In dit herdenken ging bisschop José Maria Pires (oud-aartsbisschop van Paraíba), 93 jaar, ons met emotie en kracht voor. Hij was een van de deelnemer aan het Tweede Vaticaans Concilie (foto: Blog Homenagem ao Bispo Dom José Maria Pires).
Opinie, Nieuws, Samenleving, Brazilië, Rooms-katholieke kerk, Bevrijdingstheologie, Rio Grande do Sul, Tweede Vaticaans Concilie, Continentaal Theologisch Congres, CELAM, Gustavo Gutierrez, Vaticanum II, Medellin, Paus Johannes XXIII, Paus Paulus VI, José Maria Pires, São Leopoldo -

Dicht bij God … dicht bij de armen – 50 jaar na Tweede Vaticaans Concilie

Ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van de opening van het Tweede Vaticaans Concilie (oktober 1962) en de 40ste verjaardag van het begin van de bevrijdingstheologie zijn we samengekomen in het Continentaal Theologisch Congres aan de Universiteit Unisinos van São Leopoldo (Rio Grande do Sul, Brazilië). Aan het einde van dit Congres delen we deze boodschap mee aan onze kerken en volkeren om ze te doen participeren in wat we hebben gehoord en beleefd.

maandag 22 oktober 2012 16:55
Spread the love

750 mensen namen deel: jongeren en volwassenen, leken, mannelijke en vrouwelijke religieuzen, priesters en bisschoppen, broeders en zusters van andere christelijke denominaties. We zijn afkomstig uit de verschillende landen van Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, Noord-Amerika en Europa. We hebben een ware kairos ervaren en we hebben de theologische gemeenschap van het continent gemobiliseerd.

Allereerst willen we meedelen dat we uit het congres komen met een versterkte hoop, een hoop die ons aandrijft om onze levens in dienst te stellen van het Koninkrijk van God. We hebben gebeden en het kerkelijk gebeuren nagegaan vanaf het begin van het Tweede Vaticaans Concilie en de 40ste verjaardag van de bevrijdingstheologie. We hebben creatief nagedacht in panels en workshops over belangrijke aspecten van het volk Gods die een uitdaging zijn voor onze theologische en pastorale taken.

Wij hebben onze historische, geografische, culturele verschillen en diversiteit geconstateerd in de sociale en kerkelijke processen. We zijn er verrijkt uitgekomen, vooral wanneer we de herinnering en het getuigenis van de martelaren van de afgelopen decennia hebben gevierd en hun buitengewone trouw aan de God van het leven, te midden van ons volk, vooral van de armen, herdacht hebben.

We herinnerden ons bijzonder helder de vertederende en lichtende figuur van paus Johannes XXIII. We herdachten hoe hij de deuren en ramen van de kerk open gooide opdat de katholieke kerk zou leren dat om een ??moeder en lerares te zijn, het nodig is dochter en leerlinge te worden.

We herinneren ons ook dat Paulus VI er in geslaagd is om helderheid en durf in te brengen in het werk van het Concilie (1962-1965) en in de weg die het volk Gods moet bewandelen in de tijd na het Concilie. In dit herdenken ging bisschop José Maria Pires (nvdr: eerst bisschop van Aracuaí, later aartsbisschop van Paraíba), 93 jaar, ons met emotie en kracht voor. Hij was deelnemer aan dit Concilie.

Wij bevestigen nogmaals onze overtuiging dat de weg die we in Medellin (nvdr: in de Colombiaanse stad Medellin kwam de CELAM, de katholieke bisschoppenconferentie van Latijns-Amerika, in augustus-september 1968 samen om de besluiten van het Tweede Vaticaans Concilie toe te passen op de realiteit van het continent; dit ging toen heel sterk in de richting van de bevrijdingstheologie) zijn ingeslagen verder moet worden bewandeld in deze tijd.

We zijn ons ook bewust geworden van de eisen die voortvloeien uit de nieuwe culturele, sociale, politieke, economische, ecologische, religieuze en kerkelijke context, een geglobaliseerde context vol uitbuiting en uitsluiting.

We hebben bevestigd dat de bevrijdingstheologie volop leeft en de zoekopdrachten en verplichtingen van nieuwe generaties theologen blijft inspireren. Maar soms is ze een vuur dat verborgen zit in de sintels en de as. In die zin is dit congres uitgegroeid tot een windstoot die opnieuw het vuur van deze theologie heeft  aangestoken. Deze theologie wil een vuur zijn dat andere vuren in de kerk en in de samenleving aanwakkert.

Wij zijn er ons van bewust dat “de kerk de tekenen van de tijd moet onderkennen  en ze moet onderzoeken in het licht van het Evangelie” (Gaudium et Spes 4). We hebben deze overgang tot het onderkennen van de tijd van de tekens beleefd. En we willen werken aan een collectief bouwproces dat ons denken, voelen en handelen articuleert.

Dit proces veronderstelde een aandachtig luisteren naar verschillende getuigenissen en ervaringen, overtuigingen en manieren van kijken. De verschillende contexten van vandaag dagen ons uit en doen ons wedden op het heden dat toekomst heeft.

De tijden zijn veranderd. Dit heeft ertoe geleid dat we onze Latijns-Amerikaanse theologie in dialoog brengen met realiteiten en kennis die niet aanwezig waren in Vaticanum II, en ook niet in het begin van de bevrijdingstheologie. Nieuw zijn de kreten die voortkomen van migranten, vrouwen, inheemse volkeren en volkeren van Afrikaanse afkomst, de nieuwe generaties en alle nieuwe gezichten (van uitsluiting) die opdoemen uit de onzichtbaarheid.

Dit gekreun is het resultaat van menselijk lijden. We willen daarin met passie deelgenoot zijn van hen die verstoken zijn van een fatsoenlijk leven, een “goed leven” (Sumakausai) zoals God het wil.

Wij vertrouwen er op dat dit congres het begin zal zijn van een nieuwe etappe. Daarvoor is er organisatie nodig. Iets nieuws is aan het kiemen en daar zijn we ons van bewust (Jesaja 43,13). We willen dat deze toekomst wordt gekenmerkt door trouw, vruchtbaarheid, creativiteit en vreugde.

Onze theologische taak is het om in te gaan op nieuwe uitdagingen in volledige harmonie met het Woord van God, onder de werking van de Geest en in diepe gemeenschap met de armen die de voorkeur krijgen van Jezus. Zo zou het al moeten zijn: dat “alles wat te maken heeft met Christus, te maken heeft met de armen en dat alles wat te maken heeft met de armen Jezus Christus oproept” (DA 393).

Tijdens het congres hebben we vooruit gekeken, en we keken ver, naar de toekomst toe. We zitten met dromen en we willen die waarmaken. Een van de belangrijkste is het stimuleren van jonge, mannelijke en vrouwelijke, theologen  om het erfgoed van de theologen van de eerste generatie van de bevrijdingstheologie te omarmen.

Dit erfgoed heeft Gustavo Gutierrez (nvdr: een van de grondleggers van de bevrijdingstheologie die in 1972 – precies 40 jaar geleden – zijn essay publiceerde ‘A Theology of Liberation. History, Politics and Salvation’) doorgegeven toen hij de jonge theologen opriep accuraat te zijn in de theologische taak en diepzinnig, dicht bij de gemeenschappen die ingebed zijn in de wereld. En dat zij hun leven moeten geven voor de armen.

Met de uitdrukking “dicht bij God, dicht bij de armen” riep hij bij alle deelnemers het beste van de Latijns-Amerikaanse theologie op. Deze uitdrukking is voor ons het beste resumé  van dit congres.

Continentaal Theologisch Congres

Slotdocument van het Continentaal Theologisch Congres aan de Universiteit Unisinos, São Leopoldo, Rio Grande do Sul, Brazilië, 8-11 oktober 2012

(vertaling uit het Spaans door Toon Mondelaers)

take down
the paywall
steun ons nu!