriteit van maken en proactief optreden’.
Overtuigingskracht versus harde sancties
Over de effectiviteit van harde sancties verschillen het ACV en het Minderhedenforum van mening. Peirsman: ‘Ik ben geen groot voorstander van harde sancties. Uiteraard moet er gestraft worden als men kan aantonen dat er flagrant gediscrimineerd wordt. Maar mensen moeten aan de andere kant vooral overtuigd worden van het feit dat ze met diversiteit moeten werken. Mensen moeten zich er goed bij voelen. Hier kun je bijvoorbeeld voor zorgen door werknemers die recruteren verplichte diversiteitsopleidingen aan te bieden en diversiteitsplannen beter te bespreken met de werkvloer, zodat er een draagvlak ontstaat.’
Charkaoui is minder hoopvol over dergelijke instrumenten. ‘Na meer dan tien jaar van sensibiliseren moeten we nu ook met een sterk verhaal van sanctioneren komen. Veel werkgevers zullen niet hun eerste positieve ervaringen met werknemers uit minderhedengroepen opdoen zonder dat de wet hen hiertoe verplicht. Daarom is het nu tijd voor een hard tewerkstellingsbeleid als het gaat om het aannemen van minderheden.’
