Met een alsmaar
ouder wordende bevolking worden we meer en meer geconfronteerd met de effecten
van veroudering. In een recente discussie verklaarde de bekende Britse
neurowetenschapper Colin Blakemore dat de effecten van veroudering
onvermijdelijk zijn en er een absolute limiet is aan onze levensduur. Maar kan
hij daar wel zo zeker van zijn? Veroudering heeft een effect op tal van
psychologische en cognitieve functies. Veroudering gaat bovendien gepaard met
een verhoogde incidentie (= het aantal nieuwe ziektegevallen per jaar) van verschillende hersenaandoeningen.
Ondanks tal van
nieuwe inzichten blijven de effecten van veroudering op de werking van onze
hersenen nog grotendeels onbegrepen. In deze uiteenzetting zal er eerst een
kort overzicht worden gegeven van verschillende theorieën over de veroudering
van de hersenen en het experimentele onderzoek naar manieren om de effecten van
veroudering tegen te gaan.
Professor D’Hooge stelt dat succesvol verouderen kán en
geeft als voorbeeld François Englert (Etterbeek,
6 november
1932), Belgisch
theoretisch fysicus die nog steeds heel
actief is.
Neurodegeneratie
en dementie: The illusive aging process: is it just oxidation due to a passage
of time?
Veroudering wordt veroorzaakt door een accumulatie van
nadelige invloeden zoals DNA-schade, vrije zuurstofradicalen, aftakeling van
het immuunsysteem. Je kan het vergelijken met een programma dat afloopt: de
telomeren verdwijnen stilaan. Het lichaam wordt sinds het geboren is,
voorbereid op sterven…
Meer info, zie bv http://www.infofyt.com/jong-blijven-door-lange-telomeren/
De levensduur van een mens is momenteel theoretisch 110
à 115 jaar.
De hersenen hebben een volume van +/- 1.5L ofte wegen 1.5kg.
De werking van de hersenen verandert met het ouder
worden.
– De vloeibare intelligentie of het vloeibare redeneren is het
vermogen om logisch na te denken en
problemen in nieuwe situaties,
onafhankelijk van de verworven kennis
op te lossen. Het is het vermogen
om nieuwe problemen te analyseren,
identificeren patronen en relaties die deze
problemen en de extrapolatie
van deze logica te gebruiken ondersteunen. Het is noodzakelijk om alle logische problemen op te lossen, bijvoorbeeld wetenschappelijke, wiskundige
en technische problemen.
Fluïde redeneren omvat
inductie en deductie.
– Gekristalliseerde intelligentie is het vermogen om vaardigheden, kennis en ervaring te gebruiken. Het is niet hetzelfde als het geheugen, maar is het vertrouwen op de toegang tot informatie uit het lange termijn geheugen. Gekristalliseerde
intelligentie is het geheugen dat je
hebt opgebouwd tijdens je leven middels woordenschat en algemene
kennis. Dit verbetert enigszins
met de leeftijd, zoals bijkomende
ervaringen opdoen en hierdoor je kennis uitbreiden.
Wanneer we ouder worden, krimpt
ons brein. En dat is uniek: alleen mensen hebben daar namelijk last van, zo
blijkt.
Het bloedvatenstelsel heeft een
grote invloed op het brein, goede doorbloeding is noodzakelijk!
Alzheimer: symptomen =
geheugenproblemen en moeilijkheden ondervinden met denkprocessen
Alzheimer: diagnose = kan
eigenlijk pas echt vastgesteld worden na de dood.
Een vroegtijdige diagnose is
belangrijk daar er “plaques en tangles” gevormd worden in je hersenen en dat
tast het brein aan. De medicijnen die nu courant gebruikt worden hebben
nauwelijks invloed. Men hoopt medicatie te fabriceren die de ziekte vertragen
en zelfs kan stilleggen. Hierin is men reeds ver gevorderd.
De gouden regel bij succesvol
ouder worden is wel: “You gotta move”!
=> Werken
aan je fysisch, psychologisch en sociaal welzijnsgevoel:
–
Zie dat je de goede genen hebt!
–
Dieet = letten op je voeding
–
Oefening, levensstijl,
persoonlijke gewoontes, levenskunst,…
–
Psychologische factoren
–
Omgevingsfactoren
–
Educatieve en intellectuele
stimulatie
Beweging werkt ook in op het
cardiovasculaire systeem! Bloedvaten blijven langer soepel. Het vergroot ook de
hippocampus.
Tot slot:
Dr. Ronald C. Petersen van de Mayo clinic schrijft
regelmatig over “Physical
Exercise as a Preventive or Disease-Modifying Treatment of Dementia and Brain
Aging”
http://www.mayoclinic.org/healthy-living/fitness/in-depth/exercise/art-20048389
http://www.mayoclinic.org/healthy-living/fitness/in-depth/exercise/art-20048389
enzovoort.
“Use it or lose it”
“Exercise is good for you”
