Paul Rusesabagina. Foto: Facebook Hotel Rwanda Rusesabagina Foundation
Open brief - Wilson Kabera

De zaak Rusesabagina: de schaduw van de oorlog, voor Carine

Willy Kabera, Belg van Rwandese afkomst, toont zijn engagement voor een samenleving waarin Belgen en Vlamingen met een niet-Belgische afkomst in ons land ten volle als volwaardige burgers worden beschouwd. Daarom schreef Kabera deze open brief om publieke aandacht te vragen voor de zaak Paul Rusesabagina, humanitaire held van de film 'Hotel Rwanda'. Hij vraagt daarnaast ook specifiek aandacht voor de petitie die de Unie van Regisseurs startte voor de urgente vrijlating en repatriëring van Rusesabagina naar België.

maandag 14 maart 2022 13:18
Spread the love

 

Het leven in kleur werd bekroond met de Ensor van ‘Beste documentaire van het jaar’. Het is vanzelfsprekend dat bij de viering, anders dan bij een documentaire of film over een vrolijk thema, naast dolle vreugde ook droefenis komt .

De vreugde is er omdat Vlaanderen heeft gewaardeerd dat het leed dat verschillende Vlamingen meemaken op een rustige en grondige manier is getoond. Dit helpt om bepaalde blinde vlekken in ons eigen leven toch gewaar te worden. De droefenis komt uiteraard doordat we heel goed beseffen dat het leed van Vlamingen en Belgen met een andere afkomst niet verholpen werd door een documentaire van 5 afleveringen. Omdat we moeten blijven spreken en aandacht vragen voor burgers die het moeilijk hebben, is het verhaal van Carine een dat moet gehoord en erkend worden. 

Carine is een vrouw van 28,  die op driejarige leeftijd een nieuwe thuis vond in België. 

In 1996 vluchtte ze uit Rwanda en kwam ze aan in Brussel. Twee jaar eerder had Carine haar beide ouders verloren tijdens de Rwandese genocide van 1994. Onmiddellijk werd zij als eenjarige geadopteerd door Paul en zijn vrouw Tatiana Rusesabagina.

Na dit erg bewogen levensbegin vond het nieuw samengestelde gezin Rusesabagina een plek om tot rust te komen in Brussel. Zij kregen asiel en werden erkend als politieke vluchtelingen, wat hen later ook de Belgische nationaliteit opleverde en dus voortaan als Belgische burgers door het leven gingen.

Eens op adem gekomen, kreeg het leven weer kleur voor Carine en haar familie.

Tien jaar nadat ze in Rwanda door haar donkerste periode ging, beleefde de familie een onverwacht hoogtepunt. In 2004 werd in Hollywood namelijk het verhaal van haar adoptievader Paul Rusesabagina verfilmd. Dat de naam Paul Rusesabagina een belletje doet rinkelen, komt allicht door de bijzonder succesvolle film ‘Hotel Rwanda’.

Deze film werd maar liefst drie keer genomineerd voor een Oscar. De film vertelt hoe Paul Rusesabagina het leven redde van maar liefst 1268 burgers door hen bescherming en onderdak te bieden in het luxehotel ‘Hôtel des Mille Colines’ in Kigali, ook gekend als het vroegere ‘Sabena-hotel’, waar hij als hotelmanager werkte. 

Paul Rusesabagina ontving kort na het uitkomen van deze film de Amerikaanse ‘Presidential Medal of Freedom’, de hoogste burgerlijke onderscheiding in de Verenigde Staten.
Rusesabagina en zijn familie verhuisden naar de VS en Carine vond er een job zoals in de films. Zij werkte tot 2020 in de financiële sector van het bruisende New York.

Tot zover het hoogtepunt … Een onverwachte wending

In 2020 nam het leven van Carine echter een onverwachte wending en bevond zij zich noodgedwongen terug in Brussel. Ook deze keer is het de angstaanjagende schaduw van Rwanda die haar toekomst tracht te hypothekeren en haar weer tot een strijd op leven en dood dwingt.

Paul Rusesabagina werd in augustus 2020 gekidnapt in Dubai door de Rwandese overheid. Gedurende vier dagen wist de familie niet waar hij was. Tijdens deze vier dagen werd hij gewelddadig onder druk gezet om beschuldigingen van terrorisme te aanvaarden.

Tot op heden verkeert Paul Rusesabagina in een erbarmelijke toestand en de recentste berichten verhogen de vrees voor het ergste. Als persoon die van kanker genas en kampt met een zwakke gezondheid werd hem meermaals de nodige zorg ontzegd. Tot overmaat van ramp liep hij vorige week een verlamming in het aangezicht en de linkerarm op.

Alhoewel Carine onvermoeibaar blijft strijden voor haar vader, leeft zij dagelijks in een angstige staat door hetgeen haar vader al is overkomen en hetgeen hem nog te wachten staat. Naast een mogelijk overlijden als gevolg van het niet toelaten van de gepaste medische zorgen, is zij zich er ook van bewust dat de haat tegenover haar vader, omwille van zijn kritische stem snel zou kunnen omslaan tot een onverklaarbare dood, zoals het in Rwanda reeds andere kritische stemmen overkwam in de handen van de Rwandese overheid.

Een gekend voorbeeld is de dood van de gospelzanger Kizito Mihigo. Initieel als wonderkind aanschouwd omwille van zijn muzikale talenten en zijn onweerstaanbare charisma, verloor hij alle sympathie van de Rwandese president toen hij besloot om zijn muziek in te zetten voor een duurzame verzoening van Rwandezen. Hij zong onder andere over hoe alle slachtoffers van de Rwandese genocide erkenning en herdenking verdienden, dus ook zij die door het regerende RPF gedood waren doorheen de jaren.

Deze strijd bekocht hij met zijn leven. De officiële doodsoorzaak is zelfmoord, wat door de bevolking en verschillende ngo’s erg in twijfel wordt getrokken. Amnesty International en andere organisaties vroegen tevergeefs een onafhankelijke autopsie, wat de argwaan alleen maar voedde. 

Een oorlog die Carine 25 jaren geleden achter hoopte te laten blijft haar achtervolgen. De idee dat zij ieder moment opnieuw haar vader kan verliezen door toedoen van mensen die van verzoening hun grootste vijand hebben gemaakt, sluimert al meer dan 555 dagen in haar hoofd. Zij leeft dag in, dag uit met deze gedachte als een angstaanjagende schaduw die maar niet wilt verdwijnen. 

Carine besloot om terug naar België te komen omdat ze wist dat ze hier een thuis had en erop vertrouwt dat België alles in staat zal stellen om haar vader, een Belg, weer veilig thuis te krijgen. Het is weerzinwekkend dat een buitenlandse overheid een Belgische burger kidnapt, martelt en nadien in erbarmelijke omstandigheden vasthoudt op basis van een showproces en wij er niet in slagen om deze medeburger thuis te krijgen. 

Ik weiger dit te beschouwen als een politiek verhaal, dat in een schuif hoort te verstoffen. Dit is het verhaal van een familie die in België een nieuwe thuis heeft gevonden. Een familie die genoot van alle vrijheden die het burgerschap met zich meebrengt en door de krachten die ze hier herwonnen had zichzelf bleef inzetten om van de wereld, waar zij een invloed op heeft, een mooiere plek te maken.

Indien wij erin slagen om als samenleving onze krachten te bundelen, twijfel ik er niet aan dat deze zaak het vertrouwen van Carine in België, als haar veilige haven, zal bevestigen. Bovendien zal dit als referentie dienen voor het respecteren van de waardigheid van iedere burger, zowel in België als in het buitenland.

Zelf ben ik ervan overtuigd dat deze zaak Belgen en Rwandezen, hier en elders, net dichter bij elkaar zal brengen. De petitie die door de Unie van Regisseurs opgestart is via Avaaz en reeds honderden handtekeningen verzamelde van Belgen en Rwandezen, van hier en elders, is alvast een eerste sterk signaal van de eenheid in deze zaak.

Disclaimer: dit is geenszins een verdachtmaking van racisme naar eender welke betrokken partij.

 

Teken hier de petitie voor de urgente vrijlating en repatriëring van Paul Rusesabagina, humanitaire held van ‘Hotel Rwanda’.

Willy Kabera werkte ook mee aan de Ensor-winnende documentaire ‘Het Leven in Kleur’ als onderzoeker bij de redactie. Het leidde ook tot een deelname aan de reeks Taboe op één en sprak ik me via verschillende kanalen uit over racisme in het voetbal en samenleven in het algemeen.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!